مجله اقتصادی؛ ادامه بحران در بازارهای مالی جهان

  • جواد کوروشی

مجله اقتصادی؛ ادامه بحران در بازارهای مالی جهان

بحران در بازارهای پولی و مالی جهان اين هفته نيز در کانون خبرهای مجله اقتصادی هفتگی «راديو فردا» قرار داشت. امواج اين بحران پس از آمريکا اکنون قاره اروپا را نگران کرده است.


شماری از رهبران کشورهای اروپایی با قرار گرفتن در جلو دوربين های تلويزيونی به شهروندان خود تضمين دادند که سپرده های آنان در خطر نيست. در حالي که همين تضمين ها خود به نگرانی های شهروندان مي افزايد.


در اين باره، دکتر فريدون خاوند، تحليلگر اقتصادی راديو فردا، مي گويد: در حال حاضر، مساله پيدا کردن و مجازات عاملين اين بحران، مساله ای جانبی است. اکنون تلاش بر اين است که بحران به هر نحو که شده، مهار شود.


آقای خاوند می افزاید: مشکل در اروپا اين است که اولا آن شفافيتی که در بازارهای مالی آمريکا وجود دارد، دراروپا نيست و معلوم نيست که چه بانکی تا چه اندازه در معرض ورشکستگی است. از طرف ديگر، آمريکا و ژاپن هر کدام يک کشور هستند، اما اتحاديه اروپا شامل بيست وهفت کشوراست. لذا تصميم گيری های اقتصادی به سادگی آمريکا نيست.


به نظر آقای خاوند، در حال حاضر، بازگرداندن اعتماد به بازارها مهمترين گام است.


آمريکا و ژاپن هر کدام يک کشور هستند اما اتحاديه اروپا بيست وهفت کشوراست لذا تصميم گيری های اقتصادی به سادگی آمريکا نيست.
فریدون خاوند، استاد دانشگاه و تحلیلگر اقتصادی

دکتر احمد علوی، استاد رشته اقتصاد در دانشگاه استکهلم، به راديو فردا می گويد: بازار های مجازی و يا بازارهای سهام غالبا دچار حباب های مالی می شوند که ارزش گذاری ها خود ناشی از تخمين ها هستند. سوئد يک بار در سال ۱۹۹۰ دچار اين بحران شد و چند بانک در آستانه ورشکستگی قرار گرفتند که دولت با شتافتن به کمک اين بانک ها، آنان را از سقوط نجات داد. اين تجربه، سوئد را در حال حاضر در موقعيت مطمئن تری قرار داده است.



به گفته آقای علوی، در نهايت، سود اين تصميم گيری های دولت ها به سود شهروندان تمام خواهد شد.


اعتراض طلافروشان


اعتراض های طلافروشان شهر اصفهان که از روز شنبه ۱۳ مهرماه دست به اعتصاب زده بودند، به ديگر بازارها در این شهر هم سرايت کرد و روز چهارشنبه کسبه خيابان های اطراف بازار و مغازه داران خيابان چهارباغ نيز امروز نيز برای همبستگی با همکاران خود از باز کردن مغازه ها خودداری کردند.


به گزارش رسانه ها ی ايران، بازار طلافروشان مشهد و تهران هم به همکاران معترض اصفهان خود پيوستند.


کورش گوهر بين، ریيس اتحاديه طلا فروشان تهران، در گفت و گو با راديو فردا مي گويد: پس از توافقی که با وزارات دارایی بدست آمده است، اعتصاب بازار پايان خواهد يافت.


قانون ماليات بر ارزش افزوده در ارديبهشت ماه امسال به تصويب مجلس شورای اسلامی رسيد و درخرداد ماه، شورای نگهبان آن را تاييد کرد. اين قانون برای مدت پنج سال بطور آزمايشی اجرا مي شود.


