سازمان تجارت جهانی روز سهشنبه، ۲۲ مهر، در تصمیم خود به اتحادیه اروپا حق داد که به دلیل حمایت مالی و یارانه دولت آمریکا به شرکت هواپیماسازی بوئینگ بر حدود چهار میلیارد دلار کالاهای صادراتی آمریکا به اروپا تعرفه وضع کند.
این سازمان سال گذشته در تصمیمی مشابه به دولت آمریکا اجازه داده بود که به دلیل حمایت مالی اتحادیه اروپا از شرکت هواپیماسازی ایرباس مجازاتهای اقتصادی در مورد این اتحادیه وضع کند.
این رویداد تازهترین فصل از ماجرای ۱۶ ساله اختلافات آمریکا و اتحادیه اروپا در زمینه حمایت مالی از شرکتهای هواپیماسازی است.
سازمان تجارت جهانی در گزارش ۱۲۱ صفحهای خود در بررسی فصل جدید این اختلاف میگوید حد نصاب ۳.۹۹ میلیارد دلار برای وضع تعرفه بر کالاهای آمریکایی «متناسب با میزان حمایت مالی و یارانههای دولت آمریکا به شرکت بوئینگ تعیین شده است.»
طبق فهرستی که یک نسخه از آن در اختیار خبرگزاری فرانسه قرار گرفته است، اتحادیه اروپا در نظر دارد علاوه بر هواپیماهای ساخت آمریکا، تراکتور، سیبزمینی شیرین، بادام زمینی، آب پرتغال، سیگار، سس کچاپ و ماهی سالمون اقیانوس اطلس را مشمول تعرفه واردات کند.
اتحادیه اروپا و دولت آمریکا طرف مقابل را به حمایت مالی غیرقانونی از صنایع هواپیمایی خود متهم کرده و هر دو طرف در این زمینه به نهاد حل اختلاف سازمان تجارت جهانی شکایت کردهاند.
با توجه به حکمی که روز سهشنبه صادر شد، اتحادیه اروپا در مورد اجرای این تعرفه ها باید از جلسه بعدی نهاد حل اختلاف سازمان تجارت جهانی که روز ۲۶ اکتبر و یک هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار خواهد شد، کسب اجازه کند.
سال گذشته سازمان تجارت جهانی به دلیل حمایت مالی اتحادیه اروپا از شرکت هواپیماسازی ایرباس که طبق مقررات تجارت بینالمللی غیرقانونی تلقی میشود، به دولت آمریکا اجازه داد که بر کالاهای صادراتی اروپا به ارزش ۷.۵ میلیارد دلار تعرفه وارداتی وضع کند.
در پی این تصمیم، دولت آمریکا در مورد کالاهای اروپایی نظیر شراب، پنیر و روغن زیتون ۲۵ درصد تعرفه گمرکی وضع کرد و تعرفه مربوط به هواپیماهای محصول ایرباس را نیز از ده به ۱۵ درصد افزایش داد.
با وجود آن که بسیاری از رهبران کشورهای اروپایی در آن زمان خواستار تلافی کردن اقدام دولت آمریکا شدند اکثر کارشناسان مقابله به مثل اروپا را بعید میدانستند. ولی اکنون با توجه به صدور حکم سازمان تجارت جهانی کارشناسان میگویند: «در برای مذاکره بین دو طرف برای حل این اختلاف و پرهیز از اقدامات تلافیجویانه باز شده است.»
با توجه به بحران شدید صنعت هواپیماسازی تحت تاثیر همهگیری ویروس کرونا و پیامدهای شدید آن برای هر دو شرکت بوئینگ و ایرباس جنگ تجاری و افزایش تعرفهها که به افزایش قیمت هواپیماها منجر خواهد شد نه به نفع آمریکاست و نه به نفع اتحادیه اروپا.
در پی صدور حکم سازمان تجارت جهانی اتحادیه اروپا خواستار یک توافق در این زمینه شد.
والدیس دومبرووسکیس، معاون کمیسیون اروپا، در بیانیهای گفت: «من به صراحت اعلام کرده ام که توافق با دولت آمریکا را به اقدامات زیانبار و تلافیجویانه ترجیح میدهم.»
شرکت ایرباس نیز موضع مشابهی گرفت و مدیرعامل این شرکت گفت: «زمان یافتن یک راه حل فرا رسیده تا بتوان تعرفهها را در هر دو سوی اقیانوس اطلس لغو کرد.»