لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۹:۵۴

فرجام گفت وگوهای صلح از دید اعراب و یهودیان اسرائیل


شهرک سازی در شرق بیت المقدس یا اورشلیم، یکی از موارد مورد اختلاف در گفت وگوهای صلح خاورمیانه
شهرک سازی در شرق بیت المقدس یا اورشلیم، یکی از موارد مورد اختلاف در گفت وگوهای صلح خاورمیانه
نتایج یک نظرسنجی مشترک از یهودیان و اعراب در اسرائیل نشان می‌دهد که تنها ۵۱ درصد یهودیان هنوز به صلح باور دارند اما در طرف عربی، ۶۳ درصد با بدبینی گفته‌اند که صلح هیچگاه برقرار نخواهد شد.

نکته مهم‌تر در این نظرسنجی آن است که اکثریت اعراب فلسطینی مقیم اسرائیل گفته‌اند که حتی اگر فلسطین استقلال یابد، زندگی در کشور فلسطین را نمی‌خواهند و درهمین جا که هستند می‌مانند.

این نظرسنجی از سوی «مرکز آمریکایی سابان برای صلح و پژوهش‌های اسرائیلی- فلسطینی» در آستانه همایش سالیانه این مرکز در واشینگتن، و درحالی منتشر شده است که تماس‌های اسرائیلی- فلسطینی با بحران جدی روبه‌رو شده و دولت آمریکا این هفته اعلام کرد که از تلاش برای واداشتن اسرائیل به قطع ساخت و سازها در اراضی مورد اختلاف با فلسطینی‌ها، به عنوان یک شرط جهت ازسرگیری مذاکرات اسرائیلی- فلسطینی، عدول کرده است.

بر اساس نظرسنجی، ۶۳ درصد از اعراب فلسطینی که هویت و گذرنامه اسرائیلی هم دارند گفته‌اند که با اطلاق آنها به عنوان «پل صلح» میان اسرائیل و کشور فلسطین مخالفند و آن را قبول ندارند، و اصولاً فکر می‌کنند که هیچگاه صلح برقرار نخواهد شد.

۶۶ درصد از اعراب فلسطینی ساکن اسرائیل که در این کشور «شهروند متساوی‌الحقوق» محسوب می‌شوند، گفته‌اند فلسطینی‌ها هیچگاه نباید از «حق بازگشت» صرف نظر کنند؛ دیدگاهی که ظاهراً با مخالفت‌شان با زندگی خود آنها در کشور مستقل فلسطینی در تضاد است و آنها ظاهراً این «حق» را برای دیگر فلسطینی‌های پراکنده در جهان مورد تأکید قرار می‌دهند.

درهمین حال، نیمی از اعراب فلسطینی ساکن و شهروند اسرائیل گفته‌اند که برخورداری از امتیازات کشور اسرائیل به این مفهوم نیست که آنها اسرائیل را به عنوان کشور یهودی به رسمیت بشناسند. آنها گفته‌اند «هرگز» حاضر به پذیرش اسرائیل به عنوان «کانون ملی قوم یهود» نیستند.

ناظران می‌گویند که مفهوم این پاسخ‌های اعراب شهروند اسرائیل این است که آنها می‌خواهند که هم کشور مستقل فلسطین برپا شود و هم اسرائیل یک کشور چند ملیتی برای ساکنان یهودی و عرب آن باشد.

در راستای همین دیدگاه است که بر اساس این نظرسنجی، ۵۸ درصد از اعراب شهروند اسرائیل (موسوم به «اعراب ۱۹۴۸») از معاوضه زمین میان اسرائیل و فلسطینی‌ها در یک پیمان نهایی صلح و نسخه‌ای برای کمک به استقلال کشور فلسطین مخالفند و نمی‌خواهند که محل زندگی‌شان زیر تابعیت کشور آتی فلسطین قرار گیرد.

اما در میان یهودیان اسرائیل نیز ۷۵ درصد و نه همه آنها، با تعریف کشور اسرائیل به عنوان کشور یهودی موافقند و بقیه یهودیان گفته‌اند که لزومی ندارد حتماً بر یهودی بودن کشورشان اصرار شود درحالی که ۵۰ درصد یهودیان، اول خود را یهودی و بعد اسرائیلی تعریف می‌کنند.

در همین حال ۳۶ درصد عرب‌های ساکن اسرائیل ابتدا خود را عرب اسرائیلی احساس می‌کنند ولی ۲۲ درصد از آنها گفته‌اند که احساس فلسطینی بودنشان بر حس دیگرشان به عنوان یک عرب ساکن اسرائیل برتری دارد.

