یک مقام رسمی ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری بلومبرگ گفته طی سال جاری میلادی شرکت ملی نفت ایران حدود ۶ میلیون بشکه نفت را برای فروش در بورس انرژی به بخش خصوصی پیشنهاد داد، اما تنها ۳۵ هزار بشکه آن به فروش رفته است.
با خروج آمریکا از برجام، شرکت ملی نفت ایران طرحی را به اجرا گذاشت که بر اساس آن، بخشی از نفت کشور در بورس انرژی به فروش گذاشته شود، بخش خصوصی آن را خریده و به کشورهای خارجی صادر کند.
اما سه شرط اساسی برای خریدها وجود دارد؛ بخش خصوصی این محموله‌ها را تنها به کشورهایی صادر کند که معافیت تحریم از آمریکا ندارند. یعنی هر کشوری به‌جز چین، هند، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، ترکیه، یونان و ایتالیا باشد.
شرکت ملی نفت ایران از فروشندگان خواسته‌است خود مسائل مربوط به بیمه و حمل نفت را حل کند.
مسئله سوم نیز در مورد نحوه پرداخت‌ها است. بخش خصوصی می‌تواند بخشی از پول نفت را به‌صورت ریالی و بخش دیگر را با ارزهای خارجی طی سه ماه از زمان تحویل و بارگیری تحویل دهد.
قبل از بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران در آبان ماه، شرکت ملی نفت ایران در دو مرحله توانست حدود یک میلیون بشکه نفت را در بورس انرژی به فروش برساند و بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت نیز تایید کرد که این محموله‌ها صادر شده است. اما مقامات ایران از افشای نام خریدار محموله‌ها و مشتری خارجی خودداری می‌کنند، چرا که می‌تواند آنها را در معرض تحریم‌های آمریکا قرار دهد.
پس از تحریم‌های آمریکا، بنا به گفته مقامات ایران، هیچ محموله‌ای موفق به فروش در بورس انرژی نشده است و اخیرا زنگنه نیز گفت وزارت‌خانه او آماده دادن مشاوره، دریافت پیشنهادها و تغییر برخی شرایط برای بخش خصوصی برای خرید نفت است.
وزیر نفت ایران گفته است «ما هرهفته عرضه می‌کنیم و هر کسی ادعا می‌کند در بورس انرژی می‌تواند عملیاتی انجام دهد، جلو بیاید».
مرتضی بهروزی‌فر، معاون انجمن اقتصاد انرژی ایران که همزمان کارشناس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، وابسته به وزارت نفت است، یکشنبه ۲۵ فروردین به بلومبرگ گفته است تنها ۳۵ هزار بشکه از ۶ میلیون بشکه‌ای که از ابتدای سال جاری میلادی در بورس ارائه شده، به فروش رفته است.
آقای بهروزی‌فر گفت «از ابتدا نیز می‌دانستیم فروش نفت در بورس انرژی ممکن نیست. صادرات نفت کشور تحریم شده و تحت هیچ شرایطی خریداری غیر از کشورهایی که معافیت آمریکا را گرفتهاند، نخواهد توانست نفت از ایران بخرد».
بلومبرگ می‌نویسد شرکت ملی نفت حتی قیمت نفت فروشی در بورس انرژی را ۶ درصد زیر قیمت پیشنهاد می‌دهد و سه ماه نیز به مشتریان فرصت می‌دهد تا پول آن را برگردانند.
ایران حتی از خارجی‌ها نیز دعوت کرده است تا از بورس انرژی مستقیما نفت خریداری کرده و به خارج انتقال دهند، اما آقای بهروزی‌فر می‌گویند آن کشورهایی که معافیت آمریکا را دارند، نیازی به خرید نفت از بورس احساس نمی‌کنند.
ایران در زمان تحریم‌های سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ نیز این شیوه از فروش نفت را آزمود، موضوعی که به اختلاس‌های عظیم، مانند پرونده بابک زنجانی، منجر شد.
