دیده‌بان حقوق بشر سوریه روز شنبه، دهم آذر خبر داد که شورشیان جهادی اکنون کنترل اکثر بخش‌های شهر حلب، دومین شهر بزرگ سوریه، از جمله فرودگاه غیرنظامی آن را در اختیار دارند.
ارتش سوریه نیز با تأیید خبر ورود شورشیان به بخش‌های وسیعی از حلب، از کشته و زخمی‌شدن «ده‌ها» تن از نیروهای خود در درگیری‌های گسترده با مخالفان حکومت خبر داد.
بر اساس این گزارش، گروه موسوم به «هیئت تحریر الشام» و نیروهای متحدش، کنترل اکثر بخش‌های این شهر کلیدی و مراکز دولتی و زندان‌ها را به دست گرفته‌اند.
آمریکا رسماً در سال ۲۰۱۸ این گروه را به عنوان سازمان تروریستی معرفی کرده و بیشتر کشورهای دنیا نیز هیئت تحریر الشام را تروریستی می‌دانند.
بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، در نخستین واکنش نسبت به تحولات روزهای اخیر در این کشور اعلام کرد که کشورش می‌تواند «همه تروریست‌ها و حامیان آنها» را شکست دهد.
دفتر ریاست‌جمهوری سوریه شامگاه شنبه اعلام کرد که آقای اسد در گفت‌وگو با همتای اماراتی خود گفته است سوریه به دفاع از «ثبات و تمامیت ارضی» خود در برابر مخالفان مسلح و حامیان آنها ادامه می‌دهد.
او همچنین وعده داده با کمک «متحدان و دوستان» سوریه شورشیان را شکست دهد و نابود کند.
دو منبع نزدیک به شورشیان روز شنبه به رویترز گفتند که نیروهای مسلح مخالف حکومت، شهر مرآت النعمان در جنوب شهر ادلب را تصرف کرده و کل استان ادلب را تحت کنترل گرفته‌اند.
از سوی دیگر گزارش‌هایی از پیشروی نیروهای اسلامگرا در اطراف حماه نیز منتشر شده است. دیده‌بان حقوق بشر سوریه می‌گوید ارتش سه کاروان نظامی را از حماه خارج کرده است.
این گزارش همچنین حاکی از انجام حملات هوایی روسیه به بخش‌هایی از حلب، دومین شهر سوریه برای اولین بار از سال ۲۰۱۶ است.
دیده‌بان حقوق بشر سوریه اعلام کرد که روز شنبه دست‌کم ۱۶ غیرنظامی در پی حمله هوایی منتسب به روسیه در منطقه‌ای از حلب که به تازگی توسط شورشیان تصرف شده بود، کشته شده‌اند.
بر اساس این گزارش، در پی این حمله هوایی و زمانی که جنگنده‌هایی که «احتمالا روسی بوده‌اند» خودروهای نظامی را در یک میدان شهر حلب هدف قرار دادند، دست کم ۱۶ غیر نظامی کشته و ۲۰ نفر دیگر نیز زخمی شدند.
این نهاد ناظر بر تحولات سوریه همچنین اعلام کرده که شمار کل کشته‌شدگان درگیری‌های شدید در این کشور از روز چهارشنبه تاکنون به ۳۲۷ نفر رسیده است.
رامی عبدالرحمن مدیر دیدبان حقوق بشر سوریه نیز به رادیو فردا گفت که شورشیان مسلح از ماه سپتامبر، برای این عملیات آماده شده بودند و قصد انجام آن را داشتند، اما ترکیه تا کنون مانع از انجام آن شده بود.
تا یک ماه پیش تلاش‌ها و میانجی‌گری‌هایی برای برقراری روابط میان دولت سوریه و ترکیه، انجام شده بود. اول نوامبر سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که دو طرف اختلافاتی از جمله متهم کردن یکدیگر به حمایت از تروریسم، حضور ترکیه در خاک سوریه و آوارگان سوری در ترکیه، دارند که مانع از برقراری رابطه می‌شود.
دولت سوریه ترکیه را به حمایت از گروه‌های اسلامگرای جهادی، و ترکیه، دولت سوریه را به حمایت از کردها متهم می‌کند.
خبرگزاری فرانسه پیشتر از ادامهٔ پیشروی مخالفان مسلح بشار اسد در شهر حلب خبر داده و رویترز نیز گزارش داده بود که ارتش سوریه تمامی راه‌های منتهی به این شهر را مسدود کرده است.
خبرگزاری رویترز بامداد شنبه دهم آذر به نقل از سه منبع نظامی گزارش داد که نظامیان سوریه با برپایی ایست‌های بازرسی بیرون از شهر حلب، تنها به نیروهای ارتش اجازه رفت‌وآمد می‌دهند.
به نوشته این خبرگزاری، گروه «هیئت تحریر الشام» و نیروهای متحدش به مرکز شهر حلب رسیده‌اند و دولت سوریه به نیروهای ارتش دستور ««خروج امن» از مناطق اصلی حلب که شورشیان وارد آن شده‌اند را داده است.
پیشتر گزارش شده بود که فرودگاه حلب تعطیل شده و تمامی پروازها از مبدأ و به مقصد این فرودگاه لغو شده‌اند.
خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از رامی عبدالرحمان، مدیر دیده‌بان حقوق بشر سوریه، شامگاه جمعه گزارش داده بود که شورشیان تاکنون نیمی از حلب را به کنترل خود درآورده‌اند.
به گفته او، این پیشروی‌ها به‌دلیل «عقب‌نشینی» نیروهای هوادار اسد، بدون «درگیری» و شلیک «حتی یک گلوله» صورت گرفته است.
در همین حال ارتش روسیه، از متحدان اصلی دولت اسد در کنار ایران، شامگاه جمعه از انجام حملات هوایی علیه مواضع مخالفان بشار اسد خبر داد.
به نوشته بیانیه وزارت دفاع روسیه، در این حملات «۲۰۰ تن از نیروهای افراط‌گرا» کشته شدند.
از سوی دیگر دو منبع نظامی سوریه به خبرگزاری رویترز گفتند که مسکو به حکومت بشار اسد وعده داده کمک‌های نظامی بیشتری برای مقابله با شورشیان ارائه کند.
بنابر این گزارش، دولت سوریه انتظار دارد که طی ۷۲ ساعت آینده تجهیزات نظامی جدید روسیه وارد پایگاه هوایی حمیمیم در نزدیکی لاذقیه شود.
در همین حال یک مقام جمهوری اسلامی بر حمایت ایران از حکومت بشار اسد تاکید کرد.
مجتبی امانی، سفیر ایران در لبنان، شامگاه جمعه در برنامه‌ای تلویزیونی گفت: «ایران و جبهه مقاومت مشخصا آنها را حمایت خواهند کرد».
ایران از گروه‌های نیابتی خود در منطقه با عنوان «جبهه مقاومت» نام می‌برد و در کنار روسیه، یکی از دو متحد اصلی حکومت بشار اسد در طول جنگ در آن کشور بوده است.
عملیات غافلگیرانه هیئت تحریر الشام و نیروهای متحدش به حلب از صبح چهارشنبه آغاز شده است.
به گفته دیدبان حقوق بشر سوریه، مرکزی که از لندن تحولات سوریه را پوشش می‌دهد، حمله به حلب تاکنون بیش از ۲۸۰ کشته از طرف‌های مختلف بر جای گذاشته است.
این مرکز کشته‌شدگان را شامل ۱۵۹ شورشی، ۱۰۰ نفر از نیروهای ارتش سوریه و شبه‌نظامیان متحدش، و ۲۸ غیرنظامی عنوان کرده است.
دیوید کاردن، معاون هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل برای بحران سوریه، نیز اعلام کرد که در حملات سه روز گذشته دست‌کم ۲۷ غیرنظامی که برخی از آنها کودک بودند کشته شدند.
این نخستین بار پس از سال ۲۰۱۶ میلادی است که نیروهای مخالف حکومت سوریه به شهر حلب حمله می‌کنند.
به نوشته رویترز، شورشیان می‌گویند عملیات حلب را در پاسخ به حملات هوایی شدید روسیه و سوریه به مواضع آنها در ادلب طی هفته‌های اخیر انجام داده‌اند.
این خبرگزاری به نقل از منابع اپوزیسیون سوریه نوشته است که ترکیه به حمله شورشیان «چراغ سبز» نشان داده است.
با این حال اونجو کچلی، سخنگوی وزارت خارجه ترکیه، روز جمعه گفت آنکارا به دنبال جلوگیری از «بی‌ثباتی» بیشتر در منطقه است و هشدار داده است که حملات اخیر توافقات کاهش تنش را تضعیف می‌کند.
حمله به شهر حلب از سوی شبه‌نظامیان اسلامگرا به رهبری گروه «هیئت تحریر الشام» انجام شده است.
«ابراز نگرانی» ایران و روسیه
رسانه‌های ایران گزارش دادند که عصر شنبه عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، درباره تحولات اخیر در سوریه با سرگئی لاوروف، همتای روسی خود، تلفنی گفت‌وگو کرده است.
بنابر این گزارش‌ها طرفین در این گفت‌وگو بر لزوم هماهنگی بین جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه به عنوان سه کشور ضامنِ روند آستانه (حل و فصل بحران سوریه) و لزوم تلاش‌های مشترک برای تثبیت أوضاع سوریه تاکید کرده‌اند.
عباس عراقچی در این گفت‌وگوی تلفنی به به سرگئی لاوروف، گفته‌است که حملات اخیر «بخشی از طرح اسرائیل و آمریکا برای بی‌ثبات کردن منطقه است».
بر اساس بیانیه‌ای که وزارت خارجه روسیه درباره این تماس منتشر کرده است، هر دو طرف «از تشدید اوضاع خطرناک در سوریه به دلیل حمله تروریستی گروه‌های مسلح در استان‌های حلب و ادلب به شدت ابراز نگرانی کرده‌اند».
در همین روز و پیش از این تماس، سرگئی لاوروف با هاکان فیدان، وزیر أمور خارجه ترکیه نیز درباره آخرین تحولات میدانی سوریه تلفنی گفت‌وگو کرد.
از سوی دیگر، اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران حمله به کنسولگری ایران در حلب سوریه را محکوم و اعلام کرد که همه اعضای کنسولگری در سلامت هستند.
آقای بقائی در عین حال گفت که جمهوری اسلامی ایران درباره این حمله از راه مجامع حقوقی و بین‌الملی پیگیری‌های لازم را انجام خواهد داد.