جالب‌تر آنکه ۳۴ درصد اعراب ساکن اسرائیل گفته‌اند که عرب بودنشان را بر مسلمان بودنشان برتری می‌دهند و تنها ۲۷ درصد آنها گفته‌اند که نخستین تعریفی که برای خود ارائه می‌کنند، پیروی‌شان از دین اسلام است.

از میان ۵۱ درصد یهودیان ساکن اسرائیل که گفته‌اند صلح سرانجام برقرار خواهد شد، ۴۳ درصد گفته‌اند که چنین صلحی ممکن است که در طول پنج سال آتی به دست آید و هشت درصد بقیه نیز گفته‌اند که زمان کمتری خواهد برد، در حالی که ۴۷ درصد یهودیانی که در اسرائیل زندگی می‌کنند می‌گویند صلح نه در عمر آنها و نه در زندگی نسل‌های بعدی‌شان برقرار می‌شود.

در این نظرسنجی، ۶۲ درصد یهودیان گفته‌اند که دولت بنیامین نتانیاهو می‌بایست برای دستیابی به پیمان نهایی صلح با فلسطینی‌ها تلاش بیشتری انجام دهد.

۴۰ درصد از یهودیان اسرائیل با پیمان صلح نهایی بر اساس استقلال کشور فلسطین در مرزهای سال ۱۹۶۷ با اندک تغییرات ارضی موافق هستند، ۲۷ درصد با عقب‌نشینی از اراضی کرانه باختری و شرق بیت‌المقدس مخالفند حتی اگر همه کشورهای عرب اسرائیل را به رسمیت بشناسند.

اما یک گروه نسبتاً بزرگ سی درصدی نیز به این پرسش پاسخ نداده‌اند و به نظر می‌رسد که سیاستمداران می‌توانند که این گروه کثیر را طبق نظرات خود به این سوی و آن سوی صحنه سیاست اسرائیل بکشانند.

این نظرسنجی، دیدگاه‌های یهودیان اسرائیل درباره رهبران جهانی را نیز جویا شده است؛ ۵۱ درصد باراک اوباما را با دید مثبت نمی‌بینند (در حالی که هنوز اکثریت چشمگیری از یهودیان آمریکا حامی اوباما مانده‌اند)، ۴۳ درصد از یهودیان اسرائیل گفته‌اند که سیاست اوباما در قبال خاورمیانه قابل توجه نیست و آنها را به احتمال پیشبرد صلح دلگرم نکرده است.

خانم آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و سپس بیل کلینتون، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا، محبوب‌ترین شخصیت‌های خارجی از دید یهودیان اسرائیل هستند.

نظرسنجی دیدگاه آمریکایی‌ها درباره امور صلح اسرائیلی- فلسطینی را نیز جویا شده است؛ ۶۶ درصد آنها گفته‌اند که حل معضل نزاع اسرائیلی- فلسطینی یکی از پنج منفعت برتر آمریکا در جهان است و ۷۲ درصد از تلاش‌های دولت اوباما برای صلح خاورمیانه حمایت می‌کنند؛ ۳۳ درصد آمریکایی‌ها گفته‌اند که واشینگتن نباید به نفع اسرائیل موضع‌گیری کند و ۶۶ درصد تأکید کرده‌اند که آمریکا باید بی‌طرفی را رعایت نماید.

مرکز «سابان برای صلح و پژوهش‌های اسرائیلی- فلسطینی» وابسته به مؤسسه مطالعات بروکینز است.

اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل، و سلام فیاض، نخست‌وزیر تشکیلات فلسطینی، در کنار شماری چشمگیر از مقام‌های بلندپایه دولت آمریکا امسال در همایش سالیانه این نشست شرکت کرده و سخنرانی دارند.

این مرکز، همایش سالیانه هفتم خود را از جمعه دهم دسامبر درحالی آغاز می‌کند که خانم کلینتون نیز در آن همانند سال گذشته سخنرانی خواهد کرد و قرار است که راهکارهای جایگزین آمریکا را برای تداوم مذاکرات اسرائیلی- فلسطینی درحالی که فلسطینی‌ها اصرار به قطع کامل ساخت و سازها در یهودی‌نشین‌های کرانه باختری و شرق اورشلیم دارند، تشریح کند.
XS
SM
MD
LG