اصغر فخریه کاشان، مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور بین الملل، روز دوشنبه اعلام‌کرد: «قرارداد خرید هواپیما از بوئینگ به قوت خود باقی است و هیچ تغییری کرده است.»
اصغر فخریه کاشان در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا موکول شدن زمان تحویل یک فروند بوئینگ سفارش ایران به سال ۲۰۱۹ میلادی را مرتبط با محدودیت‌های بانکی برای صدور ضمانت‌نامه اعلام کرد.
به گفته مشاور امور بین‌الملل وزیر راه و شهرسازی، اگرچه شرکت «ایران ایر»، پیش پرداخت برای تحویل هواپیمای بوئینگ مدل ۷۷۷ را «با کمی تاخیر»، و در «مهلت قانونی» فراهم کرد، اما بانکی که باید ضمانت‌نامه اجرای این قرارداد را صادر می کرد، «در آخرین لحظه اعلام کرد که در حال بررسی موضوع ضمانت نامه است.»
اصغر فخریه کاشان، در این گفت‌وگو تصریح کرده است که بانک مذکور صدور ضمانت‌نامه را به تاریخی پس از ۲۲ اردیبهشت موکول کرده است و از اساس صدور ضمانت‌نامه بانکی را از دستور کار خارج نکرده است.
۲۲ اردیبشت‌ماه، موعدی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، موضع این کشور را در قبال برجام، اعلام می‌کند.
موضوع تاخیر در تحویل بوئینگ ۷۷۷ خریداری شده به ایران ایر، هفته گذشته مطرح شد.
دنیس مویلنبرگ، مدیرعامل بوئینگ در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «ما هیچ تحویلی به ایران که بخشی از برنامه تولید امسال این شرکت باشد نداریم، در نتیجه این تحویل‌ها طبق پروسه دولت آمریکا به تاخیر افتاده است.»
او در عین حال تاکید کرده بود که از بابت پیش‌نرفتن قرارداد با ایران مطابق برنامه از پیش تعیین شده، بوئینگ به مشکلی برنخواهد خورد.
بوئینگ طبق برنامه باید در اردیبهشت ماه ۹۷ ، ماه جاری، اولین هواپیما که مدل بوئینگ ۷۷۷ است را به ایران ایر تحویل دهد که به‌نظر نمی‌رسد، این برنامه اجرایی شود.
اگر برنامه تحویل هواپیماهای جدید به ایران درست پیش می‌رفت، ایران باید در سال گذشته، ۹ هواپیمای ایرباس را تحویل می‌گرفت اما این اتفاق رخ نداد و فقط سه فرورند ایرباس تحویل ایران شد.
پیش از این غلامرضا سلامی، مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور حسابداری، در گفت‌وگو با روزنامه شرق چاپ تهران، گفته بود که به دلیل «وجود مشکلات ناشی از تحریم، مشکلات مالی دولت و برخی مسائل بوروکراتیک»، ایران نتوانسته به تعهدات خود در برابر شرکت هواپیماسازی بوئینگ عمل کند و این وضعیت باعث به تاخیر افتادن تحویل هواپیماهایی شده که قرار بود در سال جاری میلادی به ایران فروخته شود.
«نبود امکان جابه‌جایی پول، تامین مالی، فاینانس و لیزینگ»از جمله عواملی بود که در گفت‌وگوی مشاور وزیر راه با روزنامه شرق به عنوان عوامل اجرایی نشدن قراردادهای خرید هواپیما از ایرباس و بوئینگ، نام برده شد، هر چند که غلامرضا سلامی در این گفت‌وگو تاکید کرده است که «اصولا از ابتدا یک جو مخالفتی برای خرید این هواپیماها وجود داشت که آن هم در شرایط ایجاد‌شده بی تأثیر نیست.»
به گفته مشاور وزیر راه و شهرسازی «وقتی اجماعی در کار نباشد، به نتیجه مطلوب نمی رسیم.»
با این حال دیگر مشاور وزیر راه، اصغر فخریه کاشان، در گفت‌وگوی روز دوشنبه خود با ایلنا، از مذاکره مجدد با بوئینگ خبر داده و گفته است: « حال که بویینگ در آن موعد مقرر پیش پرداخت را دریافت نکرده باید برای تاریخ‌های بعدی پرداخت و تحویل سفارش مذاکره کنیم و تاریخ جدید تعیین کنیم.
به باور قائم مقام پیشین وزارت راه و شهرسازی، «اتفاق خاصی نیفتاده که عده‌ای چنین هیاهویی را به راه انداخته‌اند.»
او همچنین تاکید کرده است که «قوع تمام این شرایط در قراردادهای خرید هواپیماهای جدید از ایرباس، بویینگ و ای تی آر پیش بینی شده و با بازگشت تحریم ها یک ریال از پول ایران در این قراردادها سوخت نمی‌شود.»
بر اساس مذاکرات شرکت‌های هواپیمایی ایران با شرکت‌های هواپیماسازی غربی، ایران ایر، ۱۰۰ هواپیما به ایرباس سفارش داده، که سه فروند از آنها را تحویل گرفته است.
بوئینگ هم متعهد شده است تا ۸۰ فروند هواپیما به ایران‌ایر و ۳۰ فروند هواپیما نیز به شرکت هواپیمایی آسمان بفروشد که ارزش آن بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار است. ۱۰ فروند بوئینگ نیز برای شرکت قشم‌ایر سفارش داده شده‌است.
از این ۱۲۰ فروند هواپیما، ۹۰ فروند مدل بوئینگ ۷۳۷، ۵۰ فروند برای ایران ایر،۳۰ فروند برای آسمان و ۱۰ فروند برای قشم‌ایر است. ۳۰ فروند دیگر هم هواپیما ۷۷۷ برای شرکت ایران‌ایر است.
پس از انتخاب دونالد ترامپ، به عنوان رئیس جمهوری آمریکا و مخالفت او و دولتش با برجام، مشکلاتی بر سر راه اجرای این قراردادها به وجود آمده‌است.
از سوی دیگر چهارشنبه گذشته، پنجم اردیبهشت‌ماه، دو شرکت هوایی «آسمان» و «ایران‌ایرتور» برای خرید چهل فروند هواپیمای مسافربری سوخو سوپر جت ۱۰۰ با این شرکت روس، تفاهم‌نامه‌ای امضا کردند.
به نظر می‌رسد در حالی‌که وضعیت توافق اتمی نامشخص است و احتمال می‌رود دو شرکت ایرباس و بوئینگ، نتوانند هواپیماهای توافق شده را به دلایل مختلف به ایران تحویل دهند، این دو شرکت برای خرید هواپیما و نوسازی ناوگان فرسوده هوایی ایران، به سمت شرکت‌های روس رفته‌اند.
