درباره انتخاب فیلم «قهرمان» برای معرفی به اسکار

مطابق پیش‌بینی‌ها روز پنج‌شنبه، ۲۹ مهر، بنیاد سینمایی فارابی نام فیلم «قهرمان» ساخته اصغر فرهادی را به‌عنوان نماینده امسال سینمای ایران برای معرفی به آکادمی اسکار اعلام کرد.

بر اساس گفته‌های رائد فریدزاده، مدیر امور بین‌الملل فارابی، کمیته تشکیل‌شده زیر نظر این نهاد دولتی از میان سه فیلم «دشت خاموش» ساخته احمد بهرامی، «بندر بند» ساخته منیژه حکمت و «قهرمان» ساخته اصغر فرهادی رأی به انتخاب فیلم آقای فرهادی داد.

سطح بالای کیفی فیلم «قهرمان»، موفقیت‌ آن در جشنواره کن و رویدادهای بین‌المللی دیگر، برخورداری آن از شرکت‌های قدرتمندی چون ممنتو و آمازون به‌عنوان پخش‌کننده و برنامه‌ریزی برای اکران گسترده آن در آمریکا، انتخاب فیلم «قهرمان» را با احتمال بالای موفقیت آن قابل‌انتظار کرده بود.

این پیش‌بینی که فیلم «قهرمان» دست‌کم جزو ۵ نامزد نهایی بخش بهترین فیلم بین‌المللی جایزه اسکار امسال هم قرار بگیرد اصلاً دور از ذهن نیست و حتی این فیلم برای نامزد شدن در رشته‌های مهم دیگری چون فیلمنامه و کارگردانی هم شانس دارد. با این همه، بررسی نکردن برخی فیلم‌های پرشانس دیگر در کمیته تشکیل‌شده در بنیاد فارابی پرسش‌برانگیز است.

گفت‌وگو با محمد حقیقت درباره اسکار بهترین فیلم خارجی

امسال با تغییر برخی قوانین مربوط به بخش بهترین فیلم بین‌المللی اسکار به‌خاطر همه‌گیری ویروس کرونا، امکان بررسی فیلم‌های نمایش داده‌شده در کشورهایی غیر از کشورهای مبدأ معرفی‌کننده وجود داشت. بر این اساس حتی فیلم‌هایی که در ایران اکران عمومی نشده بودند، به‌شرط اکران عمومی در کشورهای دیگری به‌جز آمریکا می‌توانستند به‌عنوان نماینده به آکادمی اسکار معرفی شوند.

فیلم‌های «قصیده گاو سفید» ساخته بهتاش صناعی‌ها و مریم مقدم و «شیطان وجود ندارد» ساخته محمد رسول‌اف، که به‌ترتیب در فرانسه و آلمان اکران گسترده‌ای داشته‌اند، می‌توانستند با درنظرگرفتن این بند تازه در قوانین بررسی شوند، اما بیانیه بنیاد فارابی نشان می‌دهد که اصلاً این فیلم‌ها مورد توجه قرار نگرفته‌اند.

به احتمال زیاد این دو فیلم به‌دلیل نداشتن پروانه نمایش بررسی نشده‌اند. در واقع مسئولان حکومتی سینمای ایران می‌گویند تا زمانی که فیلمی مجوز رسمی از ما نگیرد، اصلاً مورد بررسی قرار نمی‌گیرد.

این موضوع یک بار دیگر اهمیت نقض قانون آکادمی اسکار را یادآور می‌شود؛ این‌که انتخاب فیلم نماینده ایران از سوی بنیاد فارابی، که نهادی حکومتی است، انجام می‌شود و در چنین مواقعی منافع حکومتی بر مسائل فرهنگی ترجیح داده می‌شود.

مطابق قوانین اسکار، فیلم هر کشور را باید سینماگران آن کشور و بدون دخالت حکومت انتخاب کنند.

بیشتر در این باره:

وقتی اسکار به نظارت حکومت ایران وجاهت می‌دهد«قهرمان» در کن؛ سهم حکومت در شکاف اجتماعیبی‌اعتنایی به فیلم‌های جسور ایرانی در برلیناله ۷۱