دوبرابر شدن شمار چک های واخورده در تهران


در مردادماه امسال، شمار چک های بی محل در تهران بی سابقه بود و نزديک به هفتصد هزارچک واخورد. در مقايسه با ماه های پيشين، شمار چک های بی محل تقريبا دوبرابر شده است. حجم مبلغ چک های واخورده بالغ بر حدود ۱۹۰۰ ميليارد تومان، يعنی نزديک به دوميليارد دلار بوده که ۳۴ ميليارد تومان بيشتر از ماه پيش بوده است.


گفت و گوی تلويزيونی ریيس جمهور


محمود احمدی نژاد سه شنبه شب بارديگر در يک گفت و گوی تلويزيونی از سياست های دولت به ويژه در زمينه اقتصادی دفاع کرد و انتقادهای وارد شده به سياست های اقتصادی خود را غرض آلود و سياسی خواند.


رییس جمهوری اسلامی ایران در گفت و گوی تلويزيونی خود گفت: ذخاير ارزی کشور بسيار بالا و بي سابقه است و ايران برای چند سال آينده، حتی اگر هيچ فروش نفت هم نداشته باشد، ذخيره ارزی دارد.


وی در باره طرح تحول ساختاری اقتصاد ايران گفت: هر چه زودتر اين طرح اجرا شود، بهتر است و نگرانی های موجود در اين باره موردی ندارد.


آقای احمدی نژاد همچنین نسبت به سياسی کردن بحث در باره طرح تحول ساختاری هشدار داد.


محمود احمدی نژاد بارديگر نارسایی های اقتصادی را متوجه آنچه که « گردن کلفت های اقتصادی» خواند، دانست و وعده انتشار نام بدهکاران عمده به نظام بانکی را داد.


انتقاد شديد عسگر اولادی از سياست اقتصادی دولت


«در دولت ميرحسين موسوی نفت بشکه ای ۱۲ تا ۱۵ دلار بود و کشور ‏اداره شد. اما الان که قيمت نفت ما ۱۲ برابر شده، چرا ‏سطح فقر همان مانده است؟ »
اسدالله عسگراولادی

اسدالله عسگراولادی در مصاحبه با روزنامه «جام حم» با بيان اينکه حمايت از دولت بدليل پشتيبانی رهبر جمهوری اسلامی از دولت صورت می گيرد، می گويد: در دولت ميرحسين موسوی نفت بشکه ای ۱۲ تا ۱۵ دلار بود و کشور ‏اداره شد. اما الان که قيمت نفت ما ۱۲ برابر شده، چرا ‏سطح فقر همان مانده است؟


آقای عسگراولادی با حکم آيت الله خمينی، سرپرست اولين اتاق بازرگانی و صنايع و معادن ايران و سپس سال ها ‏نايب ریيس اين اتاق بود.


او هم اکنون رياست چندين اتاق مشترک بازرگانی ايران با کشورهای چين، روسيه، استراليا و غيره را برعهده ‏دارد.



آمار صادرات و واردات در شش ماهه اول سال جاری


به گفته محمد بهبودآهنی، سخنگو ی گمرک جمهوری اسلامی، صادرات کالاهای غير نفتی ايران بدون احتساب ميعانات گازی در شش ماهه اول سال ۱۳۸۷ کمی بيش از ۹ ميليارد دلار بوده، در حالی که در همين زمان ارزش واردات ايران از خارج با رشدی ۳۶ در صدی در مقايسه با سال پيش به نزديک به سی ميليارد دلار رسيده است.


وی اضافه کرد: ۴۷ در صد کالاهای صادراتی ايران از نظر ارزش را پنج کشور امارات متحد عربی، چين، عراق، هند و جمهوری کره خريداری کرده اند.


در مقابل، مهمترين وارد کنندگان کالا به ايران به ترتيب کشورهای امارات متحد عربی، آلمان، چين، سوئيس و جمهوری کره بوده اند که بيش از نيمی از واردات ايران را به خود اختصاص می دهند.


