لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۱:۲۳

اسرائیل، قدم به قدم نزدیک‌تر به حوزه خلیج فارس


بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۸ به دیدار سلطان عمان رفت
بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۸ به دیدار سلطان عمان رفت

نخست‌ وزیر اسرائیل چندی پیش گفته بود که سیاست‌های جاه‌طلبانه جمهوری اسلامی ایران در زمینه هسته‌ای و عملکرد منطقه‌ای آن، در کنار تهدیدات و خطرات، این امتیاز عمده را نیز برای اسرائیل داشته است که زمینه‌ساز پیشرفت‌های چشمگیر میان اسرائیل و کشورهای عرب شده، به گونه‌ای که در گذشته تصور آن نمی‌رفت.

حال، رشته تحولات روزهای اخیر مؤید درستی این گفته بنیامین نتانیاهو است: اسرائیل پیش‌نویس توافقی را برای پایان دادن رسمی به روابط «خصمانه» میان امیرنشین‌های خلیج فارس با اسرائیل آماده کرده؛ اسرائیل به عربستان در تهیه زیرساخت‌های شهر مدرن سعودی نئوم کمک‌های سایبری و ارتباطاتی ارائه خواهد کرد؛ و برای نخستین بار، امارات متحده عربی به‌زودی اجازه خواهد داد که گردشگران اسرائیلی به این کشور سفر کنند.

به گزارش شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل در روز پنجشنبه شانزدهم آبان، اسرائیل کاتز، وزیر خارجه این کشور، پیش‌نویس توافق ختم دشمنی میان امیرنشین‌ها و اسرائیل را آماده کرده و آن را در جریان سفر دو هفته پیش استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، و جرد کوشنر، مشاور ارشد دونالد ترامپ، که به اورشلیم رفته بودند، به رؤیت هیئت آمریکایی رساند که با استقبال آن‌ها روبه‌رو شد.

این توافق که آقای منوچین آن را «یک ابتکار عالی» توصیف کرده، شامل همکاری‌های امنیتی و اقتصادی میان اسرائیل و امیرنشین‌ها خواهد بود. وزارت خارجه اسرائیل پیشنهاد کرده این «ابتکار» که تنها یک پله تا توافق عادی‌سازی کامل روابط فاصله دارد، با عنوان توافق همکاری اقتصادی و عدم جنگ امضا شود.

بر اساس این گزارش، بنیامین نتانیاهو از واکنش گرم آمریکا به این طرح خشنود شده زیرا واشینگتن در روزهای اخیر، پس از آگاهی از این طرح، تشکیل تیم‌های عملیاتی مشترک را برای شروع این ابتکار پیشنهاد کرده است.

اسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسرائیل، خود در ماه‌های گذشته سفرهای متعددی به امارات و بحرین داشته است، ضمن آن‌که وزیران اقتصاد و فرهنگ و ورزش اسرائیل نیز به‌تازگی میهمان رسمی امارات و بحرین بوده‌اند. یک دیپلمات ارشد وزارت خارجه اسرائیل نیز در همایش امنیتی ماه گذشته بحرین برای تأمین امنیت دریایی و تردد هوایی خلیج فارس، حضور رسمی داشت.

بنیامین نتانیاهو و یوسی کوهن، رئیس سازمان جاسوسی اسرائیل، موساد، سال گذشته رسماً از سوی سلطان قابوس، پادشاه عمان، پذیرفته شدند.

مقامات اسرائیلی همواره از نزدیک شدن امیرنشین‌ها به اسرائیل در سایه نگرانی فزاینده از «تهدیدات ناشی از ایران» سخن گفته‌اند و منظور آن‌ها عمدتاً و ظاهراً عربستان سعودی است.

دو هفته پیش، رسانه‌های اسرائیل از ردگیری پروازی مرموز از تل‌آویو به ریاض حامل نخست‌وزیر اسرائیل یا رئیس موساد برای گفت‌وگوی اضطراری و شبانه با ولیعهد سعودی خبر دادند؛ امری که تکذیب نشد.

روزنامه یدیعوت آخرونوت روز چهارشنبه با استناد به «منابعی در پادشاهی سعودی» نوشت که عربستان با آگاهی از تجربیات اسرائیلیان در امور سایبری و فناوری، امکان می‌دهد که اسرائیلی‌ها بخشی از برنامه‌ریزی زیرساخت‌های شهر مدرن نئوم باشند.

