گفتگوي راديوآزادي با تقي رحماني، فعال ملي - مذهبي پس از آزادي از زندان

سياوش اردلان سياوش اردلان: آقاي رحماني چقدر از اين چهارده ماه حبس انفرادي بود، و چقدر آن را با ديگران بوديد و وضعيت تان در دوران حبس چگونه بود؟ تقي رحماني: شش ماه و ده روزش را كه انفرادي بوديم، حدود سه ماه هم بادوستمان آقاي صابر توي انفرادي دونفره بوديم و حدود چهار ماه اگر اشتباه نكنم، من بودم و آقاي دكتر پيمان بود و دكتر رئيسي بود و آقاي سعيد مدني و آقاي صابر. يك چند روزي هم با آقاي عليجاني بوديم. ايشان زودتر آزاد شد. سياوش اردلان: آن وقت تا چه حد دسترسي داشتيد به اخبارو خبرهاي مربوط به ايران؟ چه جوري دنبال مي كرديد؟ تقي رحماني: بطور نامرتب به ما كيهان و اطلاعات مي داند و بعد از اينكه در آبان ماه از انفرادي بيرون آمديم، بطور نامنظم روزنامه هاي كيهان و اطلاعات در اختيار ما قرار ميگرفت. سياوش اردلان: سوالي كه در ذهن بسياري پيش مي آيد اين هست كه احساس تان واقعا چيست، آيا فكر مي كنيد كه همين زنداني شدن شما، تجربه شما، دليلي هست بر شكست روند اصلاحات، اين روند نبايد دنبال بشود، فكرمي كنيد كه كاري كه جرياني كه از دوم خرداد شروع شد، جريان صحيحي هست و بايد با همين صورت ادامه پيدا كند؟ تقي رحماني: اصلاحات در ايران از روندي شروع شده وبا تمام فراز و نشيب ها همچنان بايد به مسير خودش ادامه دهد، ضمن اينكه خوب به هر حال راه دشواري در پيش روي خود دارد و ما بايد به عنوان يك روندنگاه كنيم كه بتواند شعارهاي استقلال، آزادي، و ارزشهاي ملي-مذهبي وارزشهاي ايراني و اسلامي را در جامعه به طوري نهادينه كند كه هم آزادي و هم هويت ايراني ما حفظ بشود تا بتوانيم در منطقه ازمنافع ملي خودمان دفاع كنيم. سياوش اردلان: با وجود همين هزينه هائي كه امثال خود شما پرداخته ايد، با وجود همه اينها؟ تقي رحماني: ببينيد، هزينه به نظر من مهم نيست. ممكن هست كه براي يك كار بي ارزش هزينه زيادي استفاده بشود. بايد استراتژي درست باشد. اگر استراتژي درست باشد، به نظر من پرداخت هزينه هيچ مشكلي ندارد. منتها اصلاحات در ايران مشكلات زيادي دارد. مشكل استراتژي دارد، مشكل تاكتيك دارد، مشكلات برنامه اي دارد، يك سري مشكلات تنگ نظرانه در درون خودش دارد. ولي با تمام اينها اصلاحات بايد استمرار پيدا بكند و بايد اين مسير دنبال بشود. سياوش اردلان: آقاي رحماني، آيا شما در تمام مدت حبس خود هم در اين مدت چهارده ماه به همين صورت فكر مي كرديد يا زماني شد كه نااميد شديد، شايد احساس دلسردي مي كرديد؟ مخصوصا در جريان بازجوئي هاو حبس انفرادي كه شايد اصلاحگرايان آن جوري كه شما انتظار مي داشتيد به ياري شما نشتافتند و به اندازه كافي كاري نكردند؟ تقي رحماني: ببينيد، وقتي كه يك نفر انتخاب استراتژي مي كند كمك ها و حمايت هاي ديگران يك مسئله فردي است. آدم خودش بوده و با خداي خودش. من در سلول انفرادي كه بودم ازروند اصلاحات نااميد نشدم و دلتنگي هم نداشتم كه تحت فشار قرار گرفتم براي به اصطلاح استمرار اصلاحات. در همان جا هم تاكيد كردم وتاكيد مي كنيم كه ما ملي-مذهبي ها به عنوان نيروئي بيرون از حاكميت كه حتي نفع كمتري تاكنون از روند اصلاحات برده باشيم، مااصلاحات را در ايران ماندگار مي بينيم .اگر ايران يك كشتي باشد روند اصلاحات باعث مي شود كه اين كشتي در اين اقيانوس جهاني حركت درستي داشته باشد. استمرار اصلاحات يك استمرار منطقي است نه يك اصلاحات بيموقع و يااصلاحات مسخ شده. سياوش اردلان: آقاي رحماني، تحليل خود شمااز اين برخوردي كه با جريان ملي-مذهبي از طرف جناح راست شد چي بود؟ فكر ميكنيد كه چرا اينقدر روي جريان ملي-مذهبي حساس شدند و چرا اين موج را عليه اين جريان شروع كردند؟ تقي رحماني: ما تمام اتهاماتي كه به ما زده شده را در دادگاه رد كرديم و آن كاري كه خود ما انجام داديم نشان مي داد كه جريان ملي-مذهبي به عام منافع ايران و اسلام نگاه مي كند. برخوردهائي هم كه در اين چهارچوب با ما بشود، امري است كه اگر استراتژي درست باشد، اين برخوردها را هم به نظر من بايد تحمل كرد. ولي در عين حال بايد روي آن اعتقادات و ارزش هائي كه محور حفظ هويت ايرانيان و ساختن يك كشوري كه بتواند در جهان امروز هم از دموكراسي برخوردار باشد و هم يك هويتي در مقابل ديگران داشته باشد، منتها هويت صلح طلبانه، بايد براي تحقق آن تلاش كرد. به نظر من مهم تر از ملي-مذهبي ها اين است كه روند اصلاحات در ايران به شكل منطقي دنبال پيدا كند. اگر روند اصلاحات به شكل منطقي ادامه پيدا كند، بايد در يك مسيري تمام ايرانيان كه حاضر باشند بر طبق قوانين و مقررات فعاليت كنند، بايد حق انتخاب شدن و انتخاب كردن داشته باشند. ما بايدبرويم به سمت تحقق واقعي شعار ايران براي همه ايرانيان.