همه‌پرسی در کریمه؛ هشدار اوباما به پوتین درباره تحریم روسیه

پس از اعلام نتایج اولیه همه‌پرسی در شبه‌جزیره کریمه اوکراین برای الحاق آن به روسیه، که پیشتر نیز با محکومیت، کی‌یف و کشورهای غربی روبه‌رو بود، مقام‌های برخی کشورهای جهان به آن واکنش نشان دادند.

نتایج نهایی این همه پرسی از پاسخ مثبت «۹۷ درصد» شرکت کنندگان در این رای‌گیری به طرح پیوستن شبه جزیره کریمه به فدراسیون روسیه حکایت دارد. اکثریت ساکنان کریمه را روس زبان‌ها تشکیل می‌دهند و اوکراینی‌ها و تاتارها این همه پرسی را تحریم کرده بودند.

باراک اوباما، رییس‌جمهوری آمریکا در واکنش به این همه‌پرسی در تماسی تلفنی با همتای روس خود، ولادیمیر پوتین، گفته است ایالات متحده و جامعه بین‌الملل نتایج این همه‌پرسی را «که قانون اساسی اوکراین را زیر پا گذاشته و تحت اجبار ناشی از دخالت نظامی روسیه انجام می‌شود هرگز نمی‌پذیرد».

بنا بر بیانیه کاخ سفید در این مورد، رئیس‌جمهوری آمریکا با تاکید بر تناقض کنش روسیه با حق حاکمیت ملی اوکراین و تمامیت ارضی آن، گفته است واشینگتن با همکاری با هم‌پیمانان اروپایی خود آماده است تا هزینه‌های بیشتری بر مسکو به خاطر عملکردش اعمال کند.

کاخ کرملین نیز می‌گوید در این تماس تلفنی ولادیمیر پوتین نتایج همه‌پرسی در شبه‌جزیره کریمه را قانونی دانسته است. او همچنین از آنچه «ناتوانی دولت اوکراین در جلوگیری از اعمال خشونت علیه روس‌زبانان آن کشور» نامید، ابراز نگرانی کرده است.

پیشتر باراک اوباما و کشورهای غربی خواستار حضور ناظران بین‌المللی برای نظارت بر اجرای حقوق شهروندی ساکنان کریمه و دفاع از آن شده بودند، اما آنها نتوانستند وارد این منطقه شوند. منطقه‌ای که کنترل آن، کم‌وبیش پس از سرنگونی ویکتور یانوکوویچ، با حضور گسترده نیروهای مسلح و نظامیان روسیه از دست کی‌یف خارج شد.

جان کری، وزیر خارجه آمریکا، نیز -بنا به گزارش خبرگزاری رویترز- در گفت‌وگویی تلفنی با سرگئی لاوروف،‌ همتای روس خود تاکيد کرده است که واشينگتن نتيجه همه‌پرسی کريمه را به رسميت نخواهد شناخت.

ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا، شب ۲۵ اسفند ماه از اتحادیه اروپا خواست تا «پیامی قوی به روسیه بفرستد که به چالش کشیدن تمامیت ارضی و حق حاکمیت اوکراین برای مسکو پیامدهایی جدی به‌دنبال خواهد داشت».

اتحاديه اروپا اعلام کرده است که روز دوشنبه در خصوص تحريم عليه روسيه تصميم خواهد گرفت. برخی تحريم‌های احتمالی از جمله مسدود کردن دارايی‌ها مقام‌های بلندپايه روسيه و همچنين ممنوعيت سفر به کشور اتحاديه اروپا خواهد بود.

استفن هارپر، نخست‌وزیر کانادا، نیز با رد همه‌پرسی کریمه، در مورد تحریم‌هایی تازه علیه روسیه هشدار داده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، آقای هارپر گفته است نتیجه این همه‌پرسی «چیزی را نشان نمی‌دهد، جز کنترل نظامی روسیه».

آرسنی یاتسه‌نیوک، نخست‌وزیر اوکراین روز گذشته با «سیرک» خطاب کردن رخدادهای مربوط به همه‌پرسی در شبه‌جزیره کریمه، گفت کشورش از تمامیت ارضی خود در برابر «تجاوزات» بعدی روسیه دفاع می‌کند.

از سوی دیگر گزارش‌ها از شادی و جشن در شبه‌جزیره کریمه با اعلام نتایج اولیه همه‌پرسی حکایت دارد.

شبه‌جزیره کریمه تا دوران رهبری نیکیتا خروشچف بر اتحاد جماهیر شوروی در دهه ۱۹۵۰ جزئی از روسیه بود و در سال ۱۹۵۴ میلادی به اوکراین واگذار شد.

بنا بر اصول قانونی منطقه خودمختار کریمه، این منطقه «بخشی از خاک اوکراین است و حل و فصل هر گونه مسئله، در زمینه مفاد ارجاعی، در چارچوب قدرت‌های تفویض شده به کریمه بر پایه قانون اساسی اوکراین خواهد بود».