تشکیلات اطلاعاتی اوکراین روز جمعه، ۱۹ خرداد، اعلام کرد تماسی را ردگیری کرده که «ثابت می‌کند» یک «گروه خرابکار روسی» «یا هواداران روسیه» عامل ریزش سد کاخوفکا در استان اشغال‌شده خرسون در جنوب اوکراین بوده است.

به گزارش خبرگزاری‌ها، سرویس امنیتی اوکراین، اس‌بی‌یو، یک کلیپ صوتی از تماس ادعایی را در کانال تلگرامی خود منتشر کرد.

تماس یادشده گفت‌وگوی میان دو مرد درباره سد است؛ یکی از آن‌ها می‌گوید: آن‌ها (اوکراینی‌ها) به آن (سد) حمله نکردند. کار گروه خرابکاری ما بود... می‌خواستند (مردم) را بترسانند... کار طبق برنامه پیش نرفت و (عوامل یادشده) کاری را بیش از آن‌چه که در نظر داشتند، انجام دادند».

اوکراین جزئیات بیشتری در مورد مکالمه «ردگیری» شده نداد.

کی‌یف ریزش این سد مهم به‌روی رودخانه دنیپرو را که روز ۱۶ خرداد رخ داد، «انفجار عامدانه» از سوی ارتش روسیه عنوان می‌کند.

وزارت کشور اوکراین روز جمعه اعلام کرد که چهار تن دیگر در سیل ایجاد شده به دنبال شکستن سد کشته شده و ۱۳ تن هنوز ناپدید هستند. هزاران تن از روستاییان ساکن آبادی‌های اطراف سد از خانه خود تخلیه شده‌ و سیلاب دست‌کم ۶۰۰ کیلومتر مربع را دربرگرفته است.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس ‌جمهور اوکراین، دو روز بعد از ریزش سد از بخشی از استان خرسون که هنوز در تسلط کشورش است، بازدید کرد و دستوراتی برای پرداخت غرامت و رسیدگی به سیل‌زدگان صادر کرد.

کرملین اعلام کرده که ولادیمیر پوتین، رئیس‌ جمهور روسیه، فعلا برنامه‌ای برای بازدید از وضعیت در اطراف سد ندارد. کرملین کماکان مدعی است که گلوله‌باران‌های نیروهای اوکراینی عامل ریزش سد بود.

در این میان، آقای پوتین روز جمعه در جریان دیدار با الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور بلاروس، خبر داد که سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی روسیه از یک ماه دیگر در خاک این کشور متحد با کرملین مستقر خواهد شد. مینسک و مسکو ماه گذشته قرارداد در این زمینه را رسمی کردند که با واکنش تند غرب روبه‌رو شد.

روسیه همچنین روز ۲۰ خرداد اعلام کرد که ضدحمله اوکراین آغاز شده، اما «با شکست‌های سخت» برای کی‌یف همراه بوده است.

معاون وزیر دفاع اوکراین روز جمعه از نبردهای سنگین، به‌ویژه در منطقه دونتسک خبر داد و گفت «دشمن در باخموت نیز در حال عقب‌نشینی است».

وزارت دفاع بریتانیا که تحولات جنگ را رصد می‌کند، «پیشرفت‌های محسوس» اوکراین در برخی جبهه‌ها در روزهای پنج‌شنبه و جمعه را تأیید کرده است.

ارتش اوکراین خبر داد که در تازه‌ترین حمله پهپادی روسیه در بامداد شنبه در بندر اودسا در ساحل دریای سیاه، سه تن کشته و ۲۷ غیرنظامی دیگر زخمی شدند.

یک روز پس از انتشار خبری مبنی بر دست داشتن «گروه‌های طرفدار اوکراین» در انفجار خط لوله نورد استریم در آب‌های دریای بالتیک، رئیس جمهور اوکراین هر گونه ارتباط خود یا دولتش با این رخداد «خرابکارانه» را رد کرد.

روزنامه آمریکایی واشینگتن پست روز سه‌شنبه، ۱۶ خردادماه، در گزارشی از وجود «یک گروه عملیات ویژه اوکراینی»‌ خبر داد که طرح و نقشه خرابکاری در خط لوله نورد استریم را داشته است.

به نوشته این روزنامه، یک سازمان جاسوسی اروپایی در ژوئن سال ۲۰۲۲، چهار ماه پس از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین و سه ماه پیش از وقوع انفجارها، به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی‌آی‌ای، در این باره اطلاعاتی داده است.

این سازمان جاسوسی که مشخص نشده به چه کشوری تعلق دارد محرمانه خبر داده است که «غواصان ارتش اوکراین» در حال برنامه‌ریزی برای این حمله‌اند.

پیشتر هم در اسفندماه سال گذشته روزنامه نیویورک تایمز به نقل از مقامات آمریکایی گزارش داده بود که به احتمال فراوان گروه‌های روسی یا اوکراینیِ طرفدار حکومت اوکراین خط لوله «نورد استریم» را منفجر کرده‌اند، ولی این ارزیابی اطلاعاتی هنوز قطعی نیست.

حال در واکنش به این گزارش تازه، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، در گفت‌وگو با دو رسانه آلمانی هر گونه ارتباط خود، ارتش اوکراین و سرویس‌های اطلاعاتی این کشور با انفجارها در این خط لوله را رد کرده است.

آقای زلنسکی روز چهارشنبه، ۱۷ خرداد، گفت: «من هرگز دست به چنین کاری نمی‌زنم.... ما اطلاعی از آن نداریم، به هیچ وجه.»

خط لوله «نورد استریم ۱» و «نورد استریم ۲» که توسط شرکت دولتی روسی گازپروم و در همکاری با چند شرکت غربی احداث شد گاز صادراتی روسیه را با عبور از بستر دریای بالتیک به سواحل شمالی آلمان منتقل می‌کند.

در پی تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در اسفند سال ۱۴۰۰ این خط لوله به یک موضوع حساسیت‌برانگیز و تنش‌آفرین بدل شد.

انفجار در خط لوله نورد استریم پس از آن برملا شد که ارتش دانمارک روز سه‌شنبه، پنجم مهر ۱۴۰۱، اعلام کرد که سه نشت بزرگ در جزیره برنهُلم متعلق به دانمارک در دریای بالتیک و بین جنوب سوئد و لهستان شناسایی شده‌ است. این نشتی‌ها موجب تشکیل حباب‌هایی به قطر ۲۰۰ متر تا یک کیلومتر روی سطح آب شده بودند.

پس از وقوع انفجار، دولت روسیه نیز اعلام کرد که خسارات وارد شده به خط لوله «نورد استریم» نتیجه اقدام خرابکارانه بوده و به شکلی غیرمستقیم آمریکا و متحدان آن را مسئول این اقدام معرفی کرد.

در مقابل، مقام‌های آمریکا و اورزولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، نیز وقوع انفجارها و بروز سه نشتی همزمان در خطوط لوله نورد استریم را «خرابکاری» خواندند و اتحادیه اروپا قول داد با «قوی‌ترین پاسخ ممکن» به آن واکنش نشان دهد.

گازپروم تا پیش از آغاز جنگ روسیه در اوکراین از ظرفیت انتقال سالانه ۵۵ میلیارد مترمکعب گاز از طریق خط لوله نورد استریم ۱ به اروپا برخوردار بود.

با استفاده از گزارش‌های خبرگزاری فرانسه، واشینگتن پست و رادیوفردا/ ف. دو./ ب. ب.

در پی تخریب در سد بزرگ «نُوایا کاخوفکا» بر روی رودخانه دنیپرو در استان خرسون، مدیر دفتر کمک‌رسانی سازمان ملل روز چهارشنبه، ۱۷ خردادماه، درباره عواقب «جدی و ماندگار» این رخداد هشدار داد.

شکسته شدن سد بزرگِ روی رودخانه دِنیپرو در استان خرسون که خط مقدم جبهه جنگ بین اوکراین و روسیه است، باعث سرازیر شدن حجم عظیمی آب در این منطقه جنگی شد و ساکنان دست‌کم ده منطقه را از خانه‌های خود فراری داد.

خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه به نقل از مقامات اوکراینی نوشت که دست‌کم ۴۲ هزار نفر در این منطقه در خطر آب‌گرفتگی هستند. همین مقامات هشدار دادند که اوج آب‌گرفتگی در روز چهارشنبه خواهد بود.

اوکراین و متحدان غربی این کشور روز سه‌شنبه، ۱۶ خرداد، روسیه را به انفجار این سد متهم و آن را یک جنایت جنگی عامدانه توصیف کردند. این سد برق‌آبی تأمین‌کننده برق در مناطق تحت اشغال روسیه است.

