لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۲۱ مهر ۱۴۰۳ تهران ۲۳:۲۰

ضربه کودتای نافرجام به اقتصاد ترکیه


استانبول ۱۶ ژوییه
استانبول ۱۶ ژوییه

کودتای نافرجام سرنگونی رجب طیب اردوغان لطمه‌ای شدید به اقتصاد ترکیه وارد می‌کند و نگرانی‌های سرمایه‌گذاران را در اثر شرایط نامعلوم سیاسی افزایش می‌دهد.

فاینانشال تایمز در گزارشی نوشته است درگیری‌های خیابانی دراستانبول و آنکارا در روز جمعه باعث افت ۵ درصدی ارزش لیرترکیه شد که بیشترین کاهش از ۲۰۰۸ تاکنون بود.

تضعیف پول ملی خطر افزایش تورم و فشار بر ذخایر بانکی این کشور را به همراه خواهد داشت و شرایط نامعلوم سیاسی سرمایه‌گذاری خارجی و صنعت گردشگری را به مخاطره خواهد انداخت. بر اساس آخرین به روز رسانی آمارهای بانک مرکزی ترکیه، ارزش هر دلار آمریکا هم اکنون بیش از ۲ لیر و ۸۸ سنت است.

مراد اوجر، اقتصاددان موسسه مشاوره‌ای «گلوبال سورس پارتنرز» می‌گوید «این یک شوک بسیار بزرگ است و بستگی به این دارد که تضعیف پول ملی تا چه حد ادامه خواهد داشت.»

صنعت گردشگری که یکی از منابع حیاتی درآمد ارزی ترکیه است نیز در پی این حملات ضربه خورده است. ماه گذشته حملات انتحاری به فرودگاه آتاتورک در استانبول به کشته شدن ۴۰ نفر انجامید. کشمکش دیپلماتیک ترکیه با روسیه بر سر سقوط یک هواپیمای جنگی روسی در مرز سوریه در سال گذشته بیش از پیش به این صنعت لطمه وارد کرده است.

آمارهای دولتی نشان می‌دهد که گردشگری در ترکیه در ماه مه ۲۳ درصد کاهش داشته است و این کاهش سالانه هر ماه نیز تشدید می‌شود. روزنامه حریت نیز گزارشی با عنوان «توریسم بدشانس» منتشر کرده و با اشاره به وضعیت نامناسب جذب درآمدهای توریستی به خاطر ترورهای اخبر در ترکیه نوشته است که کودتای نافرجام باعث شد که چندین کشور از جمله ایران، روسیه، آلمان، بریتانیا، سوئیس و آمریکا پروازهای خود را به ترکیه با تاخیر انداختند.

این روزنامه همچنین طی گزارش دیگری با استناد به منابع روسی مانند خبرگزاری‌های اسپوتنیک و ایتارتاس گزارش کرده است که صد‌ها شهروند روس فردای کودتای نافرجام خاک ترکیه را ترک کردند.

با این حال فعالان صنعت گردشگری در گفت‌وگو با حریت اظهار امیدواری کرده‌اند که وضعیت دوباره بهبود یابد.

دنی رودریک، اقتصاد‌دان ترکیه‌ای در دانشگاه هاروارد، عقیده دارد «از دید یک سرمایه‌گذار، ترکیه بیشترو بیشترشبیه یک بسته سیاسی به نظر می‌رسد.»
او می‌گوید در هفته‌های اخیر شکاف اقتصادی اردوغان را وادار به آشتی با روسیه و اسرائیل کرده است. اما هرگونه منفعت احتمالی برای بخش گردشگری در اثر ناپایداری‌های سیاسی به خطر خواهد افتاد.

در همین حال، بولنت گولتکین استاد امور مالی دانشگاه پنسیلوانیا، گفته است «چالش ترکیه، و چیزی که دولت این کشور فراموش کرده است، نیاز به بهبود بهره‌وری است. بدون سرمایه‌گذاری بلندمدت در بخش آموزش یا بدون داشتن یک اقتصاد صادرات محور، یک کشور محکوم به رشد اقتصادی ضعیف است».

یک مدیر بانکی گفته است سال‌ها زمان لازم است تا سرمایه‌گذاری به مقدار سال گذشته برگردد. اینجا تروریسم است، کودتا است، و امنیت نیست.

ترکیه یکی از بهترین بازارهای نوظهور در جهان بوده است. اما پیش‌بینی می‌شود رشد اقتصادی این کشور از ۴.۵ درصد در سال ۲۰۱۵ به ۴-۳ درصد در سال جاری کاهش پیدا کند. اقتصاد ترکیه تا حد زیادی به سرمایه‌گذاری کوتاه مدت خارجی وابسته است. این در حالیست که بسیاری از شرکت‌ها در این کشور دارای بدهی‌های سنگین هستند.
«تیموتی اش» تحلیلگر بازارهای نوظهور، گفته است انتظار ندارد موسسات رتبه‌بندی رتبه اعتباری ترکیه در حوزه سرمایه‌گذاری را کاهش دهند اگرچه وی معتقد است موسسات رتبه‌بندی این روز‌ها قابل پیش‌بینی نیستند. موسسه «مودیز‌اند فیچ» رتبه ترکیه را یک پله بالا‌تر از درجه کم‌ارزش قرار داده است.

در همین زمینه خبرگزاری رویترز با اشاره به عبور سالانه ۴۸ هزار کشتی از تنگه بوسفور می‌نویسد که روزانه ۳ میلیون بشکه نفت روسیه و کشورهای حاشیه خزر از این گذرگاه به سمت اروپا منتقل می‌شود. نظامیان دخیل در کودتا این تنگه را برای چندین ساعت بسته بودند.

خبرگزاری مهر نیز گزارش داده است که صادرات محصولات پتروشیمی به ترکیه و ترانزیت آن به اروپا بعد از کودتا متوقف شد.

رویترز می‌نویسد که یکی از بنادر مهم ترکیه، بندر جیهان است که به غیر از دریافت روزانه ۷۰۰ هزار بشکه نفت کشورهای حاشیه خزر، نیم میلیون بشکه نیز نفت کردستان عراق را دریافت و سپش از طریق نفتکش‌ها صادر می‌کند.

تنگه ۱۷ مایلی بوسفور دریای سیاه را به دریای مرمره و نهایتا دریای مدیترانه وصل می‌کند و بنا به گزارش رویترز، یک چهارم صادرات غلات جهان از دریای سیاه انجام می‌گیرد.

XS
SM
MD
LG