جمشيد چوکسی، استاد مطالعات ايران و روابط بين المللی در دانشگاه ایندیانا در آمریکا، در تحليلی در روزنامه وال استريت جورنال، برنامه هسته ای ايران را بخشی از تلاش حکومت این کشور برای کاستن از نفوذ آمريکا و برقراری شرايطی جدید در منطقه می داند. شرایط جدیدی که جمشید چوکسی آن را «نظم نوین ایران برای جهان» می خواند.
نويسنده در آغاز تحليل به بخشی از سخنان احمد خاتمی از روحانيون تندرو و با نفوذ اشاره می کند که اخيرا گفته بود «آمريکا بايد ايران را يک قدرت بزرگ در عرصه سياسی تلقی کند. مردم ايران به خوبی دريافته اند که آمريکا هيچ کاری عليه ايران نمی تواند انجام دهد.»
به نوشته جمشيد چوکسی، بخشی از اين سخنان همان تبليغات و ادعاهای شعارگونه سران حکومت ايران است ولی درعين حال دربردارنده يک عنصر مهم از ذهنيت رژيم ايران و اهداف نهايی آن نيز هست. برنامه هسته ای ، حمايت از تروريسم و برانگيختن احساسات ضد آمريکايی همه بخشی از تلاش های حکومت ايران برای تقويت موقعيت جهانی اين کشورند.
به اعتقاد جمشيد چوکسی، دستيابی به سلاح هسته ای يک گام مهم و ضروری در راستای کسب يک موقعيت جهانی نوين برای ايران است. از نگاه رهبران ايران بخشی از قدرت اعضای دائم شورای امنيت محصول قدرت هسته ای آنها است و دولت های اسرائيل، هند و پاکستان نيز با اتکا به همين توانايی بر قدرت منطقه يی خود افزوده اند.
جمشيد چوکسی در ادامه تحليل خود در روزنامه وال استريت جورنال می نويسد رهبران حکومت ايران مدعی اند که تحريم تاثيری بر اقتصاد آن کشور نخواهد داشت، معترضان و مخالفان را به بهانه همکاری با غرب برای تغيير رژيم سرکوب می کنند و خسارت ناشی از حمله نظامی احتمالی به تاسيسات هسته ای آن کشور را ناچيز جلوه می دهند. محمود احمدی نژاد در واکنش به خشم بين المللی در مراسم سی و يکمين سالگرد انقلاب مدعی شد که با توليد اورانيوم با غلظت ۲۰ درصد « ايران اکنون يک قدرت هسته ای است.»
این استاد دانشگاه می افزاید با اين همه آيت الله خامنه ای رهبر ايران يک هفته بعد گفت ايران تمايلی به داشتن سلاح هسته ای ندارد و سلاح هسته ای خلاف آموزه های اسلام است. محمود احمدی نژاد نيز در مصاحبه ای در ماه سپتامبر در تهران گفت: « به اعتقاد ما سلاح هسته ای متعلق به گذشته است.» علی لاريجانی رييس مجلس ايران در جريان سفر هفته گذشته به ژاپن گفت ايران نيز می تواند الگوی ژاپن را در پيش بگيرد، به اين معنا که به تکنولوژی ساخت کلاهک های هسته ای دست يابد ولی تا زمانيکه واقعا لازم نيست ساخت آنها را به تعويق بياندازد.
به نوشته جمشيد چوکسی از گفته های مقامات ايرانی می توان دريافت که آنها با زيرکی تمام در حال پيشبرد يک مانور حساب شده ژئوپلتيک هستند. به گفته محمود احمدی نژاد، ايران در پی برقراری يک نظم نوين جهان است. محمود احمدی نژاد در اکتبر گذشته گفت :« ما بايد يک سيستم جديد برقرار کرده و اقدامات خود را بر اساس آن بنا کنيم. بسياری از کشورهای ديگر نيز به اين نظم جديد خواهند پيوست.»
