چرا فوتباليست‌های ايرانی بلند پرواز نيستند؟

مهرداد پولادی

جام جهانی فوتبال که قرار بود دروازه‌های ليگ‌های معتبر اروپايی را به روی بازيکنان ايرانی باز کند، تاثيری در اين خصوص به جا نگذاشت و ستاره‌های ايران که مشتريانی جدی در اروپا داشتند، در ليگ ايران ماندند يا راهی خليج فارس شدند.

چه عواملی باعث شده فاکتور پول برای فوتباليست‌های ايرانی، از حضورشان در بهترين ليگ‌های جهان مهم‌تر باشد؟ طبيعی است که باشگاه‌های اروپايی هم پول هنگفتی به بازيکنان خود می‌پردازند اما سنگينی تمرينات و فشار مضاعفی که در طول فصل و با حضور در تورنمنت‌های مختلف به بازيکنان وارد می‌شود، قابل قياس با ليگ‌های آسيايی نيست.

برخی بازيکنان مستعد و آينده‌دار ايران مانند سردار آزمون و عليرضا جهانبخش نيز با وجود داشتن پيشنهاداتی از تيم‌های سرشناس، گفته‌اند ترجيح می‌دهند زمانی به اين تيم‌ها بروند که جای ثابتی داشته باشند. چنين روحيه‌ای حاکی از آن است که آنها پيش از پيوستن به باشگاه‌های مورد نظر و تلاش برای قرار گرفتن در ترکيب اصلی، خود را نيمکت نشين می‌دانند.

اين دسته از بازيکنان می‌گويند بهتر است باز هم در تيم‌های خود تجربه اندوزی کنند و در فصل‌های بعدی به تيم‌های بهتر بپيوندند. اما کارخانه بازيکن سازی در فوتبال جهان به قدری مولد است که چشم انتظار پديده‌های ساليان قبل نمی‌ماند. فصل بعدی، پديده‌های جديدی خواهد داشت و همان‌ها در اولويت جذب خواهند.


پيشرفت در ورزش حرفه‌ای، مانند کلاس درس نيست که ورزشکار در مدت زمانی معين از کلاس سوم به چهارم برود. همين‌طور ادامه دهد تا دانشگاه و طی کردن گام به گام مدارج تحصيلی. بين آنهايی که از سطح فنی و جسمانی يکسانی برخوردارند، بازيکنی موفق‌تر است که اشتياق پيشرفت سريع و خصيصه بلند پروازی‌اش بيش از سايرين باشد.

در ادامه، مروری شده است بر آخرين وضعيت بازيکنان شاخص فوتبال ايران در ليگ‌های مختلف.

مهرداد پولادی

بهترين بازيکن ايران از نگاه فيفا در جام جهانی، با پيشنهاد دو باشگاه ساوتهمپتون و سوانسی مواجه شد. ماه گذشته روزنامه «ديلی استار» چاپ انگستان با درج خبر جذب احتمالی پولادی از سوی اين دو باشگاه نوشته بود که او با ۲۳ بازی ملی، نمايشی عالی در برابر نيجريه و آرژانتين ارائه کرد. خبر پيوستن او به تيمی معتبر را سايت شبکه تلويزيونی اسکای اسپورت هم تاييد کرد.

اما در آستانه آغاز ليگ برتر انگلیس، او هنوز در ايران است. حتی اگر همين امروز هم روانه انگليس شود به خاطر غيبت در تمرينات، هفته‌های نخست ليگ برتر را از دست خواهد داد.

احسان حاج‌صفی

رسانه‌های بريتانيايی با معرفی احسان حاج صفی به عنوان بازيکنی که از ۱۷ سالگی عضو تيم ملی بوده و ۶۴ بازی ملی دارد، نوشتند هال سيتی در ليگ بر‌تر، فولام و کارديف هم از دسته پايين‌تر در صدد جذب بازيساز چپ پای تيم ملی ايران و باشگاه سپاهان اصفهان هستند.

اما احسان که غير از دوران سربازی، تمام سال‌های فوتبالی‌اش از نوجوانان تا امروز در اصفهان گذشته است، باز در سپاهان ماند. ليگ دسته اول انگليس آغاز شد و ليگ برتر انگلستان هم در آستانه بازگشايی است. اما برخلاف پولادی که در فصل جديد هنوز برای پرسپوليس بازی نکرده، حاج صفی برای سپاهان به ميدان رفته است.

عليرضا حقيقی

درباره دروازه‌بان اصلی ايران در جام جهانی گفته می‌شد دست کم چهار پيشنهاد از تيم‌های اسپانيايی، پرتغالی و ايتاليايی دارد. پنافيل پرتغال در ليگ برتر اين کشور خواستار جذب او بود اما اين انتقال هنوز قطعی نشده است.

خبر پيشنهاد ساسولوی ايتاليا در سری آ هم به خاطر مصدوميت ناگهانی دروازه‌بان اين تيم منتشر شد اما بعداً اعلام کردند حقيقی با اين تيم به توافق نرسيده و تيم ايتاليايی به سرعت يک دروازه‌بان ديگر گرفته. فعلاً حقيقی با روبين کازان روسيه قرارداد دارد و شايد در همين تيم ماندگار شود.

اشکان دژآگه

ستاره فوتبال ايران در سن ۲۸ سالگی در حالی که پيشنهاداتی از اورتون، وستهام، هرتا برلين و تداوم همکاری با خود باشگاه فولام داشت، برای ۴ سال با العربی قطر به توافق رسيد. نارضايتی از انتقال دژآگه به قطر در مقايسه با بقيه بازيکنان، بيشترين بازتاب را در رسانه‌های ايران و شبکه‌های مجازی داشت.

