اداره کل نیروگاه زاپوریژیا، که تحت کنترل روسیه است از حمله پهپادهای اوکراینی به گنبد راکتور شماره ۶ این نیروگاه اتمی خبر داد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی حمله پهپادی را تأیید کرد، اما کییف نقش خود در این حمله را تکذیب کرده است.
مقامات روسی روز یکشنبه ۱۹ فروردین ماه اعلام کردند که سطح تشعشعات طبیعی است و این حمله پهپادی خسارت جدی یا تلفات مهمی به دنبال نداشته است.
این در حالی است که سخنگوی سازمان امنیت اوکراین به روزنامه پراودا گفت کشورش هیچ ارتباطی با اقدامات «تحریکآمیز» در نیروگاه هستهای زاپوریژیا ندارد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی ساعاتی بعد از ادعای روسیه، در حساب شبکه ایکس (توئیتر سابق) خود گفت که کارشناسانش یک حمله پهپادی به یکی از شش راکتور نیروگاه زاپوریژیا را تأیید میکنند اما به منشأ حمله اشاره نکرد.
آژانس همچنین از کشته شدن یک نفر در این حمله خبر داد و در ادامه اعلام کرد آسیب به واحد ششم نیروگاه، «امنیت هستهای» را به خطر نینداخته است، اما آن را «حادثهای جدی» خواند که قابلیت تهدید علیه عملکرد درست «سیستم مهار» راکتور را دارد.
همچنین رافائل گروسی، دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با انتقاد از حمله به نیروگاه هستهای زاپوریژیا گفت چنین حملاتی خطر یک حادثه اتمی بزرگ را افزایش میدهد.
آقای گروسی پیشتر گفته بود که هر دو طرف باید از اقداماتی که «امنیت هستهای را به خطر میاندازد» خودداری کنند و بارها نسبت به وقوع فاجعه در زاپوریژیا، که بزرگترین پایگاه هستهای اروپاست، ابراز نگرانی کرده بود.
این نیروگاه که در جنوب اوکراین قرار دارد، در نخستین هفتههای تهاجم نظامی روسیه به تصرف این کشور درآمد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی که کارشناسانی در این سایت دارد، ابتدا اعلام کرده بود که توسط نیروگاه تحت کنترل روسیه از این حمله پهپادی با خبر شده و اطلاعات دریافتی با مشاهدات آژانس «مطابقت» دارد.
نیروگاه اتمی زاپوریژیا دارای شش راکتور خنک شونده و تعدیل شده با آب است که در دوران شوروی سابقه طراحی شدهاند و حاوی اورانیمِ ۲۳۵ هستند.
ایزوتوپ اورانیوم ۲۳۵ در تولید تسلیحات اتمی و تهیه سوخت نیروگاههای هستهای کاربرد دارد و در طبعیت کمیاب است.
این نیروگاه اتمی اعلام کردهاست که راکتورهای شماره ۱، ۲، ۵ و ۶ در خاموشی سرد هستند در حالی که راکتور شماره ۳ برای تعمیر خاموش شده و راکتور شماره ۴ در اصطلاح در «خاموشی گرم» قرار دارد.
رویترز در گزارش خود تاکید کرده که نتوانسته به طور مستقل گزارشهای میدانی طرفین را تایید کند.
از زمان آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، دو کشور بارها یکدیگر را به حمله به نیروگاه و در نتیجه خطر یک فاجعه هستهای احتمالی متهم کردهاند.
همچنین دولت اوکراین از ماهها پیش با استناد به گزارش نهادهای امنیتی این کشور در مورد نقشه روسیه برای «پخش عامدانه مواد رادیواکتیو» از این نیروگاه هشدار داده است.
روسیه روز جمعه نیز در دو مرحله، پنج موشک به شهر زاپوریژیا در جنوب اوکراین شلیک کرد که جمعا چهار کشته و ۲۰ زخمی بر جای گذاشت.
دو خبرنگاری که پیامدهای حمله موشکی نخست را پوشش میدادند در جریان حمله موشکی دوم زخمی شدند.