روزنامه «هاآرتص» از قول مقامهای دولت آمریکا گزارش داده که دور فعلی مذاکرات احیای توافق هستهای که بین ایران و قدرتهای بزرگ جهانی در وین جریان دارد، روز پنجشنبه یا جمعه این هفته به پایان میرسد.
این روزنامه اسرائیلی روز چهارشنبه ۱۰ آذر افزود که مقامهای ارشد اسرائیلی طی هفتههای اخیر به کشورهای درگیر در گفتوگوها مراجعه کرده و از آنها خواستهاند که این مذاکرات «محدود و مشروط به یک ضربالاجل» باشد.
به نوشته هاآرتص، این درخواست بر اساس این ارزیابی در اسرائیل شکل گرفته که «تهران به دنبال طولانی کردن مذاکرات تا حد امکان است تا بتواند بهطور مخفیانه برنامه هستهای خود را پیش ببرد».
گفتوگوهای احیای برجام اوایل تابستان امسال در آستانه فرارسیدن انتخابات ریاستجمهوری ایران و در شرایطی که حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از پیشنویس توافق تکمیل شده بود، متوقف شد. این گفتوگوها پس از حدود پنج ماه از روز هشتم آذر در وین، پایتخت اتریش، از سر گرفته شد.
در همین حال، خبرگزاری «تسنیم» نوشت در حالی که یک منبع نزدیک به تیم ایرانی مذاکرهکننده به خبرنگار این خبرگزاری گفته است که «تیم ایرانی ترجیح میدهد به ادامه گفتوگوها تا زمانی که نیاز باشد، ادامه دهد»، طرفهای اروپایی در وین خواستار پایان سریع این دور از گفتوگوها هستند.
تسنیم روز چهارشنبه از قول منابع خود نوشت که اطلاع یافته است «مهمترین مانع در مسیر تفاهم حداکثری در نشست روز گذشته، اصرار طرفهای اروپایی بر لزوم نظرخواهی مورد به مورد آنها از آمریکا بود».
به نوشته این گزارش، هیات ایرانی نیز در نشست دیروز «تأکید کرده که کشورهای اروپایی باید استقلال خود را حفظ کنند».
این اظهارات در حالی بیان میشود که این دور از مذاکرات برای بازگشت ایران و آمریکا به برجام است، و کشورهای اروپایی از این توافق خارج نشدهاند.
دور جدید مذاکرات ایران با قدرتهای جهانی در چارچوب دو تیم جداگانه انجام میشود. یکی از آنها که به درخواست تهران تشکیل شده رسیدگی به موضوع رفع تحریمهای آمریکا علیه ایران را برعهده دارد و دیگری در مورد بازگشت کامل ایران و ایالات متحده به برجام است.
به نوشته خبرگزاری ایسنا، در نشست کارگروه لغو تحریمها در سطح کارشناسی که روز سهشنبه برگزار شد ایران خواستههای خود برای لغو تحریمها را به صورت دستهبندیشده و مشخص به اعضای برجام ارائه کرده است.
در همین حال، سخنگوی وزارت خارجه ایران هم با انتشار پیامی توئیتری به انتقاد تند از رویکرد اسرائیل نسبت به مذاکرات وین پرداخت و آن کشور را متهم کرد که «برای مسموم کردن مذاکرات وین در شیپور دروغ میدمد».
سعید خطیبزاده در ادامه نوشته که به باور او «همه طرفها در اتاق، اکنون با آزمون استقلال و اراده سیاسی برای به انجام رساندن مأموریتشان مواجه هستند - بیتوجه به خبرهای جعلی که برای تخریب چشمانداز موفقیت ساخته و پرداخته شدهاند».
این انتقاد تند سخنگوی وزارت خارجه ایران در حالی بیان میشود که جمهوری اسلامی مدتها است با عدول از تعهدات برجامیاش، زمینه نگرانی غرب و همپیمانانش را فراهم آورده است.
همزمان با آغاز مذاکرات وین، وبسایت خبری اکسیوس به نقل از منابع آمریکایی نوشت، اطلاعاتی که اسرائیل با دولت جو بایدن به اشتراک گذاشته حاکی از آن است که اقدامات مقدماتی ایران این امکان را فراهم میآورد که طی چند هفته به غنیسازی ۹۰ درصدی برسد.
این گزارش اضافه کرده است که تحلیلگران اطلاعاتی اسرائیل بر این باورند که ایران میتواند به زودی این گام چشمگیر را در تلاش برای به دست آوردن «اهرم فشار» در مذاکرات وین بردارد.