لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۱:۰۳

روشهای جبران گاز مصرفی ايران به رغم رکود در توليد


پارس جنوبی
پارس جنوبی
مهدی فکور مدير عامل شرکت نفت مناطق مرکزی شنبه ۱۹ آوريل اعلام کرد که شرکت نفت مناطق مرکزی طی سال گذشته خورشيدی توانست با افزايش يک ميليون متر مکعبی نسبت به سال قبل، روزانه ۲۶۴ ميليون متر مکعب گاز ناخالص توليد کند.

شرکت نفت مناطق مرکزی با در اختيار داشتن ۴۳ ميدان گازی و ۲۵ ميدان نفتی، بزرگترين توليد کننده گاز طبيعی در ايران است.

هفته گذشته خبرگزاری مهر نيز گزارش داد که توليد گاز از پارس جنوبی طی سال گذشته به ۸۵ ميليارد متر مکعب (روزانه ۲۳۳ ميليون متر مکعب گاز ناخالص) رسيد. بر اساس گزارشهای رسمی توليد گاز از پارس جنوبی در سال ۹۰ حدود ۸۶ ميليارد متر مکعب بوده است.

ميدان گازی پارس جنوبی، تحت نظارت شرکت «نفت و گاز پارس» با ۱۰ فاز افتتاح شده، هم اکنون ۳۸ درصد از کل توليد گاز ناخالص داخلی را انجام می دهد.

با اين حساب، مجموع توليد گاز ناخالص طبيعی از مناطق مرکزی و پارس جنوبی روزانه ۴۹۷ ميليون مکتر مکعب ۱۸۱.۵ ميليارد متر مکعب در سال) بوده است که بيش از ۸۰ درصد توليد گاز ناخالص ايران را شامل می شود.

آنچه که در پرونده اين دو شرکت عمده توليد کننده گاز ايران برای سال گذشته خورشيدی ديده می شود، رکود کامل در افزايش توليد گاز از پارس جنوبی و افزايش روزانه تنها ۱ ميليون متر مکعب به توليد ناخالص گاز کشور است.

توليد و مصرف داخلی

گاز طبيعی تامين کننده ۵۹ درصد از کل نيازهای انرژی ايران است.

بر اساس گزارش ماه گذشته اداره اطلاعات انرژی آمريکا، توليد گاز ناخالص ايران (با احتساب گاز همراه توليدی از چاههای نفتی) در سال گذشته ميلادی ۲۲۴ ميليارد متر مکعب بوده که ۶۷ درصد آن، يعنی ۱۵۳ ميليارد متر مکعب تبديل به گاز خشک (گاز قابل استفاده در خانه ها و صنايع) شده است و همگی آن به مصرف داخلی رسيده است.

بر اساس اين گزارش مصرف گاز ايران در طی سال ۲۰۱۲ نسبت به سال قبل آن ۶ درصد افزايش يافته و به رقم ۱۵۳ ميليارد متر مکعب رسيده، دقيقا برابر با توليد گاز طبيعی قابل استفاده در ايران.

گزارش اداره اطلاعات انرژی آمريکا می گويد که ايران در سال ۲۰۱۱ حدود ۱۲.۶ درصد از گاز ناخالص توليد شده را که روزانه ۷۷.۵ ميليون متر مکعب بوده، به چاههای نفتی تزريق کرده است تا مقداری از شتاب افت فشار ميادين نفتی بکاهد.

ايران بصورت رسمی در تابستان سال گذشته ميزان تزريق روزانه گاز به ميادين نفتی را ۱۰۰ ميليون متر مکعب در روز اعلام کرد، اما با توجه به اوج گرفتن مصرف گاز به بالای ۵۸۰ ميليون متر مکعب در زمستان (عملا بيشتر از کل توليد گاز ايران) اين کشور توان تزريق گاز به ميادين نفتی در فصول سرد را نداشته است.

