کيفيت پايين و بي مصرف ماندن 70 درصد از امکانات هتل‌ها در ايران، از ديد يک كارشناس امور جهانگردي

ژان خاكزاد (راديوفردا): دبير جامعه هتلداران ايران مشكل اصلي هتل ها در اين كشور را بخش آموزش دانسته و مي گويد شاغلين در هتل ها دوره هاي آموزشي نمي بينند. وي با اشاره به اينكه از 613 هتل موجود در ايران، حدود 500 هتل يك يا دو ستاره است مي گويد هفتاد در صد از امكانات هتل ها بي مصرف است و بايد فعاليت جدي براي يكپارچه ساختن هتل ها و بالابردن كيفيت آنها صورت بگيرد. دكتر محمدتقي رهنمائي، استاد دانشگاه و كارشناس امور جهانگردي در ايران، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد مسئله اساسي بحث در عرضه و تقاضا در صنعت هتلداري در ايران است. دكتر محمدتقي رهنمائي (استاد دانشگاه و كارشناس امور جهانگردي، تهران): در مقوله هتلداري بحث عرضه و تقاضا است. وقتي كه از عرضه صحبت مي كنيم يعني ضوابط استاندارد براي طبقه بندي، نوع و كيفيت خدمات، تجهيزات و مهارت حرفه اي. از ميان 612 يا 613 هتلي كه وجود دارد كه گفته اند كه 500 تاش يك ستاره و دوستاره و 112 يا 113 تاش سه ستاره به بالا است اين در نفس خود هيچ ايرادي ندارد. منتهي دو تا نكته است كه من اشاره بكنم. يكي آنكه آن ضوابط طبقه بندي كه در ايران انجام ميگيرد الزاما با ضوابط طبقه بندي جهاني انطباق ندارد. چه از نظر نوع و كيفيت خدمات، چه از نظر تجهيزات، چه از نظر مهارت حرفه اي كه كاركنان در اختيار دارند. اما علت اينكه تعداد زيادي از اين واحدهاي اقامتي، از اين هتل هاي ما يك ستاره و دو ستاره هستند، دليلش در بخش عرضه نيست. اين را جنبه تقاضا، يا مشتريان تعيين مي كنند. قدرت خريد مشتريان و ميزان رضايتمندي و قيمت فاكتور، تعيين كننده است. در باره قدرت خريد، طبيعي است كه فقط تعداد محدودي از افراد جامعه هستند كه قدرت خريد بالائي دارند و مي توانند خدمات برتر يعني هتل هاي چهارستاره و پنج ستاره را بخرند. قيمت ها بالا است. اين كه مي گويم بالا است بايد به متوسط درآمد خانوار ايراني و بودجه سفرش بايد در نظر بگيريم. قيمت ها به نسبت بالا هستند و اين بالا بودن قيمت ها به اين دليل است كه سازمان ايرانگردي و جهانگردي براي حمايت از حرفه هتل داران چون ضريب اشغالشان پائين است مجبور شدند قيمت ها را ببرند بالا. اين بالابردن قيمت لطمه مي زند به ميزان تقاضائي كه از اين حجم محدود تقاضا بر مي خيزد. در نتيجه، پيوسته ضريب اشغال پائين مي آيد و وقتي ضريب اشغال پائين بيايد، براي پائين آوردن قيمت مجبور هستند درجه بندي هتل را پائين بياورند كه بتوانند با قيمت پائين تر هتل را عرضه كنند. جمشيد زند (راديوفردا): ولي آقاي رهنمائي، دبير جامعه هتلداران ايران مشكل اصلي هتل ها را در بخش آموزش دانسته است و گفته است در 25 سال اخير اساسا هتلداران و يا مديران هتل ها آموزش هائي كه ديده اند بيشتر تجربي بوده است تا اينكه بروند در موسسات ويژه آموزش هتلداري و گردشگري آموزش ببيند و خبره بشوند در اين كار. يك كوتاهي از طرف دولت بوده در دو دهه اخير يا به دليل عرضه و تقاضاي بازار كه شما به آن اشاره كرديد، رقبتي براي جلب مديران با تجربه نيست؟ دكتر محمد تقي رهنمائي: به نظر من دولت در اين زمينه مستقيما دخالت نداشته. بحث عرضه و تقاضا است. ما متاسفانه در اين زمينه به چند دليل كه خدمتتان عرض مي كنم اين بحران مهارت در اين بخش به وجود آمده. اول اينكه تعداد زيادي از تاسيسات اقامتي درجه بالاي كشور به دلايل مختلف در سالهاي اوائل انقلاب مصادره شدند و به مالكيت و تصرف بنياد در آمدند. در بنياد تا مدتها ضوابط مديريت بر اساس مهارت حرفه اي رعايت نمي شده بلكه بر اساس سلايقي كه روي افراد تشخيص مي دادند مي گفتند شما فلان هتل را اداره بكن. دومين نكته اينكه در آن سالهاي اول هيچ اطلاعي از نياز و ضرورت نياز به مهارت در مديريت وجود نداشت. فكر مي كردند هر كس بتواند اينجا فرض كنيد قرار بدهيم در حوزه مديريت، هتل را مي تواند بگرداند، در حاليكه هتلداري يك حرفه بسيار ظريفي است و به مهارت هاي حرفه اي و تخصص و كنترل بسيار شديد نياز دارد و يك استانداردهائي دارد. اين استاندارد ها در حقيقت مورد توجه قرار نگرفتند، بنابراين مهارت حرفه اي هتلداري به صورت خودكاري و اتوماتيك سقوط كرد. و متاسفانه زماني بود كه دانشكده خدمات هتلداري و جهانگردي تعطيل شد و وقتي آن دانشكده تعطيل شد، ديگر هيچ مركزي كه بتواند چنين نيروئي را تربيت كند، وجود نداشت. نيروهاي تربيت شده هم به دلايل مختلف از كار كنار رفتندو بنابراين ميدان خالي شد براي آدمهائي كه بدون داشتن يك چنين مهارتي در اين امر دخالت كنند. دبير جامعه هتلداران ايران، مشکل اصلي هتل ها را بخش آموزش دانست و گفت که شاغلين در هتل ها دوره هاي آموزشي نمي بينند. وي گفت که 70 درصد از امکانات هتل ها بي مصرف است و بايد فعاليت هاي جدي براي يکپارچگي هتل ها و بالا بردن کيفيت آنها صورت گيرد. دکتر محمد تقي رهنمايي، استاد دانشگاه و کارشناس امور جهانگردي در ايران، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که مساله اساسي، عرضه و تقاضا در صعنت هتلداري در ايران است. وي مي گويد که قدرت خريد مشتريان، ميزان رضايتمندي و قيمت، سه فاکتور تعيين کننده در درجه بندي هتل ها هستند. وي مي گويد هتل ها براي جلب مشتري ناچار شدند طبقه بندي و قيمت خود را پائين بياورند. وي مي افزايد بعد از مصادره و هتل هاي درجه اول به بنياد مستضعفان اشخاص فاقد مهارت و مديريت به سرپرستي هتل ها گماشته شدند و آنها كه در اين رشته تحصيل كرده بودند، به تدريج كنار گذاشته شدند.