سازمان دیدبان حقوق بشر میگوید موج تازه بازداشتها در ایران پس از «بنبست» در احیای توافق برجام و با هدف ایجاد مانع بر سر بروز عصبانیت مردمی از ناکامیهای گسترده دولتی رخ میدهد.
بیانیه این سازمان حقوق بشری پس از بازداشت محمد رسولاف، مصطفی آلاحمد و جعفر پناهی، از چهرههای شناختهشده سینمای ایران، و نیز مصطفی تاجزاده، از فعالان سیاسی اصلاحطلب، و شماری از خانوادههای قربانیان سرکوب و خشونت در ایران صادر شده است.
بازداشت این افراد، به ویژه بازداشت سینماگران ایرانی، با واکنشهای بینالمللی گسترده مواجه شده و از جمله سه جشنواره سینمایی و هنری اروپایی، این اقدام جمهوری اسلامی را به شدت محکوم کردهاند.
دیدبان حقوق بشر بازداشت اخیر «منتقدان سرشناس» را «بخشی از روند جدیدی از سرکوب مخالفت مسالمتآمیز» دانسته که «همزمان با بدتر شدن شرایط اقتصادی و بنبست ظاهری در احیای توافق هستهای جامعه بینالمللی با ایران، متوجه مخالفت مسالمتآمیز شده است.»
اگر بخواهیم حکومت شیعه را در یک چیز مختصر کنیم همین حجاب است.حکومت ملایان بر ما حجابی پیشرونده است که این قتلها و ویرانیها زیر آن انجام میشود.حجابی بینِ ما و دنیا، مرزی بین ایران و جهان و حایلی بین خیر و شر.چادری که میخواهد هر چه بیشتر ما را به زیر بکشد.#حجاب_بی_حجاب
— مِــعـ🐍مـار (@MemAR1983) July 12, 2022
این سازمان از مقامات جمهوری اسلامی خواسته است که «سرکوب علیه مخالفت» را پایان دهند و افراد بازداشتشده به خاطر فعالیت مسالمتآمیز و انتقاد از حکومت را آزاد کنند.
تارا سپهریفر، پژوهشگر ارشد ایران در دیدبان حقوق بشر، میگوید: «حکومت ایران، ناتوان یا بیتمایل به رسیدگی به چندین چالش بسیار جدی که ایران با آنها مواجه است، به رفتار سرکوبگرانه دستگیری منتقدان محبوب بازگشته است.»
به گفته وی، «هیچ دلیلی وجود ندارد که فکر کنیم که دستگیریهای اخیر چیزی جز حرکتی با هدف بازدارندگی از عصبانیت مردمی از ناکامیهای گسترده دولتی است.»
مقامهای امنیتی جمهوری اسلامی، پیش از این نیز بیش از ۱۲ فعال مدنی و صنفی، از جمله نرگس محمدی، سعید مدنی، کیوان صمیمی، محمد حبیبی، و رضا شهابی را دستگیر و محاکمه کردهاند و به زندان بازگرداندهاند.
در هفته آخر ماه ژوئن نیز چندین روزنامهنگار و فعال از جمله ویدا ربانی، احمدرضا حائری، امیرسالار داودی و مسعود باستانی بازداشت، محکوم یا احضار شدهاند.
مقامهای جمهوری اسلامی آن طور که طرفهای غربی اعلام کردهاند با طرح خواستههای فرابرجامی، مذاکرات احیای توافق برجام را به بنبست کشاندهاند.
بازداشت اعضای خانوادههای آبان و هنرمندان مردمی چون جعفر پناهی و محمد رسولاف، نشانه درماندگی و هراس فزاینده رژیم از فراگیرتر شدن مبارزات ملی برای نجات ایران است.پیام ملت به رژیم روشن است: دوشادوش و دست-در-دست هم تا آزادی ایران ایستادهایم و با بازداشت و زندان متوقف نمیشویم. pic.twitter.com/pwxPPfoFQX
— Reza Pahlavi (@PahlaviReza) July 12, 2022
آنها غرب و آمریکا را عامل این بنبست معرفی میکنند، اما پس از این ناکامی، در داخل دست به افزایش فشار بر منتقدان زده و با گرمتر شدن هوا، شمار گشتهای ارشاد را نیز افزایش دادهاند.
این اقدامات در کنار وضعیت دشوار معیشتی مردم در هفتههای اخیر موجی از نارضایتی را در میان شهروندان ایجاد کرده و انتقاد شدید کاربران فضای مجازی را نیز برانگیخته است.