کاخ کرملین با انتشار بیانیهای در روز یکشنبه ۲۸ اسفند خبر داد که رئیس جمهور روسیه از مناطقی که این کشور در جنگ ۱۳ ماه اخیر با اوکراین به اشغال درآورده، بازدید کرده است.
بر اساس گزارش رسانههای روسیه، ولادیمیر پوتین در جریان این بازدید اعلامنشده، پس از شبهجزیره کریمه که روسیه آن را ۹ سال پیش اشغال کرد، وارد منطقه جنگزده ماریوپل در استان دونتسک در منطقه دونباس در شرق اوکراین شد.
این نخستین خروج او از کاخ ریاستجمهوری پس از صدور حکم بازداشتش در دیوان کیفری لاهه بهاتهام «جنایت جنگی» است.
رئیس جمهور روسیه با بالگرد به ماریوپل، نزدیکترین نقطه به خط مقدم جنگ، رسید و سپس با خودرویی که خودش رانندۀ آن بود، در چند نقطۀ شهر توقف کرد «تا با مردم سخن بگوید».
براساس بیانیه کرملین، آقای پوتین همچنین از خط ساحلی بندر، یک باشگاه قایقرانی و ساختمان تئاتر شهر هم دیدن کرده است.
مارات خوسنولین، معاون نخستوزیر روسیه، نیز که در این بازدید حضور داشته، از «ساختوساز» و «مرمتهای در دست انجام» خبر داده و مدعی شده است که ساکنان ماریوپل با علاقه به زادگاه خود بازمیگردند.
ماریوپل تا قبل از جنگ حدود نیم میلیون نفر جمعیت داشت و کارخانه فولاد آزوستال، از بزرگترین کارخانههای اروپا، در این منطقه واقع شده بود. محاصرۀ این کارخانه و مجبورکردن کارگران به تسلیم و سقوط کارخانه، یکی از عملیاتهای مهم جنگی روسیه بود. بر اساس ارزیابیها، دستکم یکسوم از ساکنان ماریوپل تاکنون آواره شدهاند.
به توصیف شبکه سیانان، ماریوپل در ماههای نخست جنگ جاری «نماد مقاومت اوکراین» بوده است. یکی از بیرحمانهترین حملات روسیه در ماریوپل تهاجم به زایشگاه این شهر در نخستین هفتههای جنگ بود. بمباران تئاتر شهر نیز سرنوشت صدها غیرنظامی را که به آن پناه برده بودند، مدتها در صدر اخبار جنگی قرار داد.
بندر ماریوپل اواسط بهار ۲۰۲۲، پس از عملیاتی طولانی سقوط کرد و نخستین پیروزی بزرگ روسیه، پس از ناکامی مسکو در اشغال کییف و آغاز کنترل نظامیان روس بر مناطق شرق و جنوب شرقی اوکراین بود.
ماریوپل در ساحل دریای آزوف، بخشی از چهار استان اشغالی است که ولادیمیر پوتین با ادعای برگزاری همهپرسی، آنها را شش ماه پیش به خاک روسیه منضم کرد. او بهطور مشخص در مورد ماریوپل مدعی شده بود که این شهر از دوران قدیم، متعلق به روسیه بوده است و ساکنان آن «طرفدار» این کشور باقی ماندهاند.
رسانههای روسی همچنین روز یکشنبه گزارش دادهاند که پوتین با فرماندهان ارشد نظامی خود ازجمله والری گراسیموف، رئیس ستاد کل ارتش که مسئول هدایت جنگ روسیه در اوکراین است، نشستی در مقر فرماندهی در «روستوف اون الدون» برگزار کرده است.
درحالیکه ولودمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، برای تقویت روحیۀ سربازان و نظارت بر راهبردهای جنگی بارها به میدانهای جنگی رفته، ولادیمیر پوتین بیشتر از کرملین ناظر «عملیات نظامی ویژه» بوده است.
بازدید آقای پوتین از این مناطق نخستین خروج او از کاخ ریاستجمهوری روسیه پس از صدور حکم بازداشت او از سوی دیوان کیفری لاهه بهاتهام «جنایت جنگی» است.
ولادیمیر پوتین تاکنون بهطور علنی در مورد حکم دیوان لاهه اظهارنظری نکرده اما بهنوشته رویترز، حضور او در مناطق اشغالی اوکراین را میتوان واکنش او به این حکم قلمداد کرد.
دیوان کیفری بینالمللی ۲۶ اسفند ولادیمیر پوتین را بهدلیل انتقال غیرقانونی صدها کودک اوکراینی به خاک روسیه به «جنایت جنگی» متهم و حکم بازداشت او را صادر کرد.
رئیسجمهور روسیه در صورت سفر به ۱۲۳ کشور عضو دیوان، با خطر بازداشت روبهرو است.
مسکو یک روز پس از صدور این حکم، در واکنش اعلام کرد که این حکم، ارزشی ندارد. روسیه عضو دیوان نبوده است و تعهدی به آن ندارد.