زرتشت، از سرشناس‌ترین و تاثیرگذارترین بزرگان سرزمین ایران، پیامبر «نخستین» آیین مبتنی بر یکتاپرستی، زمانی بین ۱۷۰۰ (یا بیشتر) تا ۵۰۰ سال پیش از میلاد می‌زیسته‌است. البته تاریخ دقیق حیات او مشخص نیست. زرتشتیان و دیگر دوستداران او ششم فروردین را زادروز و پنجم دی‌ماه را روز درگذشت او می‌دانند.
سالروز درگذشت زرتشت
۱
زرتشتیان ایران، پنجم دی‌ماه در گوشه و کنار کشور در مراسم درگذشت زرتشت شرکت می‌کنند.
۲
روز ششم از فروردین ماه در گاهشماری ایرانی زادروز زرتشت است که «خورداد» نام دارد و در این روز مراسم مختلفی به‌ویژه از سوی پارسیان هند برگزار می‌شود. پنجمین روز از ماه دی نیز «خورایزد» یا درگذشت این پیامبر قلمداد می‌شود.
۳
طبیعتا به‌طور قطع نمی‌دانیم زرتشت در چه زمانی و چگونه درگذشته‌است هرچند روایت‌هایی در این مورد نوشته شده.
۴
فردوسی در وصف «درختی» که از پندار زرتشت پدید آمد چنین سروده است: «همه برگ او پند و بارش خرد | کسی كز خرد برخورد کی مرد» «خجسته پی و نام او زردهشت | که اهریمن بد‌کنش را بکشت».
۵
در روز پنجم دی‌ماه موبدان زرتشی برای درگذشتان اوستا می‌خوانند. در این روز مراسم نیایش همگانی نیز برگزار می‌شود.
۶
۷
در مراسم درگذشت زرتشت، زرتشتیان ساکن تهران از جمله در آرامگاه قصر فیروزه گرد می‌آیند. عود و اسفند دود می‌کنند، دعا و نیایش می‌کنند و به رفتگان ادای احترام.
۸
۹
خشکبار در مراسم درگذشت زرتشت.
۱۰
پختن آشی که خیرات می‌شود؛ خیرات و وقفیات در میان باورمندان زرتشتی رایج است و تنها به درگذشت زرتشت محدود نیست.