لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۲۰:۲۰

سياست تندروانه آمريکا ايران را به سمت جنگ طلبی سوق خواهد داد


ولی نصر، پژوهشگر ارشد در موسسه «بروکينگز» و استاد علوم سياسی در دانشگاه «تافتز» در آمريکا، در مطلبی که در بخش ديدگاه های سايت خبری «بلومبرگ» به چاپ رسيده، هشدار می دهد که تنش و تخاصم بين ايران و آمريکا به مرحله ای رسيده که حتی بدون تمايل دو طرف يک رودررويی نظامی ممکن است به وقوع بپيوندد.

وی می گويد هشدار تازه فرماندهان نظامی ايران که گفته اند ناوهواپيما بر آمريکايی نبايد به خليج فارس برگردد را بايد جدی گرفت. يک چنين اظهاراتی نشان می دهد که ايران آماده نبرد است.

به گفته آقای نصر، دور جديد تشديد تنش در روابط ايران و غرب از زمانی آغاز شده که دولت آمريکا و متحدان اروپايی آن کشور با استناد به گزارش تازه آژانس بين المللی انرژی اتمی تحريم و اقدامات تنبيهی جديدی را عليه ايران به اجرا گذاشتند. اين اقدامات موقعيت رژيم ايران را تهديد کرده و در مقابل آنها با هدف بسيج نيرو و جلب حمايت افکار عمومی در داخل کشور اقدامات خود را برای نمايش قدرت آغاز کردند.

اين استاد علوم سياسی می گويد شکی نيست که تحت تاثير اين فضای تنش آلود حکومت ايران بر سرعت پيشبرد برنامه های هسته ای خود که از نگاه آنها مهمترين عامل بازدارنده برای حمله به ايران و مهمترين تضمين برای بقا حکومت محسوب می شود، خواهند افزود.

« ولی نصر » سپس می افزايد که قدرت های غربی برای پرهيز از به شکست انجاميدن سياست های تندروانه خود عليه ايران بايد از منظر حکومت آن کشور به اين اوضاع بنگرند. طی ماههای اخير سفارت بريتانيا در تهران مورد حمله قرار گرفت، ايران ادعا کرد يک هواپيمای شناسايی و بدون سرنشين آمريکا را به فرود وادار کرده و با تهديد به مسدود کردن تنگه هرمز هشدار داده که بهای نفت را به ۲۵۰ دلار در هر بشکه افزايش خواهد داد.

پژوهشگر موسسه بروکينگز می نويسد اين اقدامات سرکشانه حکومت ايران، از يک تغيير مهم حکايت دارد. تا همين اواخر حکومت ايران در برابر تشديد تحريم های خارجی واکنشی نشان نداده و با وجود اقدامات خرابکارانه و پنهانی در تاسيسات هسته ای و حتی ترور دانشمندان خود سکوت اختيار کرده بود. اما اين اقدامات نگرانی شديدی ايجاد کرده و حتی نيروهای امنيتی آن کشور را به هراس انداخته بود.

«حاکمان ايران در عين حال نگران پيامد تحريم های اقتصادی و محدود شدن دسترسی ايران به بازارهای بين المللی اند. اوضاع اقتصاد ايران به شدت رو به وخامت می رود و ارزش برابری واحد پول ايران طی هفته های اخير به شدت کاهش يافته است.» ولی نصر

وی می گويد حاکمان ايران در عين حال نگران پيامد تحريم های اقتصادی و محدود شدن دسترسی ايران به بازارهای بين المللی اند. اوضاع اقتصاد ايران به شدت رو به وخامت می رود و ارزش برابری واحد پول ايران طی هفته های اخير به شدت کاهش يافته است. تحت تاثير اين وضعيت حکومت ايران مجبور شده چندين طرح زيرساختی مهم از جمله در حوزه صنعت نفت و گاز را کنار بگذارد.

ولی نصر در ادامه تحليل خود که در شبکه خبری «بلومبرگ» منتشر شده می افزايد اين شرايط نارضايتی در جامعه ايران را تشديد کرده وحکومت به شدت نگران تکرار حوادثی نظير اعتراضات پس ازانتخابات رياست جمهوری سال ۲۰۰۹ است. از نگاه حکومت ايران سياست فعلی آمريکا ، يعنی تشديد تحريم های بين المللی و تمرکز روی مسئله حقوق بشر در سازمان ملل متحد، با هدف تغيير رژيم در ايران تنظيم شده است.

