بلغارستان از روز پنجشنبه بهطور رسمی به حوزهٔ یورو میپیوندد و به بیستویکمین کشور استفادهکننده از واحد پول مشترک اروپا تبدیل میشود، اقدامی که همزمان با امید به رشد اقتصادی و نگرانیهای گسترده دربارهٔ افزایش قیمتها و بیثباتی سیاسی همراه شده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، پیوستن بلغارستان به یورو در حالی انجام میشود که در ماههای گذشته کارزارهایی با شعار «حفظ لِو بلغارستان» شکل گرفته و بر ترس عمومی از گرانی و نگاه منفی بخش قابلتوجهی از جامعه نسبت به یورو تکیه داشته است.
با این حال، دولتهای پیاپی در صوفیه این مسیر را دنبال کردهاند و حامیان این تصمیم میگویند یورو میتواند اقتصاد کشور را تقویت کند، پیوندها با غرب را محکمتر سازد و نفوذ روسیه را کاهش دهد.
بلغارستان، که از سال ۲۰۰۷ عضو اتحادیهٔ اروپا است، در سال ۲۰۲۰ همزمان با کرواسی وارد «اتاق انتظار» یورو شد. کرواسی در سال ۲۰۲۳ به این واحد پولی پیوست و اکنون نوبت بلغارستان رسیده است.
با این حال، این کشور با چالشهای خاصی روبهرو است؛ از جمله اعتراضهای ضدفساد که بهتازگی به سقوط دولت محافظهکار انجامید و بلغارستان را در آستانهٔ هشتمین انتخابات در پنج سال گذشته قرار داده است.
بر پایهٔ نظرسنجی یوروبارومتر، حدود ۴۹ درصد شهروندان بلغارستان با پیوستن به یورو مخالفاند. بسیاری از مخالفان، بهویژه در مناطق فقیر روستایی، نگران افزایش قیمتها هستند.
در مقابل، حامیان یورو تأکید میکنند که مزایای این تصمیم «قابلتوجه» است. کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، ماه گذشته در صوفیه گفت پیوستن به یورو میتواند به تجارت روانتر، کاهش هزینههای تأمین مالی و ثبات بیشتر قیمتها منجر شود.
به گفتهٔ او، بنگاههای کوچک و متوسط سالانه حدود ۵۰۰ میلیون یورو از محل حذف هزینههای تبدیل ارز صرفهجویی خواهند کرد. همچنین انتظار میرود بخش گردشگری، که حدود هشت درصد تولید ناخالص داخلی بلغارستان را تشکیل میدهد، از این تغییر سود ببرد.
لاگارد تأکید کرده است که اثر یورو بر قیمت مصرفکننده «محدود و کوتاهمدت» خواهد بود، اما نگرانیها همچنان باقی است. بر اساس آمار رسمی، قیمت مواد غذایی در نوامبر نسبت به سال گذشته پنج درصد افزایش یافته که بیش از دو برابر میانگین حوزهٔ یورو است.
پارلمان بلغارستان برای مهار افزایشهای «غیرموجه» قیمت، نهادهای نظارتی جدیدی را تقویت کرده، اما تحلیلگران هشدار میدهند تداوم بیثباتی سیاسی میتواند اصلاحات ضدفساد را به تعویق بیندازد.
به گفتهٔ اقتصاددانان، بهرهبرداری کامل از مزایای یورو نیازمند ثبات سیاسی است؛ ثباتی که در شرایط فعلی بلغارستان، خود به یکی از بزرگترین چالشهای پیشروی این کشور تبدیل شده است.
