سومین جمعه ماه رمضان، روز دوم اردیبهشت، با درگیری‌های گسترده میان فلسطینیان و نیروهای امنیتی اسرائیل در حرم شریف در شرق بیت‌المقدس آغاز شد و فضای متشنج و حضور پرشمار نیروهای پلیس و امنیتی در این بخش از اورشلیم ادامه یافته است.
در همین حال دفتر کمیسر عالی حقوق بشر در سازمان ملل روز جمعه از افزایش خشونت در یک ماه گذشته در این منطقه ابراز «نگرانی عمیق» کرد.
پلیس اسرائیل، با تکرار دلایلی که در گذشته عنوان کرده، روز جمعه اعلام کرد که در پی تحرکات خشونت‌طلبانه فلسطینیانی که به سوی نظامیان اسرائیلی سنگ و بطری آتش‌زا پرتاب می‌کردند، نیروهای خود را وارد مسجدالاقصی کرده است.
به گفته پلیس، سنگ‌پرانی فلسطینیان از ساعت چهار بامداد روز جمعه آغاز شد.
پلیس از گاز اشک‌آور، نارنجک صوتی وشوکه‌کننده برای پراکنده کردن تظاهرکنندگان استفاده کرد.
تمامی فلسطینیان درگیر با نیروهای اسرائیلی جوانان بودند که از جمله شعار در راه الاقصی «شهید می‌میریم» سر داده و شمار زیادی از آن‌ها پرچم سبز رنگ جنبش حماس را در دست داشتند.
نظر به وخامت اوضاع، یعکوو شبتای، فرمانده کل نیروهای پلیس اسرائیل، همراه با شمار دیگری از فرماندهان واحدهای مهم پلیس به بخش باستانی اورشلیم رسیده و عملیات نیروهای خود را هدایت کردند.
پس از ساعت‌ها درگیری، شرایط تا پیش از برگزاری نماز ظهر جمعه در حرم شریف اندکی رو به آرامش گذاشت و هزاران فلسطینی از شرق اورشلیم و اعراب شهروند اسرائیل از محله‌های شرق بیت‌المقدس در راه رفتن به الاقصی برای مشارکت در نماز ظهر و آیین‌های رمضان بودند. با این حال، صدها نیروی پلیس کماکان در نزدیکی محل باقی مانده‌اند.
به گزارش وب‌سایت وای‌نت، نیروهای ذخیره مرزبانی اسرائیل نیز به حال آماده‌باش درآمده‌اند تا در صورت بحرانی‌تر شدن اوضاع، به نیروهای کنونی پلیس و امنیتی بپیوندند.
هلال احمر فلسطینی اعلام کرد که با آمبولانس‌های خود فلسطینی‌های زخمی را برای درمان به بیمارستان‌های شرق بیت‌المقدس منتقل کرده است. به گزارش منابع بیمارستانی فلسطینی، حال دو تن از حدود ۵۰ زخمی این روز «وخیم» است.
همزمان یک جوان فلسطینی دیگر که هفته گذشته در درگیری با نظامیان اسرائیلی در دهکده‌ای در بخش جنین در کرانه باختری زخمی شده بود، روز دوم اردیبهشت بر اثر شدت جراحات وارده جان داد.
شمار فلسطینیان کشته شده در رویدادهای ماه رمضان از ۲۰ تن فراتر رفته است. پیش از آن نیز ۱۴ اسرائیلی در حملات فلسطینیان در شهرهای اسرائیلی کشته شده بودند.
کمیته اتحادیه عرب در امور اماکن مقدسه اسلامی شامگاه پنج‌شنبه، اول اردیبهشت، در امان، پایتخت اردن، ضمن برگزاری یک نشست اضطراری برای بررسی اوضاع در حرم شریف، اقدامات اسرائیل را نکوهش کرد و خواهان حفظ حرمت این اماکن و آزادی نیایش مسلمانان شد.
