دولتهای آمریکا، چین، فرانسه، روسیه و بریتانیا روز سهشنبه ۲۰ اسفند به طور همزمان بیانیه مشترک وزرای خارجه پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد پنجاهمین سالگرد تصویب پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای را منتشر کردند.
متن بیانیه که توسط وزرای خارجه پنج کشور امضا شده به این شرح است:
روز ۵ مارس ۱۹۷۰ پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای به اجرا گذاشته شد. امروز، پنجاه سال بعد ما نقش بیکران این پیمان تاریخی در امنیت و بهروزی ملتها و مردم جهان را پاس میداریم. ما مجددا بر تعهد خود به تمامی مفاد این پیمان مجددا تاکید میکنیم.
«انپیتی» سنگ بنای اصلی اقدامات بینالمللی برای ریشهکن کردن خطر توسعه سلاحهای هستهای در سراسر جهان در آن دوره و اکنون بوده و هست. و به این ترتیب منافع تمامی امضاءکنندگان این پیمان را تامین کرده است.
ما در عین حال فواید استفاده صلحآمیز از انرژی اتمی برای تولید برق، مصارف پزشکی، کشاورزی و صنعتی را به فال نیک میگیریم. ما مجددا بر حمایت خود از توسعه دسترسی به فواید انرژی هستهای و به کاربردن آن برای اهداف صلحآمیز تاکید میکنیم. بشریت به دلیل وجود پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای میتواند از این فواید بهرهمند شود و نظامی که حول «انپیتی» شکل گرفته به ایجاد اعتماد در مورد صلحآمیز بودن برنامههای هستهای و صلح آمیز باقی ماندن آنها کمک شایانی کرده است.
آژانس بین المللی انرژی اتمی در اجرای «انپیتی» هم از نظر تشویق همکاریهای همهجانبه در زمینه استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای و هم اجرای ضوابط و راستیآزمایی برای صلحآمیز باقی ماندن این برنامهها نقش حیاتی ایفا میکند. توافق همهجانبه با ضوابط این آژانس به علاوه پذیرش پروتکل الحاقی، عدم وجود فعالیتهای هستهای اعلامنشده را تضمین میکند و باید به استاندارد جهانشمول برای راستیآزمایی تعهد کامل به «انپیتی» بدل شود. ما تعهد خود به حمایت کامل از آژانس بینالمللی انرژی اتمی را اعلام کرده و از سایر کشورها نیز میخواهیم چنین کنند.
ما به تعهد خود طبق «انپیتی» برای پیشبرد مذاکرات با حسن نیت در مورد اقدامات مربوط به خلع سلاح هستهای و در مورد یک پیمان در زمینه خلع سلاح کامل تحت کنترل موثر و سختگیرانه بین المللی ادامه خواهیم داد. ما از هدف نهایی که یک جهان عاری از سلاحهای هستهای و امنیت خدشهناپذیر برای همگان است حمایت میکنیم.
«انپیتی» با کمک به کاهش تنشهای بینالمللی و ایجاد امنیت، ثبات و اعتماد بین ملتها در خلع سلاح هستهای نقش مهمی داشته است. این پیمان کماکان به ایجاد شرایطی که برای پیشرفت در راستای خلع سلاح هستهای حیاتی است کمک میکند.
موفقیت «انپیتی» از ابتدای کار قطعی نبود و موفقیت آن در آینده نیز تضمین شده نیست. این به اقدامات دائمی و مشخص ما برای تضمین اجرای آن، توسعه و جهانی کردن این پیمان، تضمین ضوابط موثر و مقابله با مواردی که خلع سلاح هستهای را در هر کجا به چالش میکشند بستگی دارد.
حتی در اوج جنگ سرد رهبران قبلی جهان این سرمایهگذاری خردمندانه را برای امنیت و بهروزی مشترک ما انجام دادند. امروز ما تعهد خللناپذیر خود را به حفظ، توسعه و تعمیق این میراث برای نسلهای آینده اعلام میکنیم.