استارشیپ، قدرتمندترین موشک فضاپیمای جهان، در جریان سومین پرتاب آزمایشی خود، روز پنجشنبه پس از یک پرواز موفق و تکمیل اولین پرواز کامل خود به دور کره زمین، در مرحله فرود از بین رفت.
استارشیپ در این آزمایش، بیشتر و سریعتر از همیشه پرواز کرد، اگرچه در نهایت در هنگام ورود مجدد به جو بر فراز اقیانوس هند از دست رفت.
موشک فضاپیمای «استارشیپ» محصول شرکت آمریکایی «اسپیساکس» است و بزرگترین و نیرومندترین موشک فضاپیمایی است که تاکنون ساخته شده است.
این سومین پرواز آزمایشی این مدل از موشکهای شرکت «اسپیساکس» بود که در صورت تضمین ایمنی کامل آن در آینده قرار است فضانوردان را به ماه و مریخ ببرد.
«استارشیپ» که طولش ۱۲۰ متر و وزن آن با سوخت کامل حدود پنج هزار تن است از یک پایگاه فضایی شرکت «اسپیساکس» به نام «بوکا چیکا» در ایالت تگزاس و ساحل خلیج مکزیک به فضا پرتاب شد.
البته شرکت «اسپیس اکس» انتظار نداشت که این موشک به سلامت به زمین بازگردد. هنوز دلیل انهدام آن مشخص نشده ولی به نظر میرسد که یا بر اثر تصادم با جو دچار حریق شده یا از هم پاشیده است.
یک مقام شرکت «اسپیساکس» گفت: «موشک را از دست دادیم ولی موفقیت در طولانی کردن مسیری که این موشک پیمود خارقالعاده است.»
ایلان ماسک، میلیاردر بنیانگذار این شرکت، در شبکه اجتماعی خود «ایکس» (توئیتر سابق) نوشت: «اسپیسایکس پیشرفت زیادی کرده است.»
در هر دو پرواز آزمایشی قبلی نیز موشکهای «استارشیپ» منفجر شدند.
این موشک از دو بخش پیشرانه شامل ۳۳ موتور و قسمت فضاپیما تشکیل میشود که طول آنها روی هم رفته از موشک فضاپیمای «ساتورن ۵» که در سال ۱۹۶۹ اولین فضانوردان را به کره ماه برد حدود ۱۰ متر بیشتر است.
موشک «استارشیپ» در اولین پرواز آزمایشی حدود چهار دقیقه و در دومین پرواز آزمایشی حدود هشت دقیقه دوام آورد و توانست از جو زمین خارج شود. پرواز آزمایشی سوم آن در روز پنجشنبه بیش از ۵۰ دقیقه طول کشید.
ریسکپذیری شرکت «اسپیس اکس» از ناسا بسیار بیشتر است و با برنامه پروازهای آزمایشی مکرر قصد دارد قابلیت موشکهای خود را تا حداکثر امکان افزایش دهد. این شرکت میگوید با پروازهای آزمایشی مکرر در مورد نحوه طراحی و ساخت موشکهای مقاوم اطلاعات بسیار مهمی به دست میآورد.
بیشتر در این باره: ناسا بازگشت فضانوردان به ماه را تا سال ۲۰۲۶ به تعویق انداختدر پرواز آزمایشی سوم چند کارکرد مهم این موشک از جمله درهای بارگیری و انتقال داخلی سوخت در فضا آزمایش شده است.
هدف شرکت «اسپیس اکس» این است که هر دو قسمت تشکیلدهنده این موشکهای فضاپیما در نهایت بتوانند به سلامت به زمین بازگردند و در نتیجه در مأموریتهای بعدی مورد استفاده قرار بگیرند که در مقایسه با ساخت موشک برای هر مأموریت فضایی بسیار ارزانتر خواهد بود.
ایلان ماسک امیدوار است که موفقیت «استارشیپ» پرواز انسان به نقاط دورتر فضا را امکانپذیر کند. او میگوید تکمیل این موشک در نهایت باعث خواهد شد که انسان به یک «موجود چندسیارهای» بدل شود.
آقای ماسک اولین گام در این مسیر را فتح سیاره مریخ میداند که به گفته او آینده بشر را از حوادث ویرانگر در کره زمین نظیر سلطه هوش مصنوعی یا اصابت شهابسنگهای بزرگ نجات خواهد داد.
ناسا برای اعزام اولین گروه از فضانوردان به کره ماه پس از حدود شش دهه در سال ۲۰۱۶ با شرکت «اسپیس اکس» قرار داد بسته است ولی به احتمال فراوان تاریخ این مأموریت به تعویق خواهد افتاد.
بیل نلسون، رئیس ناسا، روز پنجشنبه ضمن تبریک به شرکت «اسپیس ایکس» پرواز روز پنجشنبه را یک «پرواز آزمایشی موفق» توصیف کرد.
بهرغم دستاوردهای پرواز آزمایشی روز پنجشنبه شواهد حاکی است که با عملیاتی شدن موشکهای «استارشیپ» هنوز فاصله زیادی باقی مانده است.
آقای ماسک گفتهاست که این موشکها قبل از حمل سرنشین باید صدها پرواز انجام دهند. او در سخنان قبلی او اشاره کرده که هزینه توسعه و عملیاتی شدن این موشک بین دو تا ۱۰ میلیارد دلار خواهد بود. تخمین زده میشود که هزینه هر پرواز آزمایشی دهها میلیون دلار است.
بخش اعظم درآمد شرکت «اسپیسایکس» از طریق اعزام موشکهای کوچک برای انتقال ماهوارههای تجاری و حمل فضانوردان به ایستگاه فضایی بینالمللی تأمین میشود.
این شرکت اعلام کرده که در آینده موشکهای فضاپیما را برای سفرهای هوایی در کره زمین به خدمت خواهد گرفت و وعده داده که این موشکها میتوانند فاصله لندن تا توکیو را در کمتر از یک ساعت طی کنند.