در حالی که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، قرار است در سفر خود به خاور دور طی روزهای اخیر دیداری نیز از استرالیا داشته باشد، گزارش‌ها حاکی است همتای استرالیایی او قصد دارد در این دیدار مسئله بازگرداندن پناهجویان ایرانی که درخواستشان رد شده را با آقای ظریف در میان بگذارد.
به گزارش رسانه‌های داخلی استرالیا ازجمله روزنامه «وست آوسترلین»، جولی بیشاپ، وزیر خارجه استرالیا، گفته‌است که مذاکرات وی با وزیر خارجه ایران در این خصوص «پیشرفت‌های زیادی داشته‌است.»
بنا بر این گزارش‌ها، خانم بیشاپ، «مصمم بودن» ایران در دوره پس از برجام برای بهبود بخشیدن به روابط اقتصادی و دیپلماتیک خود با کشورهای صنعتی را از دلایل اصلی پیشرفت گفت‌وگوهای مربوط به بازگرداندن پناهجویان ایرانی برشمرده‌است.
به نوشته روزنامه «وست آوسترلین»، ایران یکی از مبادی اصلی پناهجویانی است که می‌کوشند با قایق خود را به خاک استرالیا برسانند.
بنا بر این گزارش، تهران سال‌ها است که از پذیرش پناهجویانی که درخواست پناهندگی‌شان در استرالیا رد شده اما حاضر به بازگشت به ایران نیستند سر باز می‌زند و این روند باعث شده که در حال حاضر در حدود ۹ هزار ایرانی در استرالیا از نظر اقامتی «در بلاتکلیفی» به‌سر ببرند.
از سوی دیگر در حدود ۴۰۰ ایرانی نیز توسط استرالیا در بازداشتگاه‌هایی در جزایر نائورو و مانوس نگهداری می‌شوند.
مقامات استرالیایی در سال‌های اخیر گفته‌اند که اکثریت ایرانیانی که با قایق به استرالیا می‌رسند «مهاجران اقتصادی» هستند که به طبقه متوسط تعلق دارند و جزو گروه‌های قومی و مذهبی اقلیت نیز نیستند.
مقام‌های استرالیایی می‌گویند که به باور آنها هم‌اینک با برچیده شدن تحریم‌ها علیه ایران، وضعیت شغل و تجارت برای ایرانیان در کشور خود رو به بهبود است و نیازی به پذیرش بیشتر «مهاجران اقتصادی» از ایران نیست.
روزنامه «وست اوستریلین» روز ۲۹ خرداد نیز گزارش داده‌بود که دولت تونی ابوت، در مرز «توافقی تاریخی» برای «اخراج بازداشت‌شدگان» به ایران است.
به گزارش این روزنامه یک هیئت بلندپایه ایرانی در این هفته به استرالیا سفر کرده و در مورد بازگرداندن پناهجویان به ایران، گفت‌وگوهایی انجام شده‌است. برخی از این پناهجویان سال‌هاست که در اردوگاه‌ها به سر می‌برند.
به گزارش این روزنامه، استرالیا در مقابل پذیرش این مهاجران از سوی ایران، قصد دارد بورس تحصیلی به دانشجویان ایرانی اعطا کند و به ایرانی‌ها ویزای کار و گردشگری بدهد و تهران مجاز شود در سیدنی و ملبورن، دفتر نمایندگی باز کند.
دولت استرالیا در عین حال در این فاصله در مورد کاهش «هشدار بسیار شدید» به اتباع خود برای سفر نکردن به ایران نیز اقدام کرده‌است.
جولی بیشاپ، وزیر خارجه استرالیا، روز شنبه ۲۹ فروردین نیز در سفری که به تهران داشت درباره بازگشت پناهجویان ایرانی که درخواست پناهندگی آنها در استرالیا رد شده است با مقامات ایرانی گفت‌وگو کرده‌بود.
