کیارستمی،«شيرين» و ادای دين به زنان هنرپيشه ايران

عباس کيارستمی، کارگردان ايرانی، پس از نمايش فيلم «شيرين» در جشنواره ونیز در کنفرانس خبری شرکت کرد. (عکس ازEPA )

عباس کيارستمی، کارگردان ايرانی، پس از نمايش فيلم «شيرين» در شصت و پنجمين جشنواره سينمايی ونيز گفت: حضور ۱۱۳ زن هنرپيشه در اين فيلم، برای ادای دين به کار زنان هنرپيشه ايران بود.


در شصت و پنجمين جشنواره سينمايی ونيز که ۶ سپتامبر به کار خود پايان خواهد داد فيلم هايی از امير نادری، رامين بحرانی و بهمين معتمديان نيز به نمايش درخواهند آمد.


«شيرين» اثر تجربی عباس کيارستمی که با حضور ساکت ۱۱۳ زن هنرپيشه ايرانی و ژوليت بينوش فرانسوی در مقابل دوربين تهيه شده است پنجشنبه در کاخ سينمايی ليدو اکران شد.


در اين فيلم که صداهايی خارج از صحنه منظومه خسرو و شيرين نظامی گنجوی را قرائت می کنند، زنان هنرپيشه تک تک در مقابل دوربين ظاهر می شوند تا با نگاه خود توجه بيننده را جلب کنند.


عباس کيارستمی در کنفرانس مطبوعاتی که در ليدو پس از نمايش «شيرين» برگزار شد داستان اين فيلم را اين چنين تعريف می کند:«روزی که ما فيلمبرداری را شروع کرديم نمی دانستيم چه داستانی اصلا قرار است برای اين فيلم بيايد. چهار صندلی بيشتر نداشتيم، يک دوربين و يک کاغذ سفيد A۴ که چند نقطه رويش بود و من از اينها خواهش کرده بودم روی صندلی ها بچينند و به اين نقطه نگاه کنند و به يک فيلم درونی خودشان فکر کنند»


«لحظات حقیقی»


عباس کيارستمی افزود:«هيچ کس نمی دانست به چی نگاه می کند. يعنی غالبا به يک خاطره فکر می کردند، به يک مساله درونی خودشان يا به يک فيلمی که ديدند. بعدا اين قصه را برايش نوشتيم و صدابرداری کرديم و موسيقی گذاشتيم، نوار صدا را آماده کرديم و نزديک شش ماه طول کشيد تا اديت بکنيم».


عباس کيا رستمی همچنين گفت:« ما مثل پازل چهره ها را جابه جا کرديم تا بتوانيم هر آدمی را متناسب با واکنش و جایگاهی که در داستان دارد، جا بگذاريم. ۱۱۳ زن بودند که شرکت کردند. هر کس که می آمد فقط کافی بود بازيگر باشد تا بشيند جلوی دوربين ما. از همه بازيگران دعوت کرده بوديم که بيايند برای يک نقش کوتاه.هر کدام ۵ دقيقه وقت داشتند که که جلوی بنشينند و بعد بلند شوند و بروند. اين شکل اجرايی قضيه بود».


  • «يک نفر آمد و از ژولیت بینوش پرسید : می دانم بازيگری و طبيعتا هر نقشی را بازی می کنی ولی چطور شد که روسری هم در فيلمی که فيلم نيست سرت کردی؟ و او جواب بسيار زيبايی داد و گفت :بله من روسری سرم کردم بابت همدلی با زنانی که در ايران روسری سرشان می کنند و همدردی با زنهايی که روسری بهشان تحميل شده و به زور سرشان می کنند».
عباس کیارستمی

وی در ادامه افزود:«در عين حال که اينها بازی می کردند و می دانستند روی صندلی بازيگر نشسته اند اما يک لحظاتی دارد که به نظرم به شدت حقيقی است در عين حال که دارند بازی می کنند و به معنايی در نور و فريم ما کنترل شدند اما از يک جهت کاملا آزادند برای اينکه هيچ نوع توصيه ای به آنها نشده و اينها در يک سفر درونی خودشان به چيزی می رسند که شما می بينيد».


عباس کيارستمی می گويد يکی از دلايلی که در اين فيلم از نقش آفرينان غير حرفه ای استفاده نکرده است ادای دين به هنرپيشگان زن ايرانی است.


آقای رستمی در اين زمينه گفت:«ادای دين بود به اين همه بازيگری که در کشور من هستند و هم آنها برای من قابل احترامند ولی من هيچ وقت در ۳۵ سال کار از آنها استفاده نکردم ».


در رابطه با انتخاب خسرو و شيرين در رابطه با متنی که در رابطه با عشق و عاشقی نيست کيارستمی می افزايد «اين داستان خسرو و شيرين هم مثل تمام ملودرام های عاشقانه به نظرم يک بيس از اين قصه عاشقانه. ۸۰۰ سال پيش نوشته شده و به نظرم اين قصه های عاشقانه هيچ وقت تمامی ندارند و هيچ وقت از مد نمی افتادند. هميشه حی و حاضرند».


عباس کيارستمی در پاسخ به پرسش خبرنگاری در رابطه با حضور ژوليت بينوش تنها هنرپيشه غيرايرانی «شيرين» در اين فيلم می گويد :«بينوش قرار بود که در يکی از فيلم های من نقشی داشته باشد و اين فيلم برای مدتی عقب افتاد. من گفتم حالا قبل از اينکه آن فيلم روزی ساخته شود حاضری نقش کوچکی در اين فيلم بازی کنی؟ و او موافقت کرد و من خودم پيشنهاد کردم که شرط را بر اين می گذاريم که در تبليغات و پروپاگاندا هيچ استفاده ای از اسمش نکنيم و او بشود يکی از ۱۳۷ نفر در يک نمايش خصوصی که در پاريس داشتيم»


آقای کیارستمی افزود:« يک نفر آمد و گفت می دانم بازيگری و طبيعتا هر نقشی را بازی می کنی ولی چطور شد که روسری هم در فيلمی که فيلم نيست سرت کردی؟ و او جواب بسيار زيبايی داد و گفت :بله من روسری سرم کردم بابت همدلی با زنانی که در ايران روسری سرشان می کنند و همدردی با زنهايی که روسری بهشان تحميل شده و به زور سرشان می کنند».


در جريان اين کنفرانس مطبوعاتی خبرنگاری از کارگردان «شيرين» نظرش در رابطه با برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی ايران و اظهارات محمود احمدی نژاد در رابطه با محو اسرائيل از نقشه جهان و نفی هولوکاست را جويا شد. عباس کيارستمی بدون دادن پاسخ به اين پرسش گفت :« ما راجع به سينما داريم صحبت می کنيم، راجع به عشق داريم حرف می زنيم و الان هيچ ميل ندارم که خودم را به سياست امروز ايران آلوده کنم»


در حاشيه جشنواره يکی از توليد کنندگان ساعت های لوکس که از سال گذشته جايزه ای را برای قدردانی از استادان سينما با عنوان شکوه کارگردانان بناگذارده است، امسال از عباس کيارستمی تقدير به عمل آورده است درحاليکه سال گذشته تاکی شی کيتانوی ژاپنی اين جايزه را گرفت.