رضا قوچان‌نژاد

بازيکن سابق استاندارد ليژ و چارلتون که پيشنهادی از بلکپول داشت و چارلتون نيز خواستار ادامه همکاری با او بود، به پيشنهاداتی که از هلند رسيده بود هم پاسخ منفی داد و به صورت قرضی راهی کويت شد. زننده تک گل ايران در جام جهانی ۲۰۱۴ حالا عضو تيم الکويت است.

جواد نکونام

کاپيتان ۳۳ ساله تيم ملی فوتبال ايران ترجيح داد از مبالغ بيشتر در ليگ قطر و ايران بگذرد و در ليگ دسته اول اسپانيا توپ بزند. او به اوساسونا بازگشته. تيمی که برای بازگشت به لاليگا تلاش خواهد کرد. نکونام قصد داشت در استقلال از فوتبال خداحافظی کند اما اين تيم تمايلی به ادامه همکاری با او نداشت. نکونام در مراسم معارفه‌اش گفته در تيم اوساسونا از دنيای فوتبال کناره‌گيری خواهد کرد.

سردار آزمون

به جام جهانی نرفت اما مدام گفته می‌شد پيشنهاداتی از بارسلونا، آرسنال،‌ يوونتوس و ميلان دارد. با وجود سيل پيشنهاداتی که رسانه‌ها مطرح می‌کردند، سردار سرانجام در تيم سابقش يعنی روبين کازان ماندگار شد.

صحت آن پيشنهادات را نمی‌توان تاييد کرد اما دست کم درباره تاتنهام، می‌توان به مصاحبه فرانکو بالدينی مدير فنی اين تيم با روزنامه ديلی ميرر استناد کرد که گفته بود: شانس زيادی برای به خدمت گرفتن آزمون داريم. مطمئنم که می‌توانيم آزمون را برای حضور در تاتنهام وسوسه کنيم. او در تيم ما خيلی زودتر و ساده‌تر از آرسنال به ترکيب اصلی تيم ما اضافه خواهد شد.

دیگر بازيکنان

دانيال داوری دروازه‌بان فصل قبل اينتراخت برانشويگ راهی گراس‌ هاپرز سوئيس شده. مهرداد بيت آشور عضو تيم ونکوور وايتکپس در ليگ آمريکا نيز مثل داوری در جام جهانی بازی نکرد و پيشنهادی هم ندشت. او همچنان در اين باشگاه کانادايی توپ خواهد زد.

سيدجلال حسينی مدافع ۳۲ ساله تيم ملی در جام جهانی با الاهلی قطر به توافق رسيد و از پرسپوليس جدا شد. پژمان منتظری همچنان در ام صلال قطر توپ خواهد زد. خسرو حيدری هم می‌گفت از آلمان پيشنهاد دارد اما در استقلال ماند.

عليرضا جهانبخش فصل قبل با نايمخن هلند به دسته پايين‌تر سقوط کرد. گفته می‌شد پيشنهاداتی از تيم‌های مطرح هلندی و ليگ برتر انگليس دارد، اين موضوع در رسانه‌های ورزشی بين‌المللی هم مطرح شد اما گويا جهانبخش امسال را در دسته دوم هلند بازی خواهد کرد.

کريم انصاری‌فرد هنوز تيم ندارد. او فصل قبل را نيز دقيقاً همين گونه سپری کرد و سرانجام راهی تراکتور سازی شد. مسعود شجاعی نيز پارسال هم در واپسين روز نقل و انتقالات به لاس پالماس پيوست و امسال نيز تا اين لحظه هنوز تيم ندارد. مسعود گفته از شايعاتی که درباره تيم جديدش مطرح می‌شود خسته شده. رئال زاراگوزا در دسته اول تيمی است که خواستار جذب شجاعی شده.

واکنش‌ها به رکود بازار ايران در فصل نقل و انتقالات

خبرگزاری دانشجویان ایران، ايسنا، در گزارش انتقادی‌اش نوشته: «سقف آرزوهای فوتباليست‌های ايرانی در ليگ‌های عربی و دسته دوم اروپايی خلاصه شد. فوتبال ايران تلنگری خورده که ديگر به راحتی نمی‌توان از کنار آن به سادگی عبور کرد. ستاره‌هايمان مجذوب ليگ‌های عربی می‌شوند، جايی که منزل پايانی فوتباليست‌های سالخورده اروپايی است.»

محمودرضا فاضلی مدير برنامه‌‌های اغلب ستاره‌های فوتبال ايران با دفاع از جابجايی‌هايی که صورت داده، به سايت تسنيم گفته: شجاعی از چند تيم پيشنهاد دارد که زاراگوزا يکی از آنهاست. انصاری‌فرد نيز از آلمان پيشنهاد دارد. همانطور که مسئولان الکويت اعلام کردند قوچان‌نژاد گرانقيمت‌ترين خريد تاريخ اين باشگاه است. او به صورت قرضی به الکويت رفته و علاوه بر امسال، يک فصل ديگر با چارلتون قرارداد دارد.

اين مدير برنامه که سابقه انتقال علی کريمی به بايرن مونيخ و شالکه را در کارنامه دارد درباره انتقال دژاگه به قطر، بی آنکه توضيح مشخصی بدهد، گفت: «بگذاريد عده‌ای که جزئيات اين قرارداد پنج ساله را نمی‌دانند آن را نقد کنند اما آنها بايد قرارداد بين‌المللی بسته باشند تا بدانند اين قراردادها چه جزئياتی دارد.»

برنامه تلويزيونی ۹۰ نيز در نخستين قسمت از فصل جديد ليگ برتر ايران، از بازيکنانی که با وجود داشتن پيشنهادات اروپايی در ليگ ايران می‌مانند يا به خليج فارس می‌روند، انتقاد کرد.