اوکراین می‌گوید که تخریب این سد می‌تواند نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا را با تهدید جدی روبه‌رو کند. در همین حال در خبرها آمده است که دادستان اوکراین در حال بررسی باز کردن پرونده‌ای علیه مسکو به اتهام «اقلیم‌کشی» است.

ویدئویی از وزارت دفاع اوکراین که روسیه را متهم می‌کند:

به نوشته روزنامه گاردین، در حال حاضر دانشمندان اوکراینی منتظرند تا آب فرو بنشیند و بعد میزان آسیب‌ها را برآورد کنند، اما یک وزیر سابق این کشور هشدار داده است که این رخداد می‌تواند بدترین فاجعه اقلیمی در اوکراین از زمان وقوع فاجعه اتمی چرنوبیل باشد.

همزمان کرملین کی‌یف را متهم کرده است که خود دست به تخریب این سد بزرگ زده تا نگاه‌ها را از ناکامی‌اش در ضد حمله علیه روسیه منحرف کند.

کنوانسیون ژنو آسیب رساندن به سدها در زمانه جنگ را به دلیل خطری که برای غیرنظامیان دارد ممنوع کرده است.

مارتین گریفیتس، مدیر کمک‌رسانی سازمان ملل، شب گذشته به شورای امنیت این سازمان درباره عواقب «جدی و ماندگار» تخریب سد هشدار داد و گفت که این رخداد بر زندگی هزاران نفر در دو سوی جبهه جنگ اثر خواهد گذاشت.

آقای گریفیتس با این حال تأکید کرد که میزان خسارات به خانه و زندگی ساکنان منطقه را تنها پس از فرو نشستن آب «در روزهای آینده» می‌توان تخمین زد.

روزنامه گاردین روز چهارشنبه به نقل از کارشناسان نوشت که تخریب این سد «در بدترین حالت» می‌تواند خطری درازمدت برای بزرگ‌ترین نیروگاه اتمی اروپا یعنی زاپوریژیا داشته باشد و باعث نشت سموم کشاورزی و مواد شیمیایی دیگر به دریای سیاه شود.

آژانس هسته‌ای اوکراین روز سه‌شنبه در بیانیه‌ای اعلام کرده بود که ویرانی سد تهدیدی برای نیروگاه زاپوریژیا محسوب می‌شود. آب سد عامل فعالیت سیستم خنک‌کننده این نیروگاه اتمی است که از نخستین هفته‌های جنگ روسیه در اوکراین به تسلط ارتش روسیه درآمده، اما هم‌چنان به دست کادر فنی اوکراینی اداره می‌شود.

مقامات اوکراین از آغاز اشغال خرسون نسبت به عواقب احتمالی آسیب ‌دیدن سد «نوایا کاخوفکا» هشدار داده و گفته بودند خروج ۱۸ میلیون مترمکعب آب ذخیره‌شده پشت سد می‌تواند ویرانی عظیمی در شهرها و مناطق اطراف ایجاد کند.

این سد یکی از شش سدِ روی رودخانه دنیپرو، اما اصلی‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود که در ارتفاع ۳۰ متر و در طول بیش از سه کیلومتر، ۶۷ سال پیش در زمان حکومت شوروی ساخته شد.

با استفاده از گزارش‌های رویترز، گاردین و رادیوفردا/ ف. دو./ ب. ب.

تخریب سد بزرگ «نُوایا کاخوفکا» بر روی رودخانه دنیپرو در استان خرسون که خط مقدم جبهه جنگ بین اوکراین و روسیه است، باعث سرازیر شدن حجم عظیمی آب در این منطقه جنگی شد و روستائیان را فراری داد.

اوکراین و متحدان غربی آن روز سه‌شنبه ۱۶ خرداد روسیه را به انفجار این سد متهم و آن را یک جنایت جنگی عامدانه توصیف کردند. این سد برق‌آبی تأمین‌کننده برق در مناطق تحت اشغال روسیه است.

اوکراین می‌گوید که تخریب این سد می‌تواند نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا را با تهدید جدی روبرو کند.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس ‌جمهور اوکراین، بامداد سه‌شنبه یک نشست اضطراری با مشاوران خود برای بررسی عواقب این رویداد برگزار کرد.

به گفته اولکسی دانیلوف، دبیر شورای امنیت اوکراین، ولودیمیر زلنسکی مسئولان شورای امنیت و وزارت دفاع را هم به رایزنی فراخوانده است.

کاخ کرملین هم نیروهای اوکراینی را به تخریب این سد متهم کرده و گفته که هدف از این اقدام، انحراف افکار عمومی از «شکست ضدحملات» اوکراین به مواضع ارتش روسیه است.

برخی از مقامات روسیه نیز مدعی شده‌اند که سد نوایا کاخوفکا خود بخود منفجر شده است.

هنوز هیچ یک از طرفین شواهدی دال بر مقصر بودن طرف مقابل ارائه نکرده‌اند. کنوانسیون ژنو صریحا هدف قرار دادن سدها در زمان جنگ را ممنوع کرده است، زیرا غیرنظامیان را در معرض خطر قرار می‌دهد.

ویدئویی از منطقه جاری شدن آب در مناطق مسکونی را نشان می‌دهد:

همزمان الکساندر پروکودین، فرماندار اوکراینی خرسون، با وجود آن که این منطقه در اشغال روسیه است، با صدور دستور تخلیه مردم از خانه‌ها در اطراف سد، گفت در پنج ساعت نخست از نفوذ آب از خروجی‌های سد، سطح آن به مرحله خطرناکی افزایش می‌یابد.

به ‌گزارش خبرگزاری‌ها، دست‌کم هشتاد شهرک و آبادی در اطراف سد در خطر فوری سیل ناشی از ریزش سد قرار دارند و تخلیه شماری از روستاهای اطراف آغاز شده است.

خبرگزاری روسی ایتارتاس نیز به نقل از شاهدان عینی اعلام کرد که در دو ساعت نخست پس از ویرانی سد، آب تا ارتفاع پنج متر بالا آمد و جزایر کوچک در منطقه دنیپرو را فرا گرفت.

آژانس هسته‌ای اوکراین نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که ویرانی سد تهدیدی برای نیروگاه زاپوریژیا محسوب می‌شود. آب سد عامل فعالیت سیستم خنک‌کننده این نیروگاه اتمی است که از نخستین هفته‌های جنگ روسیه در اوکراین به تسلط ارتش روسیه درآمده، اما هم‌چنان به دست کادر فنی اوکراینی اداره می‌شود.

مقامات اوکراین از آغاز اشغال خرسون نسبت به عواقب احتمالی آسیب ‌دیدن سد «نوایا کاخوفکا» هشدار داده و گفته بودند خروج ۱۸ میلیون مترمکعب آب ذخیره‌شده پشت سد می‌تواند ویرانی عظیمی در شهرها و مناطق اطراف ایجاد کند.

آقای زلنسکی از اوایل پاییز پارسال پیش‎بینی کرده بود که روس‌ها سرانجام این سد را منفجر کرده و سیل به‌ راه بیندازند. او همان زمان از غرب خواسته بود با فشار بر روسیه مانع از ویرانی سد شود.

از سوی دیگر، شهردار شهر «نوایا کاخوفکا»» که یک مقام منصوب شده از سوی روسیه از زمان تسلط این کشور بر خرسون است، سخنان مقامات اوکراینی را رد کرد. او به نام «کاخوفسکایا» که در زمان شوروی برای سد استفاده می‌شد، اشاره کرد.

خبرگزاری روسی تاس نیز به نقل از مقامات این کشور اعلام کرد که خطری متوجه نیروگاه زاپوریژیا نیست.

همزمان روسیه با رد اتهام هدف قرار دادن عامدانه سد تأیید کرد که سد ریزش کرده، اما ویرانی آن را نتیجه رشته گلوله‎‌باران‌ها از طرف نیروهای اوکراین نامید.

این سد یکی از شش سدِ روی رودخانه دنیپرو، اما اصلی‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود که در ارتفاع ۳۰ متر و در طول بیش از سه کیلومتر، ۶۷ سال پیش در زمان حکومت شوروی ساخته شد.

این سد در تأمین آب مردم منطقه و همچنین آب ساکنان شبه‌جزیره کریمه، که آن نیز از ۹ سال پیش از سوی روسیه اشغال شده، اهمیتی حیاتی دارد.

ساعاتی پیش از ویرانی سد، فرمانده نیروی زمینی ارتش اوکراین از «پیشروی» نیروهایش در منطقه جنگ‌زده باخموت در استان اشغال شده دونتسک خبر داده و آقای زلنسکی نیز در یک کلیپ از نظامیان درگیر در این عملیات تقدیر کرده بود.