اداره اطلاعات انرژی آمريکا می گويد که سالانه بيش از ۱۷ ميليارد متر مکعب گاز ايران تحت عناوين مختلف مانند سوزانده شدن در مشعلها و تبديل گاز مرطوب به گاز خشک و غيره به هدر رفته است.

در همين زمينه خبرگزاری فارس طی گزارشی که ماه می سال گذشته منتشر کرد، نوشته است که «براساس ترازنامه هيدروکربوری کشور روزانه حدود ۴۱.۵ ميليون متر مکعب گازهای همراه در بخش توليد نفت و همچنين ۹.۵ ميليون متر مکعب گاز سبک در پالايشگاههای گازی کشور ميسوزد». اين رقم کماکان بالای ۱۷ ميليارد متر مکعب است.

علت عدم قطع گاز بخش خانگی

ايران طی سال گذشته واردات گاز از ترکمنستان را نسبت به سال قبل آن تا ۶۰ درصد کاهش داده و از ۱۲ ميليارد متر مکعب به ۴ ميليارد رسانده است، در حالی که حجم صادرات گاز ايران به ترکيه کاهش نيافته و در حدود ۸.۵ ميليارد متر مکعب باقی مانده است.

با چيدن آمار منتشر شده از تداوم حجم صادرات، افت چشمگير واردات، عدم تغيير توليد، رشد ۶ درصدی مصرف گاز در بخش صنعتی و خانگی، عملا تنها دو گزينه می تواند توجيه کننده عدم مشکل تامين گاز مصرفی خانگی سال گذشته در ايران باشد:

- کاهش حجم تزريق گاز به ميادين نفتی.
- جايگزين کردن نفت کوره بجای گاز در تامين سوخت برخی نيروگاههای برقی.

جواد اوجی مدير عامل شرکت ملی گاز ايران اواخر آذرماه سال گذشته ميلادی اعلام کرد که بطور متوسط روزانه ۹۱ ميليون متر مکعب گاز به بخش صنعتی و ۱۹ ميليون متر مکعب نيز به جايگاههای گاز مايع «سی ان جی» اختصاص می يابد.

هم اکنون ۵۰ هزار واحد صنعتی و ۶۷ نيروگاه خوراک سوخت خود را از طريق گاز تامين ميکنند، اما ۷۵ تا ۸۰ درصد گاز مصرف شده کشور توسط بخش خانگی است.

به گزارش خبرگزاری مهر، ايران در زمستان سال گذشته، بخاطر اوج گرفتن مصرف خانگی گاز، تامين گاز ۵۰ نيروگاه حرارتی برق را کاملا قطع کرد و سوخت اين نيروگاهها با ارائه روزانه ۹۴ ميليون ليتر گازوئيل و نفت کوره تامين شد.

ايران که در تابستان با اوج گرفتن مصرف برق مواجه است روزانه ۲۲۰ ميليون متر مکعب گاز به نيروگاهها تحويل می دهد، اما در زمستان با اوجگيری مصرف گاز و کاهش مصرف برق، تحويل گاز به نيروگاهها به روزانه ۱۳۰ ميليون مترمکعب کاهش می يابد. با اينحال، به گزارش خبرگزاری مهر در آذرماه سال ۲۰۱۲، تامين گاز نيروگاههای برقی ايران به ۳۵ ميليون متر مکعب در روز کاهش يافت.

کاهش تزريق گاز به ميادين کهته نفتی که اکثر ميادين نفتی ايران در نيمه دوم عمر خود قرار دارند و بطور متوسط سالانه ۱۳ درصد از بهره دهی نفتی خود را از دست می دهند، باعث افت هر چه بيشتر توليد نفت ايران خواهد بود.

جايگزين کردن گازوئيل و نفت کوره با سوخت گاز نيروگاهها نيز باعث ايجاد آلودگی هر چه بيشتر هوای کشور خواهد شد، معضلی که هم اکنون بسياری از شهرهای بزرگ و صنعتی ايران با آن مواجه هستند.
XS
SM
MD
LG