لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۳ تهران ۱۰:۵۱

جنجال ثبت‌نام‌ها


رکورد ثبت‌نام در دو انتخابات مجلس دهم شورای اسلامی و مجلس پنجم خبرگان رهبری زده شد.

تا پایان مهلت قانونی نام‌نویسی برای دو انتخابات پیش رو، صفی از چهره‌های مشهور و ناآشنا در بسیاری از حوزه‌های نام نویسی تهران و استان‌های مختلف در انتظار بودند، آنقدر که مسئولان برگزاری از داوطلبان می‌خواستند از تکمیل مدارکشان مطمئن باشند تا وقت دیگران گرفته نشود.

این ازدحام در حالی بود که وزارت کشور مهلت ثبت‌نام را تا ساعت ۲۱ جمعه شب تمدید کرده بود، ولی شعبه‌های نام‌نویسی عملاً تا نیمه‌شب جمعه مشغول به کار بودند.

بنا بر اعلام وزارت کشور ۸۰۱ نفر داوطلب نمایندگی در مجلس خبرگان رهبری و ۱۲ هزار و ۱۲۳ نفر نیز کاندیدای عضویت در مجلس دهم شورای اسلامی بودند. هر چند که سهم زنان تنها کمی بیش از دو هزار نفر بوده است.

آنگونه که عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، اعلام کرده است آمار انتخابات مجلس خبرگان ۶۲ درصد و انتخابات مجلس شورای اسلامی دو برابر بیشتر از دوره پیشین این دو مجلس بوده است.

چنین آماری پس از پیروزی انقلاب اسلامی بی‌سابقه بوده و از سوی طیف نزدیک به بیت رهبر جمهوری اسلامی با اعتراض روبه‌رو شده است. آنها تلویحاً این تعداد ثبت‌نام را توطئه ارزیابی کرده‌اند.

احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان و مسئول بررسی صلاحیت نزدیک به ۱۳ هزار داوطلب دو انتخابات اسفند ماه ظهر جمعه در تریبون نماز جمعه تهران حاضر شد و از پرتعداد بودن کاندیدا‌ها انتقاد کرد. او گفت که این تعداد جای ابهام دارد و برای شورای نگهبان زحمت ایجاد می‌کنند.

عضو مجلس خبرگان رهبری با ابراز تأسف از اینکه «آمار ثبت‌نامی‌ها چه در خبرگان و چه در مجلس شورای اسلامی بسیار بالا رفته»، گفت: «سؤال ما این است که آیا همه کسانی که برای انتخابات خبرگان ثبت‌نام کردند خود را مجتهد می‌دانند؟ یا کسانی که حتی یک صفحه به زبان عربی نمی‌توانند قرائت کنند با چه انگیزه‌ای ثبت‌نام کرده‌اند چرا این طور این افراد زحمت درست می‌کنند».

پیش از جنتی، «محمد یزدی» نیز در نهمین کمیسیون مشترک هیئت رئیسه و رؤسای کمیسیون‌های مجلس خبرگان گفته بود «تاکنون نزدیک به ۸۰۰ نفر برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری ثبت‌نام کرده‌اند. این تعداد زیاد کاندیدا‌ها به نظر می‌رسد اهداف دیگری را دنبال می‌کند».

با این حال مسئولان اجرایی و حامیان دولت حسن روحانی این ابهام‌ها و نگرانی‌ها را وارد نمی‌دانند.

چنانچه عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، در ساختمان وزارت کشور به جنتی پاسخ داد و گفت: «من از افزایش حضور داوطلبین اظهار نگرانی ندارم اگر کسی فکر می‌کند که افرادی پشت‌پرده‌ای دارند به نهادهای مربوطه مثل وزارت اطلاعات، اطلاع دهند».

او تأکید کرده که به نظرش تنوع و تعدد کاندیدا‌ها امکان انتخاب مردم را بیشتر می‌کند.

اما به نظرنمی‌رسد که توضیحات این عضو ارشد دستگاه اجرایی برای اصولگرایان و روحانیون نزدیک به بیت رهبر جمهوری اسلامی قانع‌کننده باشد.

