لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ تهران ۰۳:۵۳

گزارش اقتصادي روز: كشاورزي كشور و بازرگاني بين المللي


فريدون خاوند (پاريس) دكتر فريدون خاوند (راديوآزادي): آيا كشور ها بايد در عرصه كشاورزي همه نياز هاي خود را با تكيه بر توليد ملي شان بر آورده كنند؟ اين پرسشي است حساس براي همه ملت ها، به ويژه در مورد محصولات استراتژيك كشاورزي، همچون گندم و برنج، كه با امنيت آنها در عرصه تأمين غذا، رابطه‌اي تنگاتنگ دارند. آيا به سود كشور ها است كه توليد اين محصولات را، حتي اگر اقتصادي نباشد، ادامه دهند تا امنيت غذايي مردمان آنها به واردات وابسته نشود؟ ايران بعد از انقلاب اسلامي، دستيابي به «خود كفايي» را به مهم ترين هدف كشور در عرصة كشاورزي بدل كرد، به ويژه در توليد گندم كه در سبد غذايي ايرانيان جاي بر جسته ‌اي دارد. اين هدف تأمين نشد و حتي درست بودن آن از لحاظ اقتصادي در برابر پرسش قرار گرفت، به ويژه از سوي عيسي كلانتري، وزير سابق كشاورزي. به نظر ميرسد كه محمود حجتي، وزير وزارتخانة تازه تاسيس جهاد كشاورزي، بار ديگر به سياست «خود كفايي» در عرصه گندم روي آورده است. در گفتگويي با خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، كه ديروز چهارشنبه انتشار يافت، وزير سابق كشاورزي به انتقاد از اين جهتگيري مي پردازد. او ميگويد كه ايران براي توليد بعضي محصولات مزيت هاي اقتصادي دارد و براي بعضي ديگر هيچ مزيتي ندارد. با اينهمه، به گفته او، سياست دولت باعث ميشود قسمت اول را رها كنيم و به دنبال قسمت دوم برويم از جمله كشت گندم براي رسيدن به خود كفايي. كلانتري كه هم اكنون دبير كل موقت «خانه كشاورز» است، ميگويد كه ايران يك كشور باغباني است و به همين سبب بايد محصولات باغباني را توليد و صادر كند و در مقابل كمبود هاي خود را، از جمله در عرصه گندم، از خارج بيآورد. با اين استدلال، وزير سابق كشاورزي جمهوري اسلامي عقيده دارد كه ايران بايد بدون ترس از خطر هاي احتمالي سياسي، كشاورزي خود را در رابطه با بازرگاني بين‌المللي باز سازي كند. تكيه بر محصولات باغباني ايران، موضوع آخرين بررسي هيات اقتصادي سفارت فرانسه در تهران است كه پنجم نوامبر انتشار يافت. اين بررسي، كه زير عنوان «بخش ميوه و سبزيجات در ايران» منتشر شده، با استناد به آمار «سازمان خواربار و كشاورزي جهاني» ميگويد كه ايران در سال 1379 خورشيدي يازده ميليون تن سبزيجات و ده ميليون تن ميوه توليد كرده است. در اين ميان محصولاتي كه در مورد آنها ايران از قدرت رقابت در عرصه جهاني برخوردار است عبارتند از پسته، خرما، انگور، زعفران و گوجه فرنگي. هيأت اقتصادي سفارت فرانسه در تهران مي افزايد كه صنايع كشاورزي-غذايي ايران هر سال دو ميليون تن از سبزيجات و ميوه توليد شده در كشور را براي مصرف داخلي و صادرات به محصولاتي چون رب گوجه فرنگي، سركه، مربا، كمپوت و كنسانتره آب ميوه تبديل ميكند. در عرصة صدور ميوه و سبزيجات به بازار هاي جهاني، به گفتة همان منبع، ايران از ضعف صنعت بسته بندي رنج مي برد. بخش عمدة ميوه و سبزيجات ايران كه در بازار هاي اروپا يافت ميشود، نخست براي بسته بندي به دوبي و تركيه ميرود و سپس راه بازار هاي ديگر را در پيش مي گيرد.

جمهوري اسلامي در آغاز كار دستيابي به خودكفايي كشاورزي را مهمترين هدف خود در عرصه كشاورزي اعلام كرد. نه تنها اين هدف تامين نشد، مقامات كشاورزي درست بودن آنرا هم مورد پرسش قرار دادند. عيسي كلانتري، وزير سابق كشاورزي ار منتقدان خودكفائي كشاورزي بود. اكنون بار ديگر، محمود حجتي، وزير جهاد كشاورزي، آن را با طرح دوباره موضوع كشت گندم مطرح كرد. واقعيت اينست كه كشت گندم براي كشور مزيت اقتصادي ندارد و بر اساس گزارش هيات اقتصادي فرانسه درتهران، كشور ايران در حوزه هاي باغباني (ميوه و سبزيجات) قابليت هاي بهتري دارد. بر اساس گزارش اين هيات، ايران در سال 1972 معادل 11 مليون تن سبزيجات و 10 مليون تن ميوه توليد كرد. يكي از مشكلات صادرات كشاورزي ايران، فقدان بسته بندي مناسب است.
XS
SM
MD
LG