اما وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که این کشور حمله یادشده را «دفع» و «تلفات سنگین» به اوکراین وارد کرد. روسیه افزود که ضدحملات اوکراین در این منطقه از روز ۱۴ خرداد شروع شد، اما روسیه غیر از کشتن ۱۵۰۰ اوکراینی، ۲۸ تانک لئوپارد و ۱۰۹ خودروی زرهی اوکراین را نیز «منهدم» کرد.

منابع: خبرگزاری‌های رویترز و آسوشیتدپرس، گاردین، شبکه سی‌ان‌ان و خبرگزاری اسپوتنیک/ ف. ر./ ف. دو

سخنگوی کاخ کرملین اعلام کرد سخنرانی رادیویی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، که در مناطق هم‌مرز با اوکراین پخش شده است، «جعلی» بوده و دلیل آن «هک» برخی ایستگاه‌ها در این مناطق است.

دیمیتری پسکوف روز دوشنبه ۱۵ خرداد گفت: «همه این پیام‌ها کاملا جعلی هستند».

رسانه‌های مستقل روسیه گزارش داده‌اند که در این سخنرانی به ساکنان مناطق روستوف، بلگورود و ورونژ که همگی در مجاورت اوکراین هستند، گفته شده که نیروهای اوکراینی از مرز روسیه عبور کرده‌اند.

این سخنرانی جعلی در حالی منتشر شده که رئیس‌‌جمهور اوکراین در یک گفت‌وگوی رسانه‌ای که روز ۱۳ خرداد منتشر شد، گفت کشورش آماده آغاز ضدحمله‌ای است که از مدت‌ها پیش انتظار آن می‌رفت.

با وجود این، ولودیمیر زلنسکی تاکید کرد که هدف از این ضدحمله بازپس‌گیری سرزمین‌های اشغال‌شده است و صحبتی از حمله به خاک روسیه را مطرح نکرده است.

رسانه‌های مستقل روسیه می‌گویند در این سخنرانی جعلی عنوان شده که در مناطق مرزی، حکومت نظامی اعلام و بسیج نظامی سراسری برای جنگ روسیه با اوکراین آغاز شده است و ساکنان باید به عمق خاک روسیه منتقل شوند.

خبرگزاری دولتی روسیه، (RIA) نیز اعلام کرده که تعدادی از ایستگاه‌های رادیویی، این سخنرانی جعلی را پخش کردند.

دولت منطقه‌ای ورونژ در بیانیه‌ای که در تلگرام منتشر کرده، هک شدن ایستگاه‌های‌ رادیویی محلی را تایید و اعلام کرد که این ایستگاه‌ها تحت کنترل «سازمان‌های مجری قانون و مقامات محلی» هستند.

کرملین در ماه‌های گذشته چندمرتبه اوکراین را به انجام حملاتی در خاک این کشور متهم کرده است.

کی‌یف اعزام هر گونه نیرو به خاک روسیه و انجام عملیات نظامی در خاک این کشور را رد کرده و می‌گوید حملات زمینی پراکنده‌ای که در سه ماه گذشته در خاک روسیه رخ داده و مسکو اوکراین را مقصر آن می‌داند، کار پارتیزان‌های روسی بوده است.

با استفاده از گزارش خبرگزاری رویترز و رادیو فردا/پ.م./ک.ر

رئیس‌ جمهور اوکراین در یک گفت‌وگوی رسانه‌ای که روز شنبه، ۱۳ خرداد منتشر شد، گفت کشورش آماده آغاز ضدحمله‌ای است که از مدت‌ها پیش انتظار آن می‌رفت.

ولودیمیر زلنسکی ضمن تاکید بر این که هدف از این ضدحمله بازپس‌گیری سرزمین‌های اشغال‌شده توسط روسیه است به وال‌استریت جورنال گفت: «ما قویا معتقدیم که موفق خواهیم شد.»

او افزود صادقانه بیان می‌کند که نمی‌داند «دستیابی به هدف چقدر طول بکشد» اما افزود برای این کار راه‌های کاملا متفاوتی را درپیش خواهیم گرفت اما آماده عملی کردن آن هستیم.

رئیس‌ جمهور اوکراین ماه گذشته گفت کشورش در انتظار دریافت خودروهای زرهی و تسلیحات بیشتر غربی است تا ضدحمله را آغاز کند زیرا این تسلیحات برای موفقیت نیروهای اوکراین «کلیدی» است.

او از غرب خواست به فوریت سامانه‌های ضدموشک آمریکایی پاتریوت را نیز در اختیار اوکراین بگذارد، و اظهار داشت شاید منتظر سلاح‌ مشخص دیگری هم بودیم اما بیش از این نباید صبر کنیم.

ولودیمیر زلنسکی گفت می‌داند که بسیاری از سربازان اوکراینی در عملیات ضدحمله کشته خواهند شد اما افزود نیروهای کشورش «قوی و باانگیزه هستند».

رئیس‌ جمهور اوکراین گفت برخی از اعضای ناتو از روی نگرانی از روسیه نمی‌خواهند کی‌یف به عضویت این پیمان درآید، اما اوکراین به کمتر از عضویت در ناتو قانع نخواهد شد و حضور در ائتلافی شبیه آن را نمی‌خواهد.

برخی از کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی در دوره اخیر گفته بودند کشوری که در حال حاضر در جنگ است، نمی‌تواند به عضویت این پیمان درآید.

اولکسی دانیلوف، دبیر شورای دفاع و امنیت ملی اوکراین هفته گذشته به شبکه جهانی بی‌بی‌سی گفت کشورش نباید فرصت ضدحمله را از دست بدهد و در انجام آن خطا کند.

ولودیمیر هاوریلوف، معاون وزیر دفاع اوکراین، نیز روز ۱۳ خرداد به رویترز گفت علیرغم «موج بی‌سابقه حملات موشکی و پهپادی اخیر روسیه»، برنامه‌های کشورش برای ضدحمله ادامه دارد.

او اظهار داشت روس‌ها در هفته‌های گذشته تلاش کردند تا شروع ضدحمله از سوی اوکراین را متوقف کرده و به مراکز تصمیم‌گیری ما حمله کنند اما به هدف خود نرسیدند.

آقای هاریلوف در سنگاپور افزود روسیه از این‌که اوکراین موفق شده «بیش از ۹۰ درصد» از موشک‌های روسی را با سامانه‌های دریافتی از غرب شکار کند، «تعجب کرده» است.

به گفته این مقام اوکراینی، حملات سنگین موشکی و پهپادی روسیه آخرین چاره راهبردی مسکو بود اما معلوم شد که کارآیی موشک‌های آن‌ها «تقریبا صفر» است.

در حالی که جنگ روسیه در اوکراین در شانزدهمین ماه است، ارتش روسیه همچنان بخش‌های وسیعی از شرق، جنوب شرق و جنوب اوکراین را در دست خود حفظ کرده است. ناظران غربی گفته‌اند پایان باران‌های بهاری و خشک شدن زمین فرصت خوبی برای آغاز ضدحمله است.

پس از یک هفته حملات شدید موشکی و پهپادی روسیه به نقاط مختلف اوکراین و از جمله پایتخت، ستاد ارتش در کی‌یف خبر داد که «مارینکا» در منطقه دونتسک شدیدتر در کانون نبردهای روزهای جمعه و شنبه بوده اما نیروهای اوکراین «هر ۱۴ حمله نظامی» روسیه به این بخش را دفع کردند.

حمله پریگوژین به فرماندهان روسیه: می‌خواهند نیروهای مرا بکشند

در این میان، یوگنی پریگوژین، فرمانده سازمان «واگنر»، نیروهای مسلح مزدور حامی کرملین، مدعی شد عواملی در ارتش روسیه در نقاط استقرار نیروهای او «صدها مین» کار گذاشته‌اند تا آن‌ها را بکشند.

ولادیمیر پوتین دو هفته پیش آزادسازی آرتیوموفسک (نام باخموت در زمان شوروی) را ابتدا به سازمان «واگنر» و سپس به ارتش روسیه تبریک گفته بود. ارزیابی شده که «واگنر» با تحمل بیش از ۲۰ هزار کشته به تحقق هدف روسیه در تسلط بر باخموت کمک کرد.

اما این سازمان در روزهای گذشته بخش بزرگی از نیروهایش را از این شهرک راهبردی خارج کرده و مواضع خود را به نیروهای ارتش روسیه واگذار کرده است.

