(rm) صدا | [ 6:06 mins ]
روز جمعه در جلسه نمايندگان کشورهاي گروه هشت که در وزارت امور خارجه آمريکا در واشنگتن برگزار شد، روش برخورد دولت جرج بوش با طرح سه کشور اروپايي در مورد برنامه اتمي جمهوري اسلامي به نحوي بود که ناظران اروپايي و آمريکايي و از جمله مفسر روزنامه نيويورک تايمز آن را رضايت خاموش آمريکا عنوان کردند. در اين طرح به ايران پيشنهاد مي شود تا در مورد گسترش روابط سياسي خود با اين کشورها و سودهاي آتي که در زمينه اقتصاد و در زمينه هاي ديگر نصيب اش خواهد شد، با اين سه کشور وارد مذاکره شود و در عوض بي درنگ برنامه غني کردن سوخت هسته اي خود را قطع کند. اين طرح نوعي تعهد دو جانبه را در بر دارد، و پاداش و تنبيه را به هم مي آميزد، که تنبيه البته واداشتن آژانس بين المللي انرژي اتمي به ارجاع پرونده به شوراي امنيت است. نازي عظيما (راديوفردا): روز جمعه در جلسه نمايندگان کشورهاي گروه هشت که در وزارت امور خارجه آمريکا در واشنگتن برگزار شد، روش برخورد دولت پرزيدنت بوش با طرح سه کشور اروپايي در مورد برنامه اتمي ايران به نحوي بود که ناظران اروپايي و آمريکايي و از جمله مفسر روزنامه نيويورک تايمز آن را رضايت خاموش آمريکا عنوان کردند. در اين جلسه پيشنويس طرح چهار صفحه اي آلمان، بريتانيا و فرانسه در ميان نمايندگان اين سه کشور و کشورهاي ايتاليا، روسيه، ژاپن، کانادا، آمريکا و اتحاديه اروپا توزيع شد و مورد بحث قرار گرفت، اما رسما به تصويب نرسيد.
استيون ويستمن، نويسنده نيويورک تايمز، در مقاله اي که در اين باره نوشته است، مي گويد در اين طرح به ايران پيشنهاد مي شود تا در مورد گسترش روابط سياسي خود با اين کشورها و سودهاي آتي که در زمينه اقتصاد و در زمينه هاي ديگر نصيب اش خواهد شد، با اين سه کشور وارد مذاکره شود و در عوض بي درنگ برنامه غني کردن سوخت هسته اي خود را قطع کند.
استيون ويستمن، مفسر روزنامه نيويورک تايمز مي نويسد: مقامات آمريکايي مي گويند که به هيچوجه يقين ندارند که دادن پيشنهادي ديگر به ايران، اين کشور را از ادامه تلاش هاي خود براي غني کردن اورانيم که به نظر مي رسد پوششي براي سلاح اتمي است باز دارد. در عوض آمريکا بيشتر مايل است پرونده ايران براي مجازات هاي احتمالي به شوراي امنيت ارجاع شود، زيرا به گفته يکي از مسئولان دولت آمريکا، با سابقه ايران در پيمان شکني و از جمله نقض همين آخرين قرارداد، سطح توقع آمريکا بسيار کم است. اشاره اين مقام آمريکايي به قرارداد توقف غني سازي اورانيم ايران بود، که سال گذشته با ايران منعقد شد، اما امسال ايران به آن پشت پا زد، با اين توجيه که غربي ها نمي خواهند بگذارند ايران برنامه اتمي صلح آميز داشته باشد.
بنا بر طرح پيشنهادي فرانسه، انگلستان و آلمان، سه کشور اروپايي هفته آينده به ايران پيشنهاد خواهند کرد که اگر برنامه غني کردن را در آذرماه متوقف کند، و آژانس بين المللي انرژي اتمي بر آن صحه بگذارد، مذاکرات در مورد بهبود روابط در بلند مدت آغاز خواهد شد. از جمله مواردي که در مذاکرات اروپايي ها با ايران طرح خواهند شد، تهيه سوخت اتمي براي نيروگاه هاي غير نظامي، گسترش روابط تجاري و بازرگاني، و دادن نقشي احتمالي به ايران در حل بحران اسرائيل و فلسطين خواهد بود. اروپايي ها همچنين درباره وضع حقوق بشر در ايران و مساله تروريسم در منطقه نيز با ايران گفتگو خواهند کرد.
به گفته مطلعان، جان بولتون، معاون وزارت امور خاجه آمريکا در امور کنترل تسليحاتي و امنيت بين المللي، که نماينده اصلي آمريکا در اين جلسه بود نسبت به کارآيي و يا حتي ارزش چنين برخوردي با ايران سخت نامطمئن بود. ريچارد آرميتيج، قائم مقام وزارت امور خارجه، اندکي پس از آنکه جلسه را افتتاح کرد آن را ترک گفت. يکي از نمايندگان اروپايي گفت آقاي بولتون حتي نتوانست بر موضع اهانت آميز خود نسبت به پيشنهاد اروپاييان سرپوش بگذارد. او با حداقل ادب مقتضي سخت گفت، به طوري که تا مرز عدم تحمل پيش رفت. با اينحال به نحوي سربسته موافقت کرد که بگذارد اروپايي ها خودشان طرح خود را اجراء کنند.
آقاي بولتون در اين باره نظري ابراز نکرده است.
يک مقام دولت آمريکا درباره نحوه برخورد آمريکاييان در اين جلسه گفت: آنها از ما موافقت نخواسته اند. ما هيچ موافقتي نداديم. اما همه با اين احساس از جلسه بيرون آمديم که نه با آن مخالفت کرده ايم، و نه از ممانعت. اروپاييان گفتند که حتما مي خواهند اين کار را بکنند. ما هم گفتيم حالا که اينطور مي خواهيد، پس بکنيد. به نوشته نيويورک تايمز به اين ترتيب انتظار مي رود تا پنجشنبه آينده و شايد در وين، جلسه اي برگزار شود. مرتضي سرمدي، نماينده ايران در سازمان ملل نيز از احتمال وجود جلسه اي در هفته آينده خبر داد.
آگاهان از محتواي طرح روز جمعه مي گويند که اين طرح نوعي تعهد دو جانبه را در بر دارد، و پاداش و تنبيه را به هم مي آميزد. تنبيه البته واداشتن آژانس به ارجاع پرونده به شوراي امنيت است. مقامات اروپايي همچنين گفتند که روز جمعه روسيه موافقت کرد که همراه با کشورهاي ديگر به تشويق ايران به تعطيل برنامه اتمي خود بپردازد و در صورت عدم همکاري ايران، روسيه به ايران سوخت ارسال نکند. ناظران بر آن هستند که معمولا موضع روسيه چندان مشخص نيست، اما به هر حال مقامات اروپايي بر آن هستند که هر راه حلي که پيشنهاد شود، بايد حق ايران براي دسترسي به برنامه اتمي صلح آميز را به رسميت بشناسد. آنها مي گويند ايران به هيچوجه به اجبار زير بار دست برداشتن از آنچه که حق خود در قراردادهاي بين المللي مي داند، نخواهد رفت.
