تازه‌ترین تحولات در بازار ارز تهران، موضوع گفت‌وگوی اقتصادی رادیو فردا با فریدون خاوند است.
رادیو فردا - چند روز است که دلار حرکت صعودی خود را در بازار آزاد ارز تهران از سر گرفته. چه عوامل تازه ای به این حرکت تصاعدی دامن زده؟
فریدون خاوند - قیمت دلار در بازار آزاد ارز تهران در آخرین ساعت‌های کاری روز سه‌شنبه بین ۳۱۵۰ و ۳۱۶۰ تومان نوسان می‌کرد که نشانه دور‌تر شدنش هست از مرز روانی ۳۰۰۰ تومان.
اواخر سال گذشته بالا رفتن دوباره قیمت ارز عمدتا نسبت داده می‌شد به نوروز و تعطیلات سال نو، ولی طبعا عوامل دیگری دست‌اندر کار هستند که محافل اقتصادی تهران بر بعضی از آنها بیشتر تاکید می‌کنند.
یکی از آنها طبعا انتظارات تورمی است در رابطه با فاز دوم قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و به خصوص افزایش نرخ بنزین و گویا، با توجه به همین انتظارات، وارد کننده‌ها مراجعه به بازار آزاد ارز را بیشتر کرده‌اند برای واردات بیشتر.
از طرف دیگر بانک مرکزی نرخ دلار مبادلاتی را بالا برده و آن را به ۲۵۵۰ تومان رسانده است و همین افزایش بر نرخ دلار دربازار آزاد ارز هم تاثیر گذاشته است.
از طرف دیگر گزارش‌هایی هم که در اینجا و آنجا منتشر می‌شود در مورد دشواری‌های ایران در زمینه دسترسی به دارایی‌های آزاد شده‌اش بر پایه توافق هسته‌ای ژنو، احتمالا بر بازار ارز تاثیر گذاشته است.
و سر انجام این احتمال هم مطرح شده که با توجه به سقوط بازار بورس، بخشی از سرمایه‌ها دوباره به بازار ارز آمده و این هم به تب دلار، که البته هنوز خیلی خفیف است، دامن زده است.
با توجه به همه این گرایش‌ها، افزایش قیمت دلار در شرایط فعلی تا چه سطحی می‌تواند ادامه پیدا بکند؟
ابهام‌های موجود در فضای اقتصادی و سیاسی و روابط خارجی ایران به قدری زیاد است که پیش‌بینی نوسان‌های آتی ارز به ناچار با هزار و یک اما و چرا همراه است. هر کس به شما دراین زمینه پاسخ قطعی بدهد یا ساده‌لوح است و یا خدای نکرده کلاهبردار.
به عواملی که در راستای افزایش نرخ ارز عمل می‌کند اشاره کردم. در عوض عواملی هم هستند که می‌توانند تب دلار را پایین بروند.
گفت‌وگو‌های ایران و گروه پنج به علاوه یک بر سر دستیابی به یک توافق نهایی تا اینجا - بعدش را نمی‌دانیم - بدون مانع پیش رفته و این قاعدتا باید خبر آرام‌کننده‌ای برای بازارارز باشد.
از طرف دیگر صادرات نفتی ایران هم به شکل محسوسی در حال افزایش است، هر چند که بخش مهمی از ارز حاصل از آن فعلا در خارج می‌ماند.
ولی اگر قرار باشد به پرسش مربوط به تحولات آتی نرخ ارز جوابی کلی داده بشود، می‌شود گفت که با نرخ تورم ۳۵ در صدی، نرخ ارز به هر حال نمی‌تواند به تدریج بالا نرود مگر آنکه به صورت مصنوعی جلوی افزایش آن گرفته شود و این کار درستی نیست.
گفته می‌شود که ارزش دلار در بازار جهانی ارز رو به بالا رفتن است. آیا این تحول هم بر بازار ارز تهران تاثیر گذاشته است؟
ارزش دلار در مقیاس جهانی به سه علت می‌تواند تقویت بشود: اول سیاست سختگیرانه‌تر پولی بانک مرکزی آمریکا، دوم گفته‌های پر سر و صدای رئیس بانک مرکزی اروپا در مورد اینکه اجازه نخواهد داد ارزش یورو بیش از این بالا برود و، دلیل سوم، شدت گرفتن بحران اوکراین، چون معمولا در مواقع بحرانی دلار نقش پول مامن یا پناهگاه را بازی می‌کند.
فکر نمی‌کنم این پدیده بر قیمت دلار تاثیر گذاشته باشد، چون بازار ارز تهران قوانین خودش را دارد و تابع بازار بین‌المللی نیست.