آقای پریگوژین که در جریان نبردهای سخت بر سر باخموت نیز درگیری لفظی شدیدی با مقامات ارشد نظامی روسیه داشت و آن‌ها را حتی به «خیانت» متهم کرد، روز ۱۲ خرداد در کانال تلگرامی خود نوشت نیروهای روسیه به‌دستور فرماندهان خود صدها مین ضدتانک در خروجی باخموت کار گذاشتند که تنها کارآیی آنها می‌توانست کشتن نیروهای «واگنر» باشد.

منابع: گزارش‌های رویترز و گاردین/ ف. ر./ ف. دو.

تازه‌ترین حملات روسیه علیه اوکراین در بامداد روز پنج‌شنبه، ۱۱ خرداد، سه تن شامل دو کودک و مادر یکی از آن‌ها را کشته و ده تن دیگر را زخمی کرد.

آندری یرماک، رئیس دفتر ولودیمیر زلنسکی، رئیس ‌جمهور اوکراین، گفت: «روز جهانی کودک است. ساعاتی قبل از آن، روسیه دوباره کودکی را در کی‌یف کشت.»

سرهی پوپکو، رئیس اداره نظامی کی‌یف، نیز به کشته شدن کودکان اوکراین به‌ دست روسیه در روز جهانی کودک اشاره کرد.

گرچه سازمان ملل روز ۲۰ نوامبر هر سال را به عنوان روز جهانی کودک تعیین کرده است، تعدادی از کشورها از جمله اوکراین و چین هنوز روز اول ماه ژوئن، مطابق با ۱۱ خرداد، را روز کودک به شمار می‌آورند.

مقامات رسمی اوکراین اعلام کردند حملاتی که به یک درمانگاه و ساختمان‌های چند طبقه مجاور در بخش دسنیانسکی و همچنین به ساختمان‌ها و خودروهای پارک شده در بخش دنیپروسکی، هر دو در حومه کی‌یف، خسارات وارد کرد، با موشک‌هایی انجام شد که از مبدا بریانسک در روسیه پرتاب شده بود.

اصابت موشک به کی‌یف هجدهمین حمله به پایتخت در یک ماه بود.

در طول ماه مه، از ۱۱ اردیبهشت تا دهم خرداد، روسیه با حدود ۲۰۰ فروند پهپاد نیز که به گفته مقامات اوکراین، از ساخته‌های صنایع نظامی جمهوری اسلامی ایران از نوع انتحاری «شاهد ۱۳۶» بود، به اوکراین و از جمله کی‌یف حمله کرده بود.

به گزارش رویترز، روسیه حملات موشکی و پهپادی به پایتخت اوکراین را در حالی تشدید کرده که کی‌یف برای شروع یک ضدحمله علیه ارتش روسیه آماده می‌شود.

روسیه به نوبه خود می‌گوید که اوکراین در روزهای اخیر گلوله‌باران مناطق مرزی را افزایش داده است. روسیه همچنین حملات پهپادی روز ۹ خرداد به مسکو را که اولین بار علیه پایتخت روسیه بود، به اوکراین نسبت داد.

اوکراین در پاسخ گفته بود از دیدن حملات پهپادی به مسکو «لذت برده»، اما اوکراین در آن دخالتی نداشت.

رمضان قدیروف، رئیس منطقه خودمختار چچن در فدراسیون روسیه، روز دهم خرداد خواست که روسیه سرانجام در سراسر این کشور «وضعیت جنگی» اعلام کند.

آقای قدیروف که متحد مهم کرملین است، همچنین گفت نیروهایش برای «عملیات تهاجمی» در دونتسک در اوکراین، فرمان گرفته و آماده مداخله بیشتر در جنگ هستند.

منابع: رویترز، اسپوتنیک/ ف. ر./ ف. دو.

وزارت دفاع روسیه روز سه‌شنبه، ۹ خردادماه، در بیانیه‌ای رسما اوکراین را متهم کرد که مسکو، پایتخت روسیه، را با هشت پهپاد هدف حملات خود قرار داده است.

این وزارتخانه اعلام کرد که صبح سه‌شنبه اوکراین در یک «حمله تروریستی» به اهدافی در شهر مسکو حمله کرد، اما مدعی شد که نیروهای روسیه همه پهپادهای دخیل در این حملات را سرنگون کردند.

در بیانیه وزارت دفاع روسیه ادعا شده که سه پهپاد توسط جنگ الکترونیک کنترل خود را از دست دادند و از اهداف مورد نظر خود منحرف شدند.

همچنین بر اساس این بیانیه، پنج پهپاد دیگر از سوی سامانه موشکی زمین به هوای پانسیر-اس در منطقه مسکو سرنگون شده است.

کمی پیش از انتشار بیانیه وزارت دفاع روسیه، مقام‌های این کشور مدعی شده بودند که چند پهپاد به ساختمان‌هایی در مسکو برخورد کرده، اما باعث خسارت‌های جزئی شده و به کسی آسیب نزده است.

این مقام‌ها روز سه‌شنبه افزودند که دفاع ضدهوایی چندین پهپاد را نیز در نزدیکی پایتخت روسیه منهدم کرد.

سرگئی سوبیانین شهردار مسکو در کانال تلگرامی خود گفت: «تمامی نیروهای اورژانس شهر در مکان‌های حادثه حضور دارند.»

همچنین اندری وروبیوف فرماندار منطقه مسکو در تلگرام گفت که چندین پهپاد هنگام نزدیک شدن به این شهر سرنگون شدند.

خبرگزاری رویترز نوشت که هنوز مبداء پرتاب این پهپادها مشخص نیست.

چند کانال تلگرامی روسیه مدعی شدند که چهار تا ده پهپاد به حومه مسکو و مناطق نزدیک آن اصابت کردند.

به گفته شهردار مسکو، برخی از ساکنان شهر در حال تخلیه محل سکونت خود هستند.

خبرگزاری دولتی ریا گزارش داد که برخی از ساکنان ساختمانی در خیابانی در جنوب مسکو در حال تخلیه ساختمان بودند.

خبرگزاری رویترز با نقل این گزارش‌ها نوشت که قادر به تایید مستقل آنها نیست.

کمتر از یک ماه پیش نیز مقامات روسیه مدعی شدند که یک حمله پهپادی اوکراین به کاخ کرملین برای قتل رئیس‌جمهور این کشور را خنثی کرده‌اند.

مسکو روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت با محکوم کردن این حمله، آن را اقدامی «تروریستی» به منظور قتل ولادیمیر پوتین خواند.

اما میخائیلو پودولیاک، مشاور ارشد ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌ جمهور اوکراین، در واکنش به ادعای روسیه گفت که این حادثه هیچ ارتباطی با اوکراین ندارد و کرملین احتمالا این ادعا را در راستای توجیه یک حمله جدید به اوکراین عنوان کرده است.

روز قبل از حمله پهپادی ادعایی روسیه، شهرداری مسکو بدون ارائه هیچ توضیحی، پرواز پهپاد در آسمان شهر را برای نهادهای غیردولتی ممنوع کرده بود.

خبر حمله پهپادی کی‌یف به مسکو تنها ساعاتی پس از آن منتشر شده است که ارتش اوکراین بامداد سه‌شنبه اعلام کرد که نیروهای دفاع هوایی این کشور بیش از ۲۰ فروند پهپاد را در حملات هوایی شبانه روسیه به کی‌یف منهدم کرده‌اند.

پارلمان اوکراین روز دوشنبه هشتم خرداد اعلام کرد بستۀ تحریمی ۵۰ ساله علیه ایران را در واکنش به تأمین تسلیحاتی مسکو از سوی تهران، به اتفاق آرا به تصویب رسانده است.

بر اساس بیانیه‌ای که روز دوشنبه روی وب‌سایت پارلمان اوکراین قرار گرفت، این بستۀ تحریمی «همگام و هم‌سو با اقدامات کل جهان متمدن در مسیر منزوی کردن کامل ایران» تصویب شد.

این تحریم‌های ۵۰ ساله مواردی همچون ممنوعیت انتقال فن‌آوری و سرمایه‌گذاری در ایران و یا شرکت‌های مرتبط با کشور، ارائه خدمات به سیستم‌های پرداختی و نقل‌وانتقال پول توسط شهروندان ایرانی، استفاده از حریم هوایی اوکراین توسط نهادهای مرتبط با جمهوری اسلامی، تجارت کالاهای نظامی و یا با کاربرد دوگانه و خروج سرمایه به مقصد ایران را شامل می‌شود.