در چنين شرايطی دستيابی به سلاح هسته ای برای حکومت ايران اهميت بيشتری پيدا می کند. ايران خواهد کوشيد تا نمونه ليبی، يعنی اعمال فشار برای فلج ساختن حکومت و سپس دعوت از نيروهای خارجی برای دخالت در جنگ، در مورد حکومت آن کشور اتفاق نيافتد. به همين خاطر حاکمان ايران به هر وسيله ای سعی خواهند کرد موقعيت خود را حفظ کرده تا روزی که به سلاح هسته ای دست پيدا کنند.

«برملا شدن توطئه ترور سفير عربستان در واشنگتن نشان می دهد که شايد بخش هايی از حکومت ايران طرفدار رويارويی مستقيم با غرب هستند. همزمان تلاش های محمود احمدی نژاد از جمله آزاد کردن دو زندانی آمريکايی در آستانه سفر وی برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل نتوانست در گشودن راهی برای تماس مستقيم با آمريکا و کاهش تنش موثر واقع شود.» ولی نصر

ولی نصر معتقد است که سران حکومت ايران طی سال گذشته مشغول تصميم گيری در مورد نحوه مقابله با فشارهای غرب بوده اند. برملا شدن توطئه ترور سفير عربستان در واشنگتن نشان می دهد که شايد بخش هايی از حکومت ايران طرفدار رويارويی مستقيم با غرب هستند. همزمان تلاش های محمود احمدی نژاد از جمله آزاد کردن دو زندانی آمريکايی در آستانه سفر وی برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل نتوانست در گشودن راهی برای تماس مستقيم با آمريکا و کاهش تنش موثر واقع شود.

به گفته اين تحليلگر سياسی، در ماههای اخير مجالس قانونگذاری آمريکا به سمت اتخاذ سياست های تندروانه تری عليه ايران حرکت کرده اند. دولت باراک اوباما نيز تحت فشار مجالس و همينطور محافل و نيروهای طرفدار اسراييل مجبور شد لايحه مربوط به تحريم بانک مرکزی و مجازات شرکت های خريدار نفت ايران را امضا کند.

از نگاه ايران اعمال چنين تحريم هايی که مهمترين منبع درآمد خارجی کشور را هدف گرفته اند اعلام جنگ به حکومت آن کشور تلقی می شود. در اين شرايط اگر حملات مشکوک ديگری به تاسيسات نظامی و يا کارشناسان ايرانی صورت بگيرد فضای تنش آلود امروزی تشديد خواهد شد.

وی می گويد از نگاه آمريکا حکومت ايران منزوی ، ضعيف و درگيری مشکلات اقتصادی شديد به نظر می رسد. واشنگتن معتقد است که تحولات موسوم به « بهار عربی» افکار عمومی خاورميانه را به ضرر ايران تغيير داده است.

«رهبران ايران معتقدند که تا زمان دستيابی به امکانات لازم برای توليد سلاح هسته ای قادر خواهند بود که در برابر فشارهمه جانبه غرب ايستادگی کنند.» ولی نصر

آقای نصر که از مشاوران سابق دولت آمريکا در امور افغانستان نيز بود، می نويسد اما در مقابل آنچه که رهبران ايران می بينند و می انديشند اين است که آمريکا و اروپا از نظر اقتصادی بسيار ضعيف اند، چين و روسيه در اعمال فشار بيشتر بر ايران با غرب همراهی نخواهند کرد، آمريکا با عجله عراق را ترک کرده و در فکر خروج از بحران افغانستان است و همزمان مناسبات آمريکا و پاکستان به شدت تيره شده است. رهبران ايران معتقدند که روبرو شدن با پيامد تحولات اخير در خاورميانه برای آمريکا بسيار دشوارتر از ايران خواهد بود.

ولی نصر در بخش پايانی مطلب خود توضيح می دهد که به همين خاطر رهبران ايران معتقدند که تا زمان دستيابی به امکانات لازم برای توليد سلاح هسته ای قادر خواهند بود که در برابر فشارهمه جانبه غرب ايستادگی کنند. متاسفانه سياست آمريکا درعمل تشويق اين راهکار خصمانه و ستيزه جويانه حکومت ايران منجر می شود و بنابراين امکان وقوع جنگ را افزايش می دهد. در برخورد با معضل ايران گزينه های ساده ای وجود ندارد، اما سماجت نکردن در پيشبرد سياستی که محتوم به شکست است می تواند نقطه آغاز خوبی برای يافتن راه حل های بهتر باشد.
XS
SM
MD
LG