(rm) صدا | [ 5:05 mins ]
هنري سوکولسکي مديرعامل مرکز آموزش سياست هاي منع گسترش جنگ افزارهاي هسته اي با اشاره به بازرسي از سايت پارچين در مصاحبه با رادیو فردا می گوید: ايران بسياري از ساختمان هاي سايت پارچين را خراب کرده و تلاش کرد آثار فعاليت پيشين خود را در اين منطقه از بين ببرد. وی می گوید نه سازمان بين المللي انرژي اتمي موظف به بازرسي است و نه ايران موظف به دادن اجازه است، زيرا در منشور پيش بيني نشده است اما مساله بنيادي در مورد فعاليت هاي هسته اي ايران اين است که تا زماني که حاکمان کنوني بر سر کار هستند، منافع آنها ايجاب مي کند که نگذارند ما بفهميم که آيا واقعا سلاح هسته اي دارند يا نه. فاطمه امان (راديو فردا): سخنگوي سازمان بين المللي انرژي اتمي روز گذشته در گفتگو با راديو فردا گفت: بازرسان اين سازمان در روزها و هفته هاي آينده وارد ايران مي شوند تا بازرسي از سايت پارچين را آغاز کنند. در شهريورماه موسسه علوم و امنيت بين المللي به رياست ديويد آلبرايت بازرس پيشين تسليحاتي سازمان ملل متحد عکس هاي ماهواره اي منتشر کرد که نشان از تغييرات چشمگيري در جنوب شرقي تهران داشت.
دولت جرج بوش ايران را متهم کرد که در اين محل براي توليد سلاح هسته اي فعاليت مي کند. اتهامي که ايران آن را رد کرد، اما در عين حال به بازرسان سازمان بين المللي انرژي اتمي هم اجازه بازرسي از اين محل را نداد. البته بايد يادآور شد که سايت پارچين يک سايت نظامي است و بر پايه قانون هاي سازمان انرژي اتمي ايران ملزم به دادن اجازه بازرسي از اين سايت نيست.
ديويت آلبرايت رئيس موسسه علوم و امنيت بين المللي که انتشار عکس هاي ماهواره اي پارچين به ابتکار او صورت گرفت، روز گذشته در گفتگو با راديو فردا اقدام ايران را در دادن اجازه به بازرسان سازمان دير، اما مثبت خواند. اما گروهي هم از کارشناسان آمريکايي مي گويند: چون به هيات حاکمه ايران نمي توان اطمينان کرد، اجازه يا عدم بازرسي از تاسيسات پارچين تغيير زيادي در نبود اعتماد به جمهوري اسلامي ايجاد نمي کند.
هنري سوکولسکي مديرعامل مرکز آموزش سياست هاي منع گسترش جنگ افزارهاي هسته اي يکي از اين افراد است. در گفتگو با آقاي سوکولسکي از او درباره اجازه بازرسي از سايت پارچين مي پرسيم.
هنري سوکولسکي: البته اجازه دادن با تاخير بهتر از آن است که هرگز اجازه داده نمي شد. اما بايد گفت: جمهوري اسلامي بسيار دير اجازه بازرسي را داد. ماه ها است که در مورد اين سايت و اين که در آنجا چه چيزي ممکن است يافت شود صحبت مي کنيم. ايران بسياري از ساختمان هاي سايت پارچين را خراب کرده و تلاش کرد آثار فعاليت پيشين خود را در اين منطقه از بين ببرد. چه اطميناني مي توانيم داشته باشيم که در اين سايت پيش از بازرسي ها تغييرات گمراه کننده اي داده نشود.
ف . ا : هنرسي سوکولسکي مدير عامل مرکز آموزشي سياستگذاري منع گسترش جنگ افزارهاي کشتار جمعي يکي از کساني است که اصرار دارد مقاوله نامه سازمان بين المللي انرژي اتمي بايد به گونه اي تغيير يابد که بازرسان اين سازمان به هر سايتي دسترسي نامحدود داشته باشند. آقاي سوکولسکي مي گويد: ديدار از مجموعه نظامي پارچين اين سنت را براي سازمان بين المللي انرژي اتمي به وجود مي آورد تا از اين پس از سايت هاي نظامي هم ديدن کنند. آقاي سوکولسکي مي گويد: منشور سازمان بين المللي انرژي اتمي بررسي نقشه و طراحي براي فعاليت هاي هسته اي را در نظر نگرفته است.
هنري سوکولسکي: کار بازرسان بررسي مواد مربوط به فعاليت هسته اي است. بايد ديد که بازرساني که براي اين کار مي روند آيا صلاحيت شناسايي نقشه و طراحي هسته اي را دارند، زيرا نگراني عمده در حال حاضر اين است. به هر حال همه اينها جالب است، ولي بعيد مي دانم که از اين بازرسي چيز عمده اي از پرده بيرون بيفتد. نمي خواهم بدبينانه نگاه کنم، اما افسوس که تقاضا براي بازرسي اين سايت دير انجام گرفت.
ف . ا : مي پرسم اما آقاي سوکولسکي برپايه مقررات سازمان بين المللي انرژي اتمي جمهوري اسلامي از نظر قانوني موظف به دادن اجازه به بازرسي از سايت نظاميش نيست.
هنري سوکولسکي: کاملا حق با شما است. نه سازمان بين المللي انرژي اتمي موظف به بازرسي است و نه ايران موظف به دادن اجازه است، زيرا در منشور پيش بيني نشده است. آنچه مرا نگران مي کند اين است که هربازرسي و امتيازي که داده و گرفته شود به عنوان يک موفقيت مورد تشويق قرار گيرد و مطرح شود. در حالي که مساله بنيادي در مورد فعاليت هاي هسته اي ايران اين است که تا زماني که حاکمان کنوني بر سر کار هستند، منافع آنها ايجاب مي کند که نگذارند ما بفهميم که آيا واقعا سلاح هسته اي دارند يا نه. آنها درواقع روشن کرده اند که مايلند به عنوان کشوري شناخته شوند که توانايي توليد سوخت هسته اي را دارد، زيرا فکر مي کنند اين باعث شود که همه در منطقه و ايالات متحده آمريکا به آنها با احترام بنگرد. بنابراين نمي توانيم جشن بگيريم که حال همه چيز روشن مي شود و معلوم مي شود که آنها دارند چه کار مي کنند، چون با همان گروه قبلي هيات حاکمه طرف هستيم. اينطور نيست که مثلا مانند رهبري آفريقاي جنوبي يا بعضي کشورهاي آمريکاي لاتين و اوکراين رهبري تغيير کرده باشد که ما مطمئن شويم آنها ديگر قطعا به دنبال ساختن بمب يا مواد لازم براي آن نيستند. آن موارد براي ما ساده بود ولي در مورد ايران اينچنين نيست. به هر حال منصفانه اين است که بگوييم آنها مجبور نبودند به بازرسي سازمان بين المللي انرژي اتمي تن در دهند، اما اين اجازه را دادند.