تصویب این بستۀ تحریمی یک روز پس از آن صورت گرفت که نیروی هوایی و مقامات ارشد اوکراین اعلام کردند که پایتخت این کشور با پهپادهای ایرانی «شاهد»، آماج «سنگین‌ترین حملات پهپادی روسیه از آغاز جنگ تاکنون» قرار گرفته است.

حملات با پهپادهای مدل شاهد علیه اوکراین اخیراً به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. کی‌یف روز دوشنبه نیز برای شانزدهمین بار در یک ماه گذشته هدف حمله با پهپادهای ساخت ایران قرار گرفت.

جمهوری اسلامی متهم است در بیش از یک سالی که از تهاجم نظامی روسیه به خاک اوکراین می‌گذرد، در تأمین سلاح‌های مورد نیاز مسکو از جمله پهپادهای انتحاری شاهد که برای ویرانی زیرساخت‌ها و مناطق غیرنظامی اوکراین به‌کار رفته، نقش داشته است.

پیشتر در اوایل روز دوشنبه فدیر ونیسلافسکی، نمایندۀ رئیس‌جمهور اوکراین در پارلمان این کشور، در مورد تصویب لایحه‌ای که وضع تحریم‌های گسترده علیه ایران را در پی خواهد داشت ابراز اطمینان کرده بود.

او که از اعضا کمیتۀ دفاع، اطلاعات و امنیت ملی پارلمان اوکراین نیز به‌شمار می‌رود با حضور در تلویزیون ملی این کشور گفت: «این گام را باید زمانی برمی‌داشتیم که استفادۀ روسیه از پهپادهای ایرانی آغاز شد.»

نمایندۀ رئيس‌جمهور اوکراین در پارلمان همچنین تصریح کرد تأثیر تحریم‌های اوکراین بر حکومت ایران ممکن است «محدود باشد» اما به گفتۀ او «به مرور بر وضع تأسف‌بار رژیم جمهوری اسلامی» می‌افزاید و با پیامدهای «پیش‌بینی‌ناپذیر» همراه خواهد بود.

شنبه گذشته به ابتکار رئيس‌جمهور و پس از تصویب در شورای امنیت ملی اوکراین لایحه‌ای با عنوان «اعمال تحریم علیه حوزه‌های اقتصادی و محدودیت‌های ویژۀ دیگر بر ایران» در پارلمان این کشور ثبت شد. این لایحه برای تصویب نهایی باید به امضای ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور، برسد.

دولت اوکراین حدود یک ماه پیش گام اول را در راستای وضع تحریم‌های گسترده و طولانی‌مدت علیه ایران برداشت تا به گفتۀ مقامات رسمی، تهران به دلیل حمایت تسلیحاتی از مسکو تنبیه شود.

ایگور سمیولوس، کارشناس مسائل خاورمیانه، می‌گوید تحریم‌ها علیه ایران، واکنش اوکراین به سیاست «خصمانۀ» حکومت جمهوری اسلامی در قبال کی‌یف است: «به ایران بیش از همه مواد غذایی و آهن صادر می‌کردیم و زمانی در فن‌آوری‌های پیشرفته هم همکاری جدی داشتیم. حتی پس از آغاز تهاجم گستردۀ نظامی روسیه و ظاهراً هم‌زمان با توافق روسیه و ایران دربارۀ پهپادهای انتحاری، دو کشتی حامل محصولات کشاورزی در چارچوب توافق غلات از اوکراین به ایران ارسال شد.»

او تصریح کرد: «از آمار گمرک پیداست تا همین اواخر کامیون‌ها از ایران بار می‌آوردند - عمدتاً آجیل و میو‌ه‌جات. همۀ این معاملات متوقف خواهد شد و قابل درک است که به تجارت خرد و شهروندان عادی بیشترین ضربه وارد می‌شود. اما این گام ضروری ا‌ست چراکه دولت ایران راه دشمنی با اوکراین را برگزیده و برای نسل‌ها این خاطره در ذهن اوکراینی‌ها خواهد ماند.»

آقای سمیولوس افزود: «ابزار اوکراین برای اعمال نفوذ بر ایران محدود است. [...] با گام فعلی یعنی وضع تحریم‌ها اول از همه می‌خواهیم این پیام را بفرستیم که متحدان‌مان به‌ویژه در اتحادیۀ اروپا نمی‌توانند به شیوۀ معمول به همکاری با ایران ادامه دهند. اگر کشورهای اروپایی به تحریم‌های گسترده علیه ایران بپیوندند آن‌وقت تأثیر آن برای ایران بسیار جدی خواهد بود.»

مقامات اوکراینی همواره ایران را تنها حامی تسلیحاتی روسیه در جنگ علیه اوکراین خوانده‌اند.

ولودیمیر زلنسکی جمعه گذشته در پیامی ویدئویی با اشاره به این‌که تا آن تاریخ ۱۱۶۰ پهپاد به اوکراین پرتاب شده بود خواستار بازبینی سیاست ایران شد.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجۀ جمهوری اسلامی ایران این پیام را «نمایش سیاسی» آمیخته به «ادعاهای بی‌اساس» خواند.

پس از آخرین پیام رئیس‌جمهور اوکراین دربارۀ نقش ایران، دست‌کم ۱۳۰ پهپاد مدل شاهد طی سه شب گذشته به شهرهای اوکراینی پرتاب شد.

روسیه چند ساعت پس از حملات معمول شبانه با پهپاد و موشک­‌های کروز به کی‌یف، صبح روز دوشنبه هشتم خرداد نيز با موشک­‌های بالستيک پایتخت اوکراین را هدف قرار داد.

والری زالوژنی، رئيس ستاد ارتش اوکراين، گفت حوالی ساعت ۱۱.۳۰ به وقت محلی روسيه ۱۱ موشک بالستيک به سوی کی­‌يف شليک کرد‌ که تمام موشک­‌ها در آسمان رهگیری و منهدم شدند. دود سفيد ناشی از انفجارها در آسمان کی­‌يف به خوبی ديده می­‌شد.

فرمانداری نظامی کی­‌يف گفت لاشه موشک­‌ها در چند نقطه از محلات مرکزی و شمالی شهر سقوط کردند، بخشی از آن‌ها در يکی از خيابان­‌ها و بخش ديگری روی سقف يک ساختمان فرو افتادند و موجب حريق شدند. در اين حوادث يک نفر مجروح شده­ است.

حملات در روز روشن، چند ساعت پس از توقف حملات شبانه، مردم کی­‌يف را به شدت نگران کرده و تعداد زيادی از آن‌ها به ايستگاه­‌های مترو که نقش پناهگاه را ايفا می­‌کنند پناه بردند. ولی آن‌ها می­‌گويند با وجود همه دشواری­‌ها و نگرانی­‌ها در شهر می­‌مانند و به زندگی و کار به روال معمول ادامه می­‌دهند.

سخنگوی نيروی هوايی اوکراين در مصاحبه با تلویزيون دولتی گفت روسيه در حملات صبح دوشنبه از موشک­‌های «اسکندر» با برد­ کوتاه استفاده کرد.

او افزود که موشک­‌ها از سمت شمال شليک شدند ولی مشخص نکرد که آيا منظورش خاک روسيه و يا نقطه ديگری است. کی­‌يف حدود ۳۸۰ کيلومتر با مرز روسيه فاصله دارد.

وزارت دفاع روسيه گفت صبح روز دوشنبه با موشک­‌های هدايت‌شونده پايگاه­‌های هوايی اوکراين را هدف قرار داد و ادعا کرد که در اين حملات مراکز فرماندهی، تاسيسات رادار، هواپيماها و انبارهای مهمات را منهدم کرده است. در اين بيانيه به هدف گرفتن شهرها و ساير مناطق غيرنظامی اشاره نشده­ است.

دميترو کولبا، وزير خارجه اوکراين، در توئيتی به زبان انگليسی نوشت: «حملات مکرر به اهداف غيرنظامی مصداق جنايات جنگی است. حملات مکرر پهپادی و موشکی روسيه به شهرهای اوکراين را فارغ از اين‌که چقدر متناوب باشد نمی­‌توان و نبايد يک امر عادی تلقی کرد.»

سرهی پوپکو، فرماندار نظامی کی­‌يف، گفت حملات روسيه در طول شب گذشته پانزدهمين مورد از حملات شبانه به اين شهر در ماه مه بود و پدافند ضدهوايی اوکراين توانست بيش از ۴۰ موشک و پهپاد روسی را در آسمان منهدم کند.

در حملات يکشنبه‌شب، بيشترين تعداد پهپادها از آغاز جنگ تاکنون به سوی به کی­‌يف شليک شد و به گفته مقامات محلی يک نفر در اين حملات کشته شد.