وزیر خارجه اردن که کشورش متولی حرم شریف بیت‌المقدس است، در نشست امان میزبان وزیران خارجه مصر، مراکش، عربستان، قطر و حکومت فلسطینی بود.
مناسبات اردن و اسرائیل در روزهای اخیر بر سر رویدادهای الاقصی متشنج شده و اسرائیل از اظهارات بشر الخصاونه، نخست وزیر اردن، در مورد حمایت از «حق فلسطینیان»، انتقاد کم‌سابقه‌ای کرده است.
نخست وزیر اردن گفته بود که «صهیونیست‌ها با حمایت دولت اسرائیلی وارد الاقصی شده و آن را نجس می‌کنند».
اشاره نخست وزیر اردن به ورود روزانه صدها تن از یهودیان با همراهی پلیس اسرائیل به محوطه الاقصی است که یهودیان آن را «تپه معبد مقدس» خود می‌دانند. در برخی روزها شمار یهودیانی که مجوز ورود به این مکان را می‌گیرند، از یک‌هزار تن فراتر رفته است.
نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، اعلام کرده که اول اردیبهشت آخرین روزی بود که یهودیان در طول رمضان مجوز ورود به «تپه معبد» را داشتند و تا آخر ماه روزه مسلمانان، یهودیان وارد این مکان نخواهند شد.
دولت آقای بنت در پاسخ به انتقادهای شدید راستگرایان اسرائیلی، گفته است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر پیشین، نیز سال گذشته ۱۹ روز «معبد مقدس» را در شرایط امنیتی بر روی یهودیان بسته بود.
یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل، روز شنبه با انتشار ویدئویی از رویدادهای خشونت‌بار درون الاقصی نوشت که هر مسلمانی در جهان باید این ویدئو را ببیند که حقیقت رویدادها در این مکان است.
وی افزود: «یک گروه افراطی بر این مکان مسلط شده و مردم دیگری را که تنها خواهان برگزاری آیین‌های معمولی و نماز در آرامش هستند، بیرون می‌کنند.»
آقای لاپید روز جمعه نیز در دیدار با هیئت دپیلماتیک آمریکایی به ریاست یائل لامپل، معاون وزیر خارجه آمریکا، گفت که کشورش در حالی که با خشونت روبه‌رو شده، برای حفظ حرمت الاقصی و عدم تغییر وضعیت آن تلاش می‌کند.
به نوشته جروزالم پست، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، در دیدار با هیئت آمریکایی یادشده که پنج‌شنبه شب به رام‌الله در کرانه باختری رفته بود، هشدار داد که حکومت او همکاری‌های امنیتی جاری با اسرائیل را قطع خواهد کرد.
آقای عباس اسرائیل را به تلاش برای «تقسیم کردن» حرم شریف میان مسلمانان و یهودیان متهم کرده است.
اسماعیل هنیه، دبیرکل حماس، نیز اول اردیبهشت هشدار داد که از این به بعد، ورود یهودیان به حرم شریف، دلیلی برای واکنش حماس خواهد بود. وی گفت «آن چه شهرک‌نشین‌ها در الاقصی انجام می‌دهند، تمامی ابعاد نزاع را سرعت خواهد داد».
رویدادهای مسجدالاقصی در حالی است که یهودیان از پنج‌شنبه شب آیین‌های پایانی از عید مذهبی پسح را برگزار می‌کنند و برای حفظ جان اسرائیلی‌ها در برابر رویدادهای امنیتی احتمالی، ورود فلسطینیان از کرانه باختری به اسرائیل از اول اردیبهشت ممنوع شده است.
شرایط امنیتی حاکم بر شرق اورشلیم همچنین در شرایطی تداوم دارد که مسیحیان برای برگزاری آیین‌های «شنبه نور» در روز شنبه، سوم اردیبهشت، در کلیسای مقبره عیسی مسیح، که در فاصله بسیار نزدیکی به حرم شریف مسلمانان و «دیوار ندبه» یهودیان است، آماده شده‌اند.