عربستان شهر عظیم نئوم را در طول ساحل دریای سرخ، که فاصله چندانی با اسرائیل ندارد، با بودجه خیره‌کننده ۵۰۰ میلیارد دلار در دست ساخت دارد و امیدوار است تا سال ۲۰۳۰ آماده شود.

با وجود این، تحولات میان اسرائیل که روزگاری «اشغالگر قبله نخست اسلام» نامیده می‌شد با عربستان، «خادم حرمین شریفین»، و سایر امیرنشین‌های اسلامی هنوز به صورت رسمی و کاملاً علنی درنیامده است. یووال اشتاینیتز، وزیر انرژی اسرائیل، گفته بود که دلیل این امر درخواست سران کشورهای مقابل است.

اقدام دو سال پیش دولت آمریکا در به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل و سپس انتقال سفارت آمریکا به این شهر با سکوت نسبی امیرنشین‌های خلیج فارس، غیر از قطر، مواجه شد. فلسطینیان و دنیای اسلام، در طول دهه‌ها، نزاع اصلی خود را با اسرائیل بر سر «اشغال بیت‌المقدس»، قبله نخست مسلمانان، و اشغال اراضی فلسطینی و «ظلم به فلسطینیان» عنوان کرده‌اند.

امیرنشین‌های خلیج فارس که عضو اتحادیه عرب و سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی هستند، خود چند دهه در راستای «حمایت از قضیه فلسطین»، از نزدیک شدن به اسرائیل خودداری کرده بودند.

اما از زمان جنگ اسرائیل و حزب‌الله در تابستان ۲۰۰۶، سران اسرائیل علناً از حمایت برخی امیرنشین‌ها از ضرباتی که اسرائیل به این بازوی نیابتی ایران در لبنان وارد می‌کند، سخن گفتند. امیرنشین‌ها همچنین بسیار زودتر از برخی از کشورهای غربی، به شیوه اسرائیل، حزب‌الله لبنان را در فهرست تروریستی خود قرار دادند.

به گزارش تلویزیون اسرائیل، انتظار این کشور از توافق پایان دشمنی، بیشتر متوجه عربستان، امارات، عمان و بحرین است.

قطر سیاست متفاوتی نسبت به سایر امیرنشین‌های خلیج فارس بر سر مسائل ایران و یا امور دیگر منطقه دارد، اما با اسرائیل مراوداتی کمابیش آشکار، از جمله برای کمک به فلسطینیان، دارد.

اما در طول سال‌های گذشته کمترین گزارش در مورد تماس‌ احتمالی محرمانه میان کویت با اسرائیل منتشر شده است.

بنیامین نتانیاهو، چهارشنبه گذشته، در دیدار با یک تیم جوانان اسرائیلی که از مسابقات روبوتیک امارات بازگشته بود، از موضع امارات تمجید کرد.

امارات در روزهای اخیر خبر داد که نه تنها اسرائیل رسماً در نمایشگاه عظیم اکسپوی امارات در سال ۲۰۲۰ شرکت خواهد کرد بلکه از این سال، گردشگران اسرائیلی می‌توانند به امارات سفر کنند؛ امری که تا کنون محال بود به جز برای اسرائیلی‌هایی که با گذرنامه‌های دیگر کشورها به امارات سفر کرده بودند.

به نظر می‌رسد که امارات ماجرای ترور عبدالرئوف مبحوح، عضو ارشد حماس، را فراموش کرده باشد، در حالی که، به گفته رئیس پلیس دوبی، مبحوح را یک تیم ده‌ها نفره از موساد در هتلی در دوبی کشتند.

در میان امیرنشین‌های خلیج فارس، بحرین بیشترین آمادگی را در آشکار کردن مراودات با اسرائیل نشان داده است. وزیر خارجه این کشور به‌تازگی با شماری از مقامات اسرائیلی دیدار کرده و در مناسبت‌های گوناگون عکس می‌گیرد و در بیانیه‌ها و توئیت‌ها، بسیاری از مواضع اسرائیل علیه ایران و حزب‌الله را تأیید می‌کند.

با نگاهی به این تحولات و گزارش‌هایی که حتی از همکاری‌های پشت پرده امنیتی و اطلاعاتی گسترده میان اسرائیل با امیرنشین‌ها خبر می‌دهند، اسرائیل به خلیج فارس، که ایران آن را حوزه طبیعی خود می‌نامد، نزدیک شده است زیرا همسایگان ایران به دلیل «نگرانی» از عملکرد جمهوری اسلامی ایران، برای حضور اسرائیل عملاً دعوت‌نامه فرستاده‌اند.

XS
SM
MD
LG