صد سالگی پاسداشت مبارزات برابری‌طلبانه زنان

روز سه‌شنبه، ۱۷ اسفند، مصادف است با هشتم مارس، روز جهانی زن. اگر چه این روز ِ متعلق به مبارزات برابری‌طلبانه زنان هر سال در کشورهای مختلف از جمله ایران به نحوی گرامی داشته می‌شود اما امسال، در هشتم مارس ۲۰۱۱، این مناسبت از اهمیت دو چندانی برخوردار است، چرا که روز جهانی زن، صد ساله می‌شود.

اگرچه مبارزات زنان برای دستیابی به برابری چه در خانه‌ها و چه در اجتماع و دنیای سیاست، بیش از صد سال قدمت دارد اما در سال ۱۹۱۰ بود که کلارا زتکین رهبر دفتر زنان حزب سوسیال دمکرات آلمان پیشنهاد ثبت یک روز بین‌المللی به نام زنان را مطرح کرد. روزی متعلق به زنان و حقوقی که برای دستیابی به آن تلاش می‌کردند.



این پیشنهاد که در دومین کنفرانس بین‌المللی زنان کارگر در کپنهاگ مطرح شد، با موافقت شرکت‌کنندگان مواجه شد. البته در اولین سال یعنی صد سال پیش این روز در ۱۹مارس برگزار شد. روزی که در سال ۱۸۴۸ میلادی، پادشاه پروس با حق رأی زنان موافقت کرد. عهدی که البته به آن وفا نکرد.

مراسم صد سال پیش روز جهانی زن، با اقبال شگفت‌انگیز جوامع روبه‌رو شد. نشست‌ها، راهپیمایی‌ها و برنامه‌های مختلفی در اتریش، دانمارک، آلمان و سوئیس تدارک دیده شد که در آنها زنان خواستار شغل، حق رأی و مشارکت سیاسی شدند.

اما در سال ۱۹۱۳ روز جهانی زن به هشتم مارس منتقل شد و از آن روز تا کنون این روز به عنوان روز پاسداشت مبارزات زنان برای برابری است.

http://www.youtube.com/embed/8Fp-5LnsaAA?rel=0
گزارشی از تظاهرات روز جهانی زن در ایران در اسفند ۵۷

روز جهانی زن در سال ۱۹۷۵ میلادی توسط سازمان ملل متحد نیز به رسمیت شناخته شد و در تقویم برخی کشورها این روز تعطیل رسمی است.

در کشورهای عضو اتحاد جماهیر شوروی روز هشتم مارس، یکی از مهم‌ترین روزهای تقویم محسوب و مراسم گسترده‌ای نیز در این روز برگزار می‌شد. اما با فروپاشی شوروی و رد بسیاری از سمبل‌ها و آیین‌های آن دوران، در بسیاری از کشورهای عضو، این روز دیگر با شکوه سابق برگزار نمی‌شود.

اگرچه برخی منتقدان این روز نیز معتقدند که اصولاً تفکر بنیادین روز جهانی زن، به عنوان روزی برای تمرکز بر مبارزات و خواسته‌های زنان ِ برابری‌طلب، تفکری فراموش شده است و بسیاری این روز را همانند روز مادر یا روز ولنتاین جشن می‌گیرند.

اما سازمان ملل متحد هر سال موضوعی را برای روز جهانی زن انتخاب می‌کند. امسال نیز دسترسی همگانی به آموزش و علم و فناوری به عنوان راهی معقول برای کار زنان موضوع روز جهانی زن است.

تجمع زنان ایرانی در پارک لاله در بزرگداشت روز جهانی زن/ اسفند ۸۱
سازمان ملل متحد دلیل انتخاب این روز را این طور توصیف می‌کند که آموزش از حقوق اولیه انسان‌هاست و همچنین کلید رشد اقتصادی و تحولات اجتماعی است و آموزش علم و فناوری به زنان و دختران نیز یکی از اساسی‌ترین مسایل اقتصادی هست که زنان و دختران با این توانایی می‌توانند در مقاطع مهم و تأثیرگذار در زندگی شان، تصمیم‌های صحیح بگیرند.

اما روز جهانی زن در حالی در هشتم مارس با پیمودن مسیری طولانی صد ساله می‌شود که چه در جهان توسعه یافته و یا در حال توسعه و توسعه نیافته، زنان همچنان برای حقوق خود در حال مبارزه هستند.

در اروپا و آمریکا اگرچه زنان از حق رأی و پوشش بهره‌مند هستند و در دنیای سیاست پا به پای مردان در جامعه فعالیت می‌کنند اما بنا بر اعلام کمیسیون اروپایی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا زنان در مجموع ۱۷.۵ درصد کمتر از مردان حقوق دریافت می‌کنند.

در سوی دیگر داستان زنان در کشورهای درحال توسعه و یا توسعه نیافته از حقوق اولیه نیز برخوردار نیستند. در جایی زنان ختنه می‌شوند، در جای دیگر دختران توسط پدران فروخته می‌شوند، جایی دست زنان به فرمان خودرو نخورده است و در جایی دیگر زنان از حق حضانت فرزند خود و یا طلاق محرومند.