۷۴ سال پس از پایان جنگ جهانی دوم، امروز یکشنبه ۲۷ ژانویه (هفتم بهمن) در روزی که «یادبود بین‌المللی هولوکاست» نام گرفته است، آئین‌هایی در شماری از کشورها بویژه در اروپا به یاد کشته‌شدگان دوران اجرای این سیاست برگزار شد.
در این روز که با سالروز آزادسازی اردوگاه آشوویتس نیز مصادف است، آئینی با حضور مقامات لهستان و فعالان مدنی و سیاسی این کشور و یهودیان در محل بازمانده از این اردوگاه برگزار شد. آخرین بازماندگان سالخورده هولوکاست و نمایندگان نسل‌های بعدی آنان نیز در این آئین حضور داشتند.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز یکشنبه در پیامی به این مناسبت نوشت: «در سالروز یادبود هولوکاست، یاد و خاطره شش میلیون یهودی و میلیون‌ها قربانی دیگر را که بدست نازی‌ها و هم‌دستان آنها کشته شدند، گرامی می‌داریم».
آقای پمپئو افزود، آمریکا «تعهد همیشگی خود را به حفظ دنیایی که در آن از یهودستیزی یا هراس از ادیان و اقلیت‌های دیگر نشانی نباشد»، تکرار می‌کند.
ملانیا ترامپ، بانوی اول آمریکا، نیز در این روز از موزه هولوکاست در واشینگتن دیدار کرد و در پیامی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «یاد و خاطره انسان‌هایی که در این فاجعه در جنگ جهانی دوم قربانی شدند، مورد احترام ما است».
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۵ روز بیست‌وهفتم ژانویه که سالروز آزادسازی اردوگاه آشوویتس است را به عنوان یادروز بین‌المللی هولوکاست تعیین کرد.
در ۲۷ ژانویه سال ۱۹۴۵ میلادی، ارتش شوروی که از جمله نیروهای متفقین بود، وارد اردوگاه آشوویتس- بیرکناو (در لهستان امروزی) شد و اسیران آن را آزاد کرد.
محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری پیشین ایران، در تعیین روز جهانی یادبود هولوکاست، به طور غیرمستقیم سهم داشته است.
پس از آنکه آقای احمدی‌نژاد در پائیز سال نخست ریاست‌جمهوری‌اش و در همایش «جهان بدون صهیونیسم» در تهران، گفته بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران را در مورد «نابودی اسرائیل» تکرار کرد، بسیاری از سران جامعه جهانی واکنش نشان دادند و اندکی بعد، سازمان ملل متحد روز جهانی یادبود هولوکاست را تعیین کرد.
زمانی که آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، تاکید کرد ملت آلمان هرگز گناه خود را در مورد هولوکاست فراموش نخواهد کرد، محمود احمدی‌نژاد در نامه‌ای به خانم مرکل نوشت، چرا شما گناه پدران خود را بر عهده می‌گیرید؟
خانم مرکل به این نامه پاسخ نداد.
سالها پیش از آنکه احمدی‌نژاد بحث انکار هولوکاست را مطرح کند، چهره‌هایی به ویژه در میان اروپاییان هولوکاست را انکار می‌کردند. رابر فوریسون فرانسوی، ارنست سیندل کانادایی، روژه گارودی فرانسوی، دیوید ایروینگ انگلیسی و ژان ماری لوپن فرانسوی، شناخته شده‌ترین افرادی بودند که پیه محکومیت در دادگاه‌های فرانسه و بریتانیا را نیز به جان خریده و بر عقیده خود اصرار کردند.
اکثر این انکارکنندگان هولوکاست بعدها با جمهوری اسلامی ایران رابطه داشتند و بارها به ایران دعوت شدند؛ مواضع‌شان در رسانه‌های ایران به گستردگی بازتاب یافت و حتی ادعاهایی بی سند نیز مطرح شد که ایران در مواردی جریمه مالی تعیین شده از سوی دادگاه‌های غرب را علیه این افراد متقبل شده است.
در دوره ریاست‌جمهوری رومان هرتسوگ در آلمان و از ژانویه ۱۹۹۶، روز بیست‌وهفتم ژانویه به عنوان «یادبود قربانیان نازی» تعیین شد.
در روسیه نیز هر سال در این روز رژه نظامی به یاد غلبه ارتش سرخ بر ارتش نازی برگزار می‌شود.
در اسرائیل روز هولوکاست در تاریخ دیگری و در میانه بهار برگزار می‌شود اما در بیست‌وهفتم ژانویه نیز در این کشور، آئین‌هایی به یاد قربانیان هولوکاست برگزار می‌شود.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، طی یک دهه اخیر بارها از این فرصت برای اعلام سیاست مقابله با جمهوری اسلامی ایران استفاده و سران تهران را تلویحا با حاکمان آلمان نازی مقایسه کرده است.
تاریخ می‌گوید که شش میلیون نفر، حدود دو سوم از جمعیت یهودیان آن زمان اروپا، در سال‌های حکومت آلمان نازی و جنگ جهانی دوم کشته شدند.
دولت آلمان کشتار یهودیان را بر اساس طرحی که «راه حل نهایی» نام گرفته بود، با فرستادن یهودیان به اردوگاه‌های مختلف اجرا کرد.
نازی‌ها از سال ۱۹۴۲، در نیمه جنگ جهانی دوم، اجرای «راه حل نهایی» را شتاب دادند.
واژه «هولوکاست» از یونانی و به مفهوم «همه‌سوزی» گرفته شده است.