در این مقاله آمده است که رهبران ايران در حال سنجش توانايی و نفوذ آمريکا هستند و می کوشند با شگردهای خود چنين وانمود کنند که نفوذ و قدرت آمريکا به شدت محدود و تضعيف شده است. يکی از مانورهای ايران ايجاد شکاف در شورای امنيت و منفعل کردن چين و روسيه است. به اين ترتيب ايران می خواهد نشان دهد که آمريکا و متحدانش ديگر قدرت بلامنازع نيستند.
جمشيد چوکسی معتقد است که سياست ديگر ايران حمايت از حزب الله لبنان و گروه فلسطينی حماس است. به اين وسيله ايران می خواهد ضمن تضعيف آمريکا و اسرائيل به بازيگری مهم در عرصه بحران و صلح خاورميانه بدل شود. در عين حال ايران در حال تحکيم مناسبات سياسی ، اقتصادی و نظامی با برخی از کشورهای آمريکای لاتين است و می کوشد حضور خود را در منطقه ای که حوزه نفوذ سنتی آمريکا تلقی می شود افزايش دهد. به طور خلاصه از نگاه جمهوری اسلامی ايران آمريکا يک قدرت از کار افتاده است که ديگر قادر به هدايت و کنترل جهان نيست.
جمشيد چوکسی در ادامه تحليل خود در روزنامه وال استريت جورنال می افزايد که باراک اوباما رييس جمهور و هيلاری کلينتون وزير خارجه آمريکا هر دو اخيرا تاکيد کرده اند که آمريکا بايد در رهبری جهان نقش فعالتری ايفا کند. مسلما دولت آمريکا به عنوان رهبر جهان آزاد می تواند کارهای بسياری انجام دهد از جمله آن گسترش رفاه و آزادی به کشورهای ديگر است.
نويسنده در پايان يادآوری می کند که حرف به تنهايی کافی نيست. پس از بارها درخواست، تهديدهای پراکنده و اعمال تحريم های ناکافی اکنون دولت آمريکا در برخورد با معضل ايران با يک آزمايش بزرگ روبرو است. آمريکا برای حفظ موقعيت برتر خود بايد نشان دهد که می تواند هم برنامه های هسته ای و هم بلندپروازی ايران برای ايجاد نظم نوين جهانی را خنثی کند.
نويسنده در آغاز تحليل به بخشی از سخنان احمد خاتمی از روحانيون تندرو و با نفوذ اشاره می کند که اخيرا گفته بود «آمريکا بايد ايران را يک قدرت بزرگ در عرصه سياسی تلقی کند. مردم ايران به خوبی دريافته اند که آمريکا هيچ کاری عليه ايران نمی تواند انجام دهد.»
به نوشته جمشيد چوکسی، بخشی از اين سخنان همان تبليغات و ادعاهای شعارگونه سران حکومت ايران است ولی درعين حال دربردارنده يک عنصر مهم از ذهنيت رژيم ايران و اهداف نهايی آن نيز هست. برنامه هسته ای ، حمايت از تروريسم و برانگيختن احساسات ضد آمريکايی همه بخشی از تلاش های حکومت ايران برای تقويت موقعيت جهانی اين کشورند.
به اعتقاد جمشيد چوکسی، دستيابی به سلاح هسته ای يک گام مهم و ضروری در راستای کسب يک موقعيت جهانی نوين برای ايران است. از نگاه رهبران ايران بخشی از قدرت اعضای دائم شورای امنيت محصول قدرت هسته ای آنها است و دولت های اسرائيل، هند و پاکستان نيز با اتکا به همين توانايی بر قدرت منطقه يی خود افزوده اند.
جمشيد چوکسی در ادامه تحليل خود در روزنامه وال استريت جورنال می نويسد رهبران حکومت ايران مدعی اند که تحريم تاثيری بر اقتصاد آن کشور نخواهد داشت، معترضان و مخالفان را به بهانه همکاری با غرب برای تغيير رژيم سرکوب می کنند و خسارت ناشی از حمله نظامی احتمالی به تاسيسات هسته ای آن کشور را ناچيز جلوه می دهند. محمود احمدی نژاد در واکنش به خشم بين المللی در مراسم سی و يکمين سالگرد انقلاب مدعی شد که با توليد اورانيوم با غلظت ۲۰ درصد « ايران اکنون يک قدرت هسته ای است.»