هدف‌گيری کی­‌يف از راه دور توسط موشک و پهپاد يکی از تاکتيک­‌های ارتش روسيه برای تضعيف روحيه مردم پايتخت است.

در ماه­‌های زمستان هدف اصلی حملات پهپادی و موشکی روسيه زيرساخت­‌های غيرنظامی و بخصوص تاسيسات انرژی بود. به نظر می‌رسيد که هدف آن تضعيف اراده مردم و وادار کردن دولت اوکراين به مذاکره در مورد آتش­‌بس براساس شروط مورد نظر روسيه بود. ولی اين فشارها نتيجه نداد و اوکراين با وجود همه مشکلات توانست زيرساخت­‌های آسيب­‌ديده را تعمير کند.

اوکراین در ماه­‌های اخير سلاح­‌های پيشرفته و موثرتری از کشورهای غربی دريافت کرده و توانسته است که پدافند ضدهوايی خود را تقويت کند.

نيروی هوايی اوکراين گفت در حملات يکشنبه‌شب روسيه به سراسر کشور، از مجموع ۴۰ موشک کروز ۳۷ فروند و از مجموع ۳۵ پهپاد ۲۹ فروند را رهگيری و سرنگون کرده­ است.

دفتر رياست‌جمهوری اوکراين گفت حداقل سه غيرنظامی در اين حملات مجروح شده­‌اند.

استاندار خملنيتسکی در غرب اوکراين گفت يکی از موشک­‌های روسيه به يک فرودگاه نظامی در اين استان اصابت کرد و پنج هواپيما منهدم شده و انبارهای سوخت و تسليحات آتش گرفته­‌اند.

استاندار اوکراينی دونتسک که بخش عمده­ای از قلمرو آن در اشغال روسيه است در مصاحبه با تلویزيون دولتی اوکراين گفت گلوله‌باران مناطق نزديک به جبهه از جمله شهر کراماتورسک، مقر فرماندهی نيروهای اوکراينی در اين منطقه، توسط ارتش روسيه ادامه دارد.

به گفته مقامات محلی در استان خارکيف، واقع در شمال شرقی اوکراين، بر اثر اصابت يک موشک کروز به روستايی در شمال شرقی اين استان شش غيرنظامی از جمله دو کودک و يک زن باردار مجروح شدند.

در استان دنيپروپتروفسک، واقع در شرق اوکراين، نيز يک نفر کشته و ۱۱ نفر مجروح شدند.

بر اساس گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس/ش.ر/ک.ر

برنامه مسکو برای انتقال «تسلیحات تاکتیکی هسته‌ای» به بلاروس، که رهبر آن متحد ولادیمیر پوتین است، با محکومیت شدید از طرف رئیس ‌جمهور آمریکا و رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا روبه‌رو شد.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، پیشتر در اوایل فروردین‌ماه گذشته خبر داده بود که چنین قصدی دارد.

اما دولت روسیه روز چهارم خرداد توافقی رسمی را با بلاروس امضا کرد که بر اساس آن، کلاهک‌های هسته‌ای تاکتیکی این کشور در یک تأسیسات در بلاروس که تا ماه آینده تکمیل می‌شود انبار خواهد شد. بر اساس این قرارداد، کنترل این تسلیحات کماکان در دست روسیه باقی خواهد ماند.

الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌ جمهور بلاروس و حامی کرملین، اعلام کرده که انتقال بخشی از تسلیحات هسته‌ای روسیه به کشورش پیشاپیش در جریان است. اما جزئیاتی از چنین نقل ‌و ‌انتقالی هنوز منتشر نشده است.

جو بایدن، رئیس‌ جمهور آمریکا، روز جمعه، پنجم خرداد، استقرار سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی روسیه در بلاروس را «یک رویداد بسیار منفی» ارزیابی کرد.

جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز روز جمعه این امر را «گامی که به تشدید بسیار خطرناک وضعیت منجر خواهد شد» نامید.

آقای بورل گفت رژیم بلاروس شریک جرم اقدامات غیرقانونی و جنگ تجاوزکارانه روسیه شده است. او هشدار داد که هر تلاشی برای تشدید بحران، با «واکنش قوی و هماهنگ» اتحادیه اروپا روبه‌رو خواهد شد.

کارشناسان نظامی غربی تصمیم ولادیمیر پوتین برای انتقال تسلیحات تاکتیکی هسته‌ای به بلاروس را هشدار روسیه به غرب، در واکنش به ادامه حمایت نظامی غرب از کی‌یف در جریان جنگ جاری روسیه در اوکراین می‌دانند.

ویکتور خرنین، وزیر دفاع بلاروس روز چهارم خرداد در دیدار با همتای روس خود، سرگئی شویگو، که برای امضای قرارداد یادشده به مینسک، پایتخت بلاروس، سفر کرده بود، گفت استقرار این تسلیحات «پاسخی مؤثر به سیاست تهاجمی دولت‌های غیردوست علیه کشورهای ما است».

ولادیمیر پوتین گفته نباید روسیه را ملامت کرد زیرا این همان کاری است که آمریکا هم انجام داده و تسلیحات هسته‌ای آمریکایی در بلژیک، آلمان، ایتالیا، هلند و ترکیه وجود دارد.

آمریکا ارزیابی کرده که روسیه حدود دو هزار سلاح هسته‌ای تاکتیکی دارد که شامل بمب‌های قابل حمل با جنگنده‌ها یا کلاهک‌های قابل سوار شدن بر موشک‌های کوتاه‌برد یا به صورت گلوله توپ هسته‌ای است.

تسلیحات «تاکتیکی» هسته‌ای با هدف انهدام نیروها و سلاح‌های دشمن در میدان نبرد تولید شده که بردی کوتاه دارند و ظاهرا در مقایسه با کلاهک‌های هسته‌ای راهبردی که قادر به نابودی شهرهای بزرگ و کشتارعظیم هستند، پرتودهی اتمی کمتری دارند و کم‌بازده محسوب می‌شوند.

بعد از فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی، تسلیحات هسته‌ای آن در چهار کشور قزاقستان، بلاروس، اوکراین و روسیه مستقر بود تا این که در سال ۱۹۹۲ کشورهای تازه‌ استقلال یافته توافق کردند که این تسلیحات به روسیه تحویل داده شود و در سال ۱۹۹۶ همه این تسلیحات از قزاقستان، بلاروس و اوکراین خارج شد.

منابع: رویترز، گاردین، آسوشیتدپرس/ ف. ر./ ف. دو.

گزارش‌ها از ادامۀ پروازهای هواپیماهای باری نظامی از ایران به روسیه و همچنین رفت‌وآمد کشتی‌ها با ردیاب‌های خاموش در دریای خزر حکایت دارد.

شبکۀ خبری سی‌ان‌ان جمعه پنجم خرداد به نقل از کارشناسانی که داده‌های کشتی‌ها را تحلیل می‌کنند گزارش داد ایران با استفاده از کشتی‌هایی که سیستم‌های موقعیت‌یابی خود را خاموش یا دستکاری کرده‌اند مسیری برای انتقال تسلیحات و تجهیزات مورد استفادۀ ارتش روسیه در اوکراین از جمله «پهپادهای انتحاری شاهد» ایجاد کرده است.

مسیری که به قول یک تحلیلگر شرکت امنیتی ئوس ریسک گروپ در محیطی عالی در جریان است چراکه کشورهای همسایه نسبت به آن «بی‌اعتنا» هستند و کشورهای غربی ابزار لازم را برای ممانعت از آن در اختیار ندارند.

به گفتۀ این تحلیلگر شمار کشتی‌هایی که داده‌های ردیابی خود را در خزر از دسترس خارج کردند بین ماه‌های اوت تا سپتامبر یعنی روزهایی قبل از آن‌که روسیه استفاده از پهپادهای مدل شاهد در اوکراین را آغاز کرد، افزایش یافت و تاکنون همچنان بالا مانده است.

کارشناسان مرکز لویدزلیست نیز می‌گویند در دریای خزر عمدتاً کشتی‌هایی با پرچم روسیه و ایران به‌ویژه کشتی‌هایی که «بالقوه» قادر به حمل سلاح هستند سیستم‌های ردیابی خود را خاموش می‌کنند.

سی‌ان‌ان با استفاده از داده‌های وب‌سایت مارین‌ترافیک، ارائه‌دهندۀ اطلاعات رفت‌وآمدهای دریایی، شش کشتی با پرچم روسیه و دو کشتی با پرچم ایران را رصد کرده که کارشناسان می‌گویند در طول جنگ روسیه علیه اوکراین «رفتار مشکوکی داشتند و احتمالاً با تجارت اسلحه مرتبط هستند».