مهمترين قلم وارداتی ايران، بنزين بوده است.


مظاهری از علل کناره گيری اش می گويد


اگر چه نزديک به دوهفته از برکناری و يا استعفای طهماسب مظاهری، ریيس پيشين بانک مرکزی، مي گذرد، بار ديگر روز دوشنبه در مراسم خداحافظی آقای مظاهری، اختلافات وی با ریيس جمهوری و ديگر وزيران دولت بر سر سياست های اقتصادی دولت به ميان آمد.


در مراسم توديع آقای مظاهری، محمود احمدی نژاد گفت: آقای مظاهری دست کم شش بار درخواست استعفا کرده بود که اين بار پذيرفته شد. محمود احمدی نژاد در اين مراسم گفت: وظيفه بانک مرکزی، ترجمه نسخه های ديگران نيست و نبايد دنبال فرمول های پيچيده رفت. وی از بانک ها خواست که سياست زده نشوند.


« اين موضوع بايد روشن شود که با تزريق تورم و تامين پول پرقدرت و چاپ پول نمی‏توان اشتغال ايجاد کرد و به توسعه اقتصادی رسيد. ايجاد اشتغال از طريق تزريق پول يک سراب است.»
طهماسب مظاهری

طهماسب مظاهری در مراسم توديع خود و معرفی ریيس تازه بانک مرکزی گفت: « قبول کردن اصول و مبانی علمی و قبول کردن رابطه پارامترهای اقتصادی، تورم و نقدينگی، سود بانکی و تورم، الزام اوليه است.نباید به خود جرات داد که اين روابط را نفی کرد. از کسانی که با جسارت و جذميت به خود جرات می‏دهند روابط علمی و منطقی بين اين پديده‏ها را نفی کنند، بايد برحذر بود. بايد علم اقتصاد را شناخت و از آن سواری گرفت و الا اين اقتصاد است که سواری خواهد گرفت.»



وی در مراسم توديع خود گفت: اين موضوع بايد روشن شود که با تزريق تورم و تامين پول پرقدرت و چاپ پول نمی‏توان اشتغال ايجاد کرد و به توسعه اقتصادی رسيد. ايجاد اشتغال از طريق تزريق پول، يک سراب است.


ریس کل سابق بانک مرکزی همچنین گفت که این بانک نبايد جزیی از دولت يا تابع دولت باشد. بانک مرکزی بايد ناظر مقتدر بازارهای مالی باشد. نظارت بانک مرکزی بر عملکرد نهادها و مؤسسات پولی و مالی نبايد تحت تاثير هيچ ملاحظه‏ای قرار گيرد.


طهماسب مظاهری به ریيس دولت يادآوری کرد که مديريت امور اقتصادی بر مبنای علم اقتصاد و بهره ‏گيری از ابزارهای اقتصادی و علمی قابل اجرا است. اگر از اين اصل عدول کنيم، ناچار می‏شويم با ابزار فيزيکی و امنيتی به مديريت اقتصادی روی آوريم.


کارشناسان، گفته های آقای مظاهری در مراسم توديع خود را انتقاد از سياست های اقتصادی دولت ارزيابی مي کنند.


در اين ميان، بسياری از مقام های اقتصادی از تلاش های طهماسب مظاهری برای سرو سامان دادن به بازار مالی و پولی ستايش کردند. ازجمله داود دانش جعفری، وزير پيشين امور اقتصادی و دارایی با ذکر موارد اختلاف ميان ریيس کل پيشين بانک مرکزی و دولت مي گويد آقای احمدی نژاد در آغاز از طرح چند قفله کردن خزانه که ازسوی آقای مظاهری طرح شد، دفاع مي کرد.


اما به گفته آقای دانش جعفری، واقعيت اين بود که دولت قلباً علاقه ای به تغيير سياست های خود نداشت و تنها زير فشار تورم مجبور شد که طرح بانک مرکزی را بپذيرد.