از سال گذشته سرمایهگذاری در بازار طلا متنوع شده به نحوی که علاوه بر معاملات طلا، صندوقهای سرمایهگذاری یا خرید و فروش سکه در بازارهای حقیقی یا مجازی یک نوع داد و ستد تجاری جدید هم رایج شده است که ثمره افزایش قیمت ارز در سال گذشته خورشیدی و افزایش در قیمت کالاهاست.
این داد و ستد تازه خرید و فروش طلای آب شده است و کسانی که میخواهند سرمایههای خود را حفظ کنند به این نوع داد و ستد در بازار طلا روی آوردهاند.
این اتفاق به نوعی ذائقه جدید برای مردم ایجاد کرده که از این به بعد در خانوادهها یا حتی برخی مؤسسات مالی سرمایهگذاری بر طلای ذوبشده یا طلای آب شده که تبدیل قراضههای طلا یا طلای مصرفی و بازیافتی است، انجام میشود.
این نوع سرمایهگذاری مالیات ارزش افزوده و اجرت ندارد.
باید دانست به کیفیت طلاهای آب شده در گام نخست نمی توان اعتماد کرد و اصالت آن از سوی طلافروشان و اتحادیه قابل تایید نیست.
بازار خرید و فروش طلای آبشده زیرزمینی است و نمیتوان آمار دقیقی از گردش مالی بازار به دست آورد اما باید گفت این بازار وجود داشته و خرید و فروش در آن رونق داشته اما از رونق سابق برخوردار نیست.
طلای دست دوم نیز یکی از علاقهمندیهای خانوارها و کنشگران جدیدالورود در این بازار است. طلای دست دوم به هیچ عنوان قابل ردیابی و کنترل نیست.
هر چند میزان دقیقی از حجم میزان طلای آبشده نقدی یا دست دوم در اقتصاد ایران در دست نیست اما مقامات سابق اتحادیه طلا و جواهر حجم طلای خانگی را در اقتصاد ایران چیزی در حدود ۲۰۰ تن میدانند.
آخرین فعل و انفعالات در این بازار چیست؟
بیش از چند ماه است که بازار مصنوعات طلای تازهساز در ایران در رکود به سر میبرد و خرید و فروش سکه نیز کماکان از حوزه علاقه اقتصاد ایران خارج شده است و فعالان این صنف همچون دیگر صنوف در ادامه فعالیت خود به شدت مرددند.
روند افزایش قیمت در این بازار دامنه نوسانات پایینی دارد و حتی اخبار پیرامون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز بر هیجانات بازار نیافزود و بسیاری اینگونه تحلیل کردند که روند افزایش قیمت از مدتها قبل پیشخور شده است و نوسانات در دامنهای کم و کنترل شده بود.
اما این بخشی از ماجراست و بازار خرید و فروش طلای دست دوم و طلای خام در بازارهای زیر زمینی به دلیل وجود حبابهای کوچک در بازار سکه و غیرواقعی بودن قیمت ارزهای خارجی در جریان است و صد البته روند فروش طلاهای تقلبی و جعلی نیز شدت گرفته است.
در کارگاههای غیرمجاز، آلیاژهای مختلف به طلا افزوده و شناسههای جعلی روی محصول حک شده و تحت عنوان طلای آبشده بفروش میرسد.
همچنین در کارگاههای زیرزمینی مس، نقره و آلیاژهای زرد رنگ را ترکیب کرده و محصول را به نام طلای دست دوم به واحدهای صنفی یا مردم میفروشند.
از دیگر موارد سوءاستفاده در بازار عرضه تابلوهای آبکاری شده طلا و دیگر مصنوعات همچون شاخههای گل طلا بوده که عملاً یک کالای مصنوع آبکاری شده است و هزینه پرداختی برای آن بیشتر صرف فناوری تولید آن میشود تا ماهیت طلای بهکار رفته در کالا و لذا این مصنوعات نیز بر بازار آشفته مصنوعات طلا دامن میزنند.
حال بر اساس موارد بالا، مقامات اتحادیه طلا و جواهر تأکید بیشتری بر ممنوعیت خرید و فروش طلای خام و دست دوم داشته و نگرانیهایی را برای خانوارها و معاملهگران به وجود آوردهاند.
پرسش مهم این است که این ممنوعیت چیست و آیا توان عملیاتی شدن را دارد؟
بنا بر اعلام مقامات اتحادیه، اعلام ممنوعیت معاملات طلای آبشده و دست دوم، ماهیاتاً صفت قانونی به خود نمیگیرد، مگر «جرمانگاری» فعالیتهای یاد شده مورد تأیید مقامات بالادست مقننه، قضاییه یا مجریه قرار گیرد.
اگر جرمانگاری فعالیت یاد شده شدت بیشتری به خود گیرد، این عمل بدان معناست که نیروهای محرکه بازار طلا در دو بخش سکه طلا یا همان دولت و بخش مصنوعات طلا یا همان اتحادیه نیاز شدیدی برای روانتر کردن بازار به منظور رونق در بازار یا به عبارت سادهتر، گرانتر کردن این کالا دارند.
جدیتر شدن خبر جرم بودن این گونه معاملات توسط قوای مسئول خبر خوبی برای اقتصاد ایران نخواهد بود.
ثانیاً بازار خرید و فروش این محصولات یک بازار شبکهای مبتنی بر اعتماد و رابطه به شیوه افقی است و نه یک بازار مبتنی بر روابط عمودی که نیاز به مجوز از مقامات داخل یا خارج از بازار داشته باشدريال پس ادامه فعالیت این بازار قطعی است هرچند فشارها تشدید شود.