بر اساس این گزارش، اغلب اوقات کشتی‌های یاد شده در مسیر رسیدن به بندر امیرآباد ایران و بندر آستراخان روسیه، سیستم‌های ردیابی خود را خاموش می‌کنند.

جمهوری اسلامی ایران با نادیده گرفتن شواهد متعدد ادعا می‌کند در جنگ روسیه علیه اوکراین «بی‌طرف» است و روسیه نیز دریافت سلاح از ایران را همواره رد کرده است.

طرح این ادعاها در حالی است که مقام‌های دو کشور به طور روزافزون از توسعۀ روابط در همۀ زمینه‌ها و هم‌سویی در مقابل دشمن مشترک خبر می‌دهند.

در هفته‌های گذشته، روزنامۀ آمریکایی وال استریت جورنال گزارش داده بود که ایران از طریق دریای خزر در حال انتقال گلوله توپ و دیگر انواع جنگ‌افزار به روسیه است.

موج تازۀ حملات هوایی روسیه با پهپادهای ساخت ایران

اوکراین شب گذشته مجدداً هدف ده‌ها موشک و پهپاد انتحاری قرار گرفت. شمار پهپادهای مدل شاهد که روسیه تنها طی ماه جاری میلادی به اوکراین پرتاب کرده از ۲۰۰ فروند عبور کرد.

ستادکل نیروهای مسلح اوکراین اعلام کرد ۲۳ فروند از ۳۱ پهپاد مدل شاهد و ۱۰ فروند از ۱۷ موشکی که روسیه طی شب و صبح جمعه به اوکراین پرتاب کرد سرنگون شده است.

کی‌یف برای سیزدهمین بار طی ۲۶ روز گذشته هدف حملۀ هوایی روسیه قرار گرفت و در حالی‌که دو شب قبل مناطق غربی اوکراین همراه با پایتخت مورد حمله قرار گرفته بودند، منطقۀ خارکیف و دنیپر در شرق و جنوب اوکراین هدف اصلی حملۀشب گذشته بود.

در پی تخریب بیمارستانی در دنیپرو دست‌کم ۱ نفر کشته و ۲۲ نفر از جمله ۲ کودک زخمی شدند.

این حمله در حالی انجام شد که رئيس‌جمهور اوکراین مجدداً از ایران خواست از حمایت تسلیحاتی از روسیه منصرف شود؛ پیام ولودیمیر زلنسکی به مردم ایران با واکنش‌های متضاد ایرانیان روبرو شد.

یوری ایگنات، سخنگوی نیروی هوایی اوکراین، جمعه با حضور در تلویزیون ملی به نقش مخرب ایران در جنگ اشاره کرد و گفت تا زمانی که تولید موشک در روسیه و تحویل پهپادهای انتحاری از ایران به روسیه ادامه دارد، حملات هوایی به شهرهای اوکراینی متوقف نخواهد شد؛ حملاتی که به گفتۀ این مقام اوکراینی، تأثیری بر وضعیت جبهه ندارد اما خرابی و تلفات گسترده در میان غیرنظامیان به بار می‌آورد.

با استفاده از گزارش سی‌ان‌ان، خبرگزاری‌های بین‌المللی و وب‌سایت رادیو فردا/آ.ر/آ.ت.

همزمان با اظهارات وزیر دفاع و رئیس ستاد نیروهای مسلح آمریکا در این زمینه که تجهیز اوکراین به جنگنده‌های اف ۱۶ به مفهوم پایان سریع جنگ این کشور و روسیه نیست، رئیس‌جمهور پیشین روسیه و متحد نزدیک ولادیمیر پوتین ارزیابی کرد که جنگ کشورش در اوکراین سال‌های طولانی ادامه یابد.

ژنرال لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، روز پنج‌شنبه، چهارم خرداد، در نشست مجازی با «گروه تماس دفاعی اوکراین» از آغاز اجرای توافق اعلام شده چندهفته پیش در پایگاه رامشتاین، برای آموزش خلبانان اوکراینی با جت‌های آمریکایی اف ۱۶ خبر داد.

او در این نشست که ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد نیروهای مسلح آمریکا و وزیران دفاع کشورهای عضو «گروه تماس دفاعی اوکراین» حضور داشتند، گفت دانمارک و هلند ائتلافی از کشورهای متحد را برای آموزش خلبانان اوکراینی هدایت خواهند کرد.

وزیر دفاع آمریکا افزود نروژ، بلژیک، پرتغال و لهستان نیز پیشتر برای آموزش خلبانان اوکراینی ابراز آمادگی کرده‌اند و انتظار می‌رود که کشورهای دیگری نیز به این برنامه بپیوندند.

با این حال، لوید آستین در پایان این جلسه مجازی، در یک نشست خبری در پنتاگون گفت آموزش نیروی هوایی اوکراین و آماد جنگنده‌ها مأموریتی پیچیده و گران است.

ژنرال مارک میلی نیز در نشست خبری وزارت دفاع آمریکا گفت تجهیز اوکراین به اف ۱۶ را نباید «راه‌حل معجزه‌آسا» برای جنگ تلقی کرد. او افزود: تجهیز ده فروند از این جت‌های جنگی و آماد آن‌ها دو میلیارد دلار هزینه دارد.

ژنرال میلی در نشست مجازی «گروه تماس دفاعی اوکراین» نیز گفته بود حتی اگر آموزش خلبانان اوکراینی خیلی سریع آغاز شود، برای مقابله هوایی مؤثر با روسیه، اوکراین به جت‌هایی از نسل‌های چهارم و پنجم نیز نیاز دارد زیرا روس‌ها هزار جنگنده نسل چهارم دارند. لذا، «عاقلانه‌ترین راه» تجهیز اوکراین به سامانه‌های دفاع هوایی بوده است.

رئیس ستاد نیروهای مسلح آمریکا در نشست خبری پنتاگون همچنین گفت تسلط اوکراین بر تمامی مناطقی که از دست داده، در آینده نزدیک امکان‌پذیر نیست و دورانی خونین و دشوار پیش رو است.

فرانک کندال، وزیر نیروی هوایی آمریکا، اوایل هفته با بدبینی صریح‌تری گفته بود که دادن شمار کمی جت اف ۱۶ به اوکراین «تغییردهنده بازی نخواهد بود».

اوکراین از آغاز جنگ روسیه در این کشور در ۱۵ ماه پیش، خواهان دریافت جنگنده‌های آمریکایی شده اما جو بایدن تازه هفته گذشته در نشست سران هفت کشور صنعتی در ژاپن، با اعلام موافقت با آموزش خلبانان اوکراینی با این جت‌ها، با تجهیز این جنگنده‌های ساخت آمریکا از سوی کشورهای متحد واشینگتن به کی‌یف، به‌طور تلویحی موافقت کرد.

روسیه هفته پیش تهدید کرد که تجهیز اوکراین به این جت‌ها، «برای خود غرب عواقبی مهیب خواهد داشت».

در این میان، دیمیتری مدودف، رئیس‌جمهور پیشین و معاون شورای امنیت ملی روسیه، که به ویتنام سفر کرده، روز چهارم خرداد گفت «عملیات ویژه» کشورش در اوکراین وضعیتی است که ممکن است «ده‌ها سال» ادامه یابد.

آقای مدودف گفت این نزاعی است که اگر دو سال هم در آن آتشباری فروکش کند، باز سربرخواهد آورد، تا به ادعای او، «رژیم نازی اوکراین از بین برود».

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، در گفت‌وگوی رسانه‌ای در کشورش که روز جمعه، پنجم خرداد منتشر شد، ابراز آمادگی کرد که «در فرصت مناسب» دوباره با ولادیمیر پوتین در تماس باشد تا راهکاری برای پایان جنگ در اوکراین را ارائه کند.

آقای شولتس گفت عقب‌نشینی روسیه از اراضی اشغالی اوکراین، شرط یک صلح عادلانه است.

طبق تاکید صدراعظم آلمان، تبدیل خط مقدم کنونی جبهه به عنوان مرز جدید بین روسیه و اوکراین، «مشروعیت‎‌بخشی به جنایات پوتین خواهد بود».

اولاف شولتس که کشورش تا پیش از شروع جنگ روسیه در اوکراین مناسبات نسبتا نزدیکی با مسکو داشت، آخرین بار شش ماه پیش با رئیس‌جمهور روسیه تلفنی گفت‌وگو کرده بود.

به گزارش گاردین، روسیه از شامگاه پنج‌شنبه تا بامداد جمعه، پنجم خرداد، کی‌یف را با ۱۷ راکت و ۳۱ پهپاد هدف حمله قرار داد. وزارت دفاع اوکراین اعلام کرد ده راکت و ۲۵ پهپاد روسی را سرنگون کرد، که ۲۳ فروند آن «از نوع ایرانیِ شاهد» بود.

