در حالی که پنج ماه تا پایان سال میلادی جاری باقی است، پژوهشهای جدید نشان میدهد جمعیت کره زمین تا روز دوشنبه ۲۹ ژوئیه (۷ مرداد) تمام منابعی را که کره زمین میتوانسته بهطور طبیعی در سال ۲۰۱۹ برای مصرف آنها تأمین کند، استفاده کرده است.
این گزارش در سایت رسمی «شبکه جهانی فوتپرنت»، که منابع و مصارف طبیعی جهان را بررسی میکند، منتشر شدهاست.
این گزارش منابع آب، خاک و هوای سالم کره زمین را بررسی کرده و میگوید هماکنون جمعیت زمین ۱٫۷۵ بار بیشتر از آنچه اکوسیستم کره زمین اجازه مصرف به انسانها میدهد، مصرف منابع داشتهاند.
هر ساله یک روز بهعنوان «روز تخطی از زمین» نامگذاری میشود و این روز زمانی است که مصرف انسانها از منابع طبیعی زمین بیشتر از آن چیزی است که اکوسیستم میتواند در طول یک سال احیا کند.
بررسیها نشان میدهد که طی ۲۰ سال گذشته، روز تخطی از زمین، دو ماه جلوتر آمدهاست و مصرف منابع طبیعی انسانها با شتاب افزایش مییابد.
از سال ۱۹۸۶ تاکنون هر ساله روز جهانی تخطی از زمین جلوتر آمدهاست. این روز در سال ۱۹۹۳ به ۲۱ اکتبر، در سال ۲۰۰۳ به ۲۲ سپتامبر و در سال ۲۰۱۸ با دوم اوت مقارن میشد، اما امسال به ۲۹ ژوئیه رسیدهاست.
ماتیس واکرناگل، مؤسس «شبکه جهانی فوتپرنت» میگوید جهان ظرفیت مصرف ۱٫۷۵ برابری آنچه میتواند سالانه بصورت طبیعی احیا کند را ندارد و چنین حجم عظیمی از مصرف بیرویه منابع طبیعی بدون عواقب نخواهد بود.
رشد مصرف جهانی باعث شتاب گرفتن آلودگی هوا، قحطی و کمبود آب، فرسایش خاک و انتشار گازهای گلخانهای شدهاست.
یکی از موارد عمده تهدید کره زمین، انتشار گازهای گلخانهای است که مصرف سوختهای فسیلی نقش عمدهای در آن دارد.
بر اساس آمارهای آژانس بینالمللی انرژی، میزان انتشار دیاکسید کربن در سال گذشته به بالای ۳۳ میلیارد تن رسیدهاست که نسبت به ۳۰ سال گذشته ۵۷ درصد رشد داشتهاست.
همچنین مصرف سالانه انرژیهای اولیه (سوختهای فسیلی، هستهای، تجدیدپذیر و غیره) در جهان به ۱۳٫۸۷ میلیارد بشکه معادل نفت خام رسیدهاست که نسبت به ۱۰ سال گذشته ۱۸ درصد رشد داشتهاست.
پدیده جنگلزدایی نیز با افزایش نیازهای مصرفی انسانها اوج گرفتهاست و بر اساس آمارهای بینالمللی، طی ۳۰ سال گذشته ۱٫۳ میلیون کیلومتر مربع از مساحت جنگلها کاسته شدهاست.
جمعیت جهان هماکنون در آستانه ۸ میلیارد نفر است و پیشبینی سازمان ملل حاکی است در صورتی که زاد و ولد با همین روال کنونی ادامه پیدا کند، جمعیت جهان تا سال ۲۱۰۰ دو برابر خواهد شد. سی سال پیش، جمعیت زمین حدود ۵٫۳ میلیون نفر بود. البته آمارها همچنین حکایت از کند شدن روند زادو ولد در بیشتر کشورهای جهان دارند.
در مورد ایران، جزئیات آمارهای شبکه جهانی فوتپرنت نشان میدهد که تا سال ۱۹۸۰، میزان منابعی که در ایران میتوانسته طبیعت در اختیار مردم قرار دهد، با نیاز ایرانیها برابری میکرد، اما اکنون نیازها و مصارف مردم ایران ۴٫۵ برابر ظرفیت زیستمحیطی کشور است که بسیار بیشتر از متوسط جهانی است.
جمعیت ایران نیز از ۱۰ میلیون نفر در سال ۱۹۲۰ (صد سال پیش) به ۲۰ میلیون نفر در سال ۱۹۵۵ رسید و این رقم در سال ۱۹۸۵ به ۵۰ میلیون و هماکنون به نزدیک ۸۳ میلیون نفر اوج گرفتهاست. البته بر اساس آمارهای سازمان ملل، تقریباً یک میلیون نفر از نفوس ایران، مهاجران افغانی و عراقی هستند.