این استاد دانشگاه می افزاید با اين همه آيت الله خامنه ای رهبر ايران يک هفته بعد گفت ايران تمايلی به داشتن سلاح هسته ای ندارد و سلاح هسته ای خلاف آموزه های اسلام است. محمود احمدی نژاد نيز در مصاحبه ای در ماه سپتامبر در تهران گفت: « به اعتقاد ما سلاح هسته ای متعلق به گذشته است.» علی لاريجانی رييس مجلس ايران در جريان سفر هفته گذشته به ژاپن گفت ايران نيز می تواند الگوی ژاپن را در پيش بگيرد، به اين معنا که به تکنولوژی ساخت کلاهک های هسته ای دست يابد ولی تا زمانيکه واقعا لازم نيست ساخت آنها را به تعويق بياندازد.
به نوشته جمشيد چوکسی از گفته های مقامات ايرانی می توان دريافت که آنها با زيرکی تمام در حال پيشبرد يک مانور حساب شده ژئوپلتيک هستند. به گفته محمود احمدی نژاد، ايران در پی برقراری يک نظم نوين جهان است. محمود احمدی نژاد در اکتبر گذشته گفت :« ما بايد يک سيستم جديد برقرار کرده و اقدامات خود را بر اساس آن بنا کنيم. بسياری از کشورهای ديگر نيز به اين نظم جديد خواهند پيوست.»
در این مقاله آمده است که رهبران ايران در حال سنجش توانايی و نفوذ آمريکا هستند و می کوشند با شگردهای خود چنين وانمود کنند که نفوذ و قدرت آمريکا به شدت محدود و تضعيف شده است. يکی از مانورهای ايران ايجاد شکاف در شورای امنيت و منفعل کردن چين و روسيه است. به اين ترتيب ايران می خواهد نشان دهد که آمريکا و متحدانش ديگر قدرت بلامنازع نيستند.
جمشيد چوکسی معتقد است که سياست ديگر ايران حمايت از حزب الله لبنان و گروه فلسطينی حماس است. به اين وسيله ايران می خواهد ضمن تضعيف آمريکا و اسرائيل به بازيگری مهم در عرصه بحران و صلح خاورميانه بدل شود. در عين حال ايران در حال تحکيم مناسبات سياسی ، اقتصادی و نظامی با برخی از کشورهای آمريکای لاتين است و می کوشد حضور خود را در منطقه ای که حوزه نفوذ سنتی آمريکا تلقی می شود افزايش دهد. به طور خلاصه از نگاه جمهوری اسلامی ايران آمريکا يک قدرت از کار افتاده است که ديگر قادر به هدايت و کنترل جهان نيست.
جمشيد چوکسی در ادامه تحليل خود در روزنامه وال استريت جورنال می افزايد که باراک اوباما رييس جمهور و هيلاری کلينتون وزير خارجه آمريکا هر دو اخيرا تاکيد کرده اند که آمريکا بايد در رهبری جهان نقش فعالتری ايفا کند. مسلما دولت آمريکا به عنوان رهبر جهان آزاد می تواند کارهای بسياری انجام دهد از جمله آن گسترش رفاه و آزادی به کشورهای ديگر است.
نويسنده در پايان يادآوری می کند که حرف به تنهايی کافی نيست. پس از بارها درخواست، تهديدهای پراکنده و اعمال تحريم های ناکافی اکنون دولت آمريکا در برخورد با معضل ايران با يک آزمايش بزرگ روبرو است. آمريکا برای حفظ موقعيت برتر خود بايد نشان دهد که می تواند هم برنامه های هسته ای و هم بلندپروازی ايران برای ايجاد نظم نوين جهانی را خنثی کند.