اوکراین یک شب پیش از آن نیز از ساقط کردن «تمامی ۳۶ پهپاد شاهد ایرانی» خبر داده بود که روسیه علیه زیرساخت‌های حیاتی و تأسیسات نظامی اوکراین به پرواز درآورد.

آقای زلنسکی در سفر به اروپا در میانه اردیبهشت به رسانه‌های ایتالیا گفت اوکراین «اطلاع دقیق» دارد که ایران به تجهیز روسیه به یک هزار پهپاد دیگر متعهد شده است.

رئیس‌جمهور اوکراین این هفته در یک کلیپ بی‌سابقه خطاب به ایران این پرسش را مطرح کرد که چرا در سمت تاریک تاریخ ایستاده و از تجهیز روسیه به سلاح‌های مرگبار چه نفعی می‌برد و آیا با کشتن مردم اوکراین و ویرانی زیرساخت‌های این کشور، منافع مردم ایران تأمین می‌شود؟

منابع: شبکه‌ پی‌بی‌اس و خبرگزاری‌های آسوشیتدپرس، رویترز و خبرگزاری فرانسه/ ف. ر.‎/ ف. دو.

چند روز پس از اذعان ولادیمیر پوتین به نقش مهم نیروهای مسلح مزدورِ «واگنر» در «تسلط کامل» روسیه بر باخموت پس از نبرد سنگین هشت ماهه در این شهرک راهبردی، فرمانده این سازمان در مورد احتمال وقوع «یک انقلاب دوم» در روسیه هشدار داد.

یوگنی پریگوژین روز چهارشنبه، سوم خرداد، گفت اگر رهبری روسیه مدیریت خود را در قبال جنگ بهبود ندهد و تمامی اقتصاد خود را در خدمت جنگ قرار ندهد، ممکن است با انقلاب دیگری روبه‌رو شود.

فرمانده «واگنر» با اشاره به نابرابری اجتماعی در اداره جنگ روسیه در اوکراین گفت: «فرزندان فقرا در تابوت‌ از جبهه‌های جنگ برگردانده می‌شوند اما فرزندان "نخبگان" در سواحل آفتاب می‌گیرند.»

او گفت «معماران جنگ» مانند وزیر دفاع و رئیس ستاد ارتش «به‌ خاطر خیانت به وطن» باید برکنار شوند، زیرا اهداف جنگی در اوکراین محقق نشده و «اگر جوزف استالین زنده بود، این شکست را تحمل نمی‌کرد». او افزود سرگئی شویگو، وزیر دفاع، باید «محاکمه شود».

او در مصاحبه‌ای که در کانال تلگرامی خود منتشر کرد، گفت شکاف طبقاتی در قبال مشارکت در جنگ می‌تواند با انقلابی مانند سال ۱۹۱۷ میلادی پایان یابد. اشاره او به سرنگونی حکومت تزاری روسیه در انقلاب بلشویکی بود.

به گفته پریگوژین، ابتدا سربازان قیام خواهند کرد و بعد، عزیزان‌شان به آن‌ها خواهند پیوست و هم‌اکنون نیز ده‌ها هزار تن از بستگان کشته‌شدگان و احتمالا صدها هزار تن از این خانواده‌ها (با احساس خشم نسبت به حاکمیت) وجود دارند و این امر اجنتاب‌ناپذیر است.

او افزود که نمی‌تواند مانند مقامات روس خوش‌بین باشد که می‌گویند سرانجام غرب خود از حمایت از اوکراین خسته خواهد شد و توافقی را که به سود روسیه باشد، به اوکراین تحمیل کند.

رئیس ‌جمهور روسیه روز یک‌شنبه در «تبریک آزادسازی آرتیوموفسک» ابتدا به یگان‌های «واگنر» اشاره کرد و سپس این رخداد را به نیروهای ارتش روسیه شادباش گفت. اشاره او به آرتیوموفسک، نام باخموت در زمان اتحاد شوروی بود.

اوکراین هنوز می‌گوید که کنترل کامل باخموت را از دست نداده و مقاومت در آن‌جا در جریان است. این اظهارات کی‌یف از سوی ناظران مستقل تأیید نشده است.

یوگنی پریگوژین اعلام کرد که ۲۰ هزار تن از ۵۰ هزار نیروی سازمان او در عملیات باخموت کشته شده‌اند اما افزود که شمار کشته‌ها از ارتش روسیه در این منطقه چند برابر بود.

شمار تلفات روسیه در لشکرکشی به اوکراین که روز دوم خرداد وارد پانزدهمین ماه شد، اعلام نشده است. به گفته رئیس ستاد نیروهای مسلح آمریکا کشته‌های روسیه در ۹ ماه اول جنگ، دست‌کم صد هزار نفر بوده است.

ولادیمیر پوتین چند ماه پیش با شماری از مادران سربازان کشته‌شده وفادار به کرملین دیدار کرد، اما گزارش‌های متعدد غربی حاکی است که خشم مردم طبقات متوسط و ضعیف روسیه نسبت به جنگ، در پی افزایش شمار تابوت‌های بازگشته به خانه از سربازان کشته شده، عمیق‌تر شده زیرا تنها فرزندان آن‌ها در جبهه‌ها هستند.

ایلیا پونومارف، یک روسی مخالف کرملین که «شاخه سیاسی لژیون آزادی روسیه» را از خاک اوکراین اداره می‌کند، به گاردین گفت پریگوژین یک تحلیلگر باهوش اوضاع روسیه است و هشدارش در خصوص احتمال بروز انقلاب، از روی رصد شرایط کشورش بیان شده است.

آقای پونومارف افزود هرچند ظاهرا شواهدی از خیزش مردم روسیه در برابر کرملین وجود ندارد، اما در سال ۱۹۱۷ ولادیمیر لنین گفته بود شک دارد که نسل او تا سقوط حکومت تزاری زنده بماند ولی یک ماه بعد با وقوع انقلاب بلشویکی، تزار سقوط کرده بود.

فرمانده «واگنر» در گفت‌وگوی منتشره که یک وبلاگ‌نویس امور جنگی طرفدار مسکو با او انجام داده، در رویکردی متضاد با مواضع مسکو، توان نظامی ارتش اوکراین را تمجید کرده و آن را «یکی از قوی‌ترین ارتش‌های جهان، که سازمان‌دهی شده، آموزش‌دیده و دارای سطح اطلاعات بالا است» نامید.

به‌ گفته فرمانده «واگنر»، اگر مسکو شدت حملات جنگی در اوکراین را بیشتر نکند و «حکومت نظامی» و «بسیج جدید نیرو» در روسیه اعلام نکند، با مشکلات جدی، طولانی‌تر شدن و پرهزینه‌تر شدن جنگ روبه‌رو خواهد شد.

یوگنی پریگوژین با اشاره به عملیات چریکی انجام شده اخیر از سوی گروه «ارتش داوطلبان روس» که از اوکراین وارد روسیه شده‌اند، گفت نیروهای روسیه آمادگی مقاومت در برابر این نیروها در داخل خاک کشور را ندارند.

دنیس کاپوستین، فرمانده «ارتش داوطلبان روس» مسئولیت حملات انجام شده در روز اول خرداد در خاک روسیه را برعهده گرفته و گفته است که این عملیات تکرار خواهد شد. روسیه مدعی است که حمله در منطقه بلگورود را خنثی و بیش از «۷۰ خرابکار» را کشته است.

کرملین در برابر اظهارات جدید آقای پریگوژین که از سال‌های دور رابطه بسیار نزدیک با ولادیمیر پوتین داشته، سکوت کرده است.

اما مقامات آمریکا روز سوم خرداد شمار تلفات اعلام شده از سوی فرمانده «واگنر» را منطبق با برآورد آمریکا اعلام کردند.

به گفته ناظران غربی، هشدارهای آشکار فرمانده «واگنر» بیانگر عمیق‌تر شدن رقابت در میان نظامیان ارشد روسی در جنگ است.

فرمانده «واگنر»، ۶۱ ساله، در گفت‌وگو با وبلاگ‌نویس طرفدار مسکو با اشاره به لقب «سرآشپز» که برای او به کار می‌رود، گفت نه آشپزی کرده و نه هرگز سرآشپز بوده‌ام و اگر از روز اول به من می‌گفتند، «قصاب پوتین»، با آن مشکلی نداشتم.

منابع: گاردین، آسوشیتدپرس، رویترز / ف. ر./ ف. دو.