رادیو فردا - چند روز است که دلار حرکت صعودی خود را در بازار آزاد ارز تهران از سر گرفته. چه عوامل تازه ای به این حرکت تصاعدی دامن زده؟
فریدون خاوند - قیمت دلار در بازار آزاد ارز تهران در آخرین ساعت‌های کاری روز سه‌شنبه بین ۳۱۵۰ و ۳۱۶۰ تومان نوسان می‌کرد که نشانه دور‌تر شدنش هست از مرز روانی ۳۰۰۰ تومان.
اواخر سال گذشته بالا رفتن دوباره قیمت ارز عمدتا نسبت داده می‌شد به نوروز و تعطیلات سال نو، ولی طبعا عوامل دیگری دست‌اندر کار هستند که محافل اقتصادی تهران بر بعضی از آنها بیشتر تاکید می‌کنند.
یکی از آنها طبعا انتظارات تورمی است در رابطه با فاز دوم قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و به خصوص افزایش نرخ بنزین و گویا، با توجه به همین انتظارات، وارد کننده‌ها مراجعه به بازار آزاد ارز را بیشتر کرده‌اند برای واردات بیشتر.
از طرف دیگر بانک مرکزی نرخ دلار مبادلاتی را بالا برده و آن را به ۲۵۵۰ تومان رسانده است و همین افزایش بر نرخ دلار دربازار آزاد ارز هم تاثیر گذاشته است.
از طرف دیگر گزارش‌هایی هم که در اینجا و آنجا منتشر می‌شود در مورد دشواری‌های ایران در زمینه دسترسی به دارایی‌های آزاد شده‌اش بر پایه توافق هسته‌ای ژنو، احتمالا بر بازار ارز تاثیر گذاشته است.
و سر انجام این احتمال هم مطرح شده که با توجه به سقوط بازار بورس، بخشی از سرمایه‌ها دوباره به بازار ارز آمده و این هم به تب دلار، که البته هنوز خیلی خفیف است، دامن زده است.
با توجه به همه این گرایش‌ها، افزایش قیمت دلار در شرایط فعلی تا چه سطحی می‌تواند ادامه پیدا بکند؟
ابهام‌های موجود در فضای اقتصادی و سیاسی و روابط خارجی ایران به قدری زیاد است که پیش‌بینی نوسان‌های آتی ارز به ناچار با هزار و یک اما و چرا همراه است. هر کس به شما دراین زمینه پاسخ قطعی بدهد یا ساده‌لوح است و یا خدای نکرده کلاهبردار.
به عواملی که در راستای افزایش نرخ ارز عمل می‌کند اشاره کردم. در عوض عواملی هم هستند که می‌توانند تب دلار را پایین بروند.
گفت‌وگو‌های ایران و گروه پنج به علاوه یک بر سر دستیابی به یک توافق نهایی تا اینجا - بعدش را نمی‌دانیم - بدون مانع پیش رفته و این قاعدتا باید خبر آرام‌کننده‌ای برای بازارارز باشد.
از طرف دیگر صادرات نفتی ایران هم به شکل محسوسی در حال افزایش است، هر چند که بخش مهمی از ارز حاصل از آن فعلا در خارج می‌ماند.
ولی اگر قرار باشد به پرسش مربوط به تحولات آتی نرخ ارز جوابی کلی داده بشود، می‌شود گفت که با نرخ تورم ۳۵ در صدی، نرخ ارز به هر حال نمی‌تواند به تدریج بالا نرود مگر آنکه به صورت مصنوعی جلوی افزایش آن گرفته شود و این کار درستی نیست.
گفته می‌شود که ارزش دلار در بازار جهانی ارز رو به بالا رفتن است. آیا این تحول هم بر بازار ارز تهران تاثیر گذاشته است؟
ارزش دلار در مقیاس جهانی به سه علت می‌تواند تقویت بشود: اول سیاست سختگیرانه‌تر پولی بانک مرکزی آمریکا، دوم گفته‌های پر سر و صدای رئیس بانک مرکزی اروپا در مورد اینکه اجازه نخواهد داد ارزش یورو بیش از این بالا برود و، دلیل سوم، شدت گرفتن بحران اوکراین، چون معمولا در مواقع بحرانی دلار نقش پول مامن یا پناهگاه را بازی می‌کند.
فکر نمی‌کنم این پدیده بر قیمت دلار تاثیر گذاشته باشد، چون بازار ارز تهران قوانین خودش را دارد و تابع بازار بین‌المللی نیست.