اعتراض این گروه بیشتر از آنکه به انتخابات مجلس شورای اسلامی برگردد، معطوف به انتخابات خبرگان رهبری است. در این دوره با توجه به سن و سال آیت‌الله خامنه‌ای احتمال انتخاب جایگزین او در مجلس جدید از سوی محافل سیاسی و مذهبی مطرح شده است.

اعلام آمادگی روحانیونی همچون سیدحسن خمینی، حسن روحانی، آیت‌الله موسوی بجنوردی به عنوان روحانیون نزدیک به اکبر هاشمی رفسنجانی، طیف مقابل این جریان به رهبری محمدتقی مصباح یزدی، احمد جنتی و محمد یزدی را نگران کرده که ترکیب آن به نفع جریان رقیب تقویت شود و در تصمیم‌گیری‌های احتمالی سرنوشت‌ساز آینده تأثیربگذارد.

به ویژه انکه با درگذشت ۹ نفر از جمع ۸۸ نفره مجلس خبرگان دوره چهارم و صرف نظر کردن پنج روحانی عضو خبرگان برای ثبت نام دوباره همچون آیت‌الله واعظ طبسی به هر شکل ترکیب مجلس بعدی دستخوش تغییر می‌شود.

مجلسیان در انتظار

اما ماجرای مجلس شورای اسلامی با انتخابات خبرگان متفاوت است.

در یک طرف اصولگرایان با تشتت آرا روبه‌رو هستند و هنوز نتوانسته‌اند زیر چتر واحدی جمع شوند. در سمتی دیگر اصلاح‌طلبان با اینکه اتحاد بیشتری دارند اما احتمال رد صلاحیت‌ چهره‌های شاخص‌شان، بزرگترین سد راهیابی آنها به پارلمان است.

چنین شرایطی هر دو جریان را بر آن داشته که با داوطلبانی پرتعداد در محل‌های ثبت‌نام نمایندگی مجلس دهم حاضر شوند. بزرگان اصلاحات از تمام نیروهای این جریان که احساس می‌کردند توانایی نمایندگی مجلس دارند دعوت کردند تا نام‌نویسی کنند.

از آن سو طیف‌های متنوع اردوگاه راست نیز در چند روز گذشته به فرمانداری‌ها و وزارت کشور رفته‌اند.

نکته قابل توجه حضور جمعی از اعضای دو کابینه محمود احمدی‌نژاد، رئیس دولت‌های نهم و دهم، و گروهی از حامیان و مسئولان دولت وی در میان لیست کاندیداهاست. این در شرایطی است که محمود احمدی‌نژاد پیشتر اعلام کرده بود در انتخابات پیشرو هیچ فعالیتی نخواهد داشت.

غایب بزرگ

هرچند چشم‌پوشی برخی از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلبان مانند محمدرضا خاتمی، علی شکوری‌راد، آذر منصوری و غیره قابل پیش‌بینی بود، اما صرف نظر کردن محمدرضا باهنر، مردی که رکورد هفت دوره عضویت در مجلس را به نام خود کرده، غافلگیرکننده است.

او علت انصرافش را در گفت‌وگو با خبر آنلاین صریح توضیح داده است: «یک قهرمان قبل از اینکه مدال طلایش را از دست بدهد، خودش باید تشک را ببوسد و کنار بکشد».

از روز شنبه پنجم دی‌ماه بررسی صلاحیت داوطلبان نمایندگی مجلس در هیئت‌های اجرایی، و پس از آن هیئت‌های نظارت آغاز می‌شود و از یک روز بعد یعنی روز یکشنبه، شورای نگهبان، به بررسی صلاحیت داوطلبان نمایندگی خبرگان خواهد پرداخت.

اما میزان ثبت‌نام‌ها در این دوره از انتخابات مجلس در حالی رکوردشکن شده، که در انتخابات مجلس هشتم ۴۰ درصد از نامزدها، و در انتخابات مجلس نهم، ۴۵ درصد از آنها رد صلاحیت شدند.

باید دید این بار با حضور پرتعداد داوطلبان نمایندگی، آیا انتخابات در حوزه‌های مختلف با حضور نامزدهای بیشتری برگزار می‌شود یا، شورای نگهبان، خود رکورد تاز‌ه‌ای از رد صلاحیت‌ها بر جا خواهد گذاشت.

XS
SM
MD
LG