(rm) صدا |
با ورود چند شرکت غير آمريکايي به صنعت گاز عربستان سعودي، رقابت براي افزايش توليد گاز در منطقه خليج فارس بالا ميگيرد. فريدون خاوند نگاهي دارد به جايگاه ايران در اين رقابت.
فريدون خاوند (راديوفردا، پاريس): قرار دادي که يکشنبه هفتم مارس بين شرکت ملي آرامکو و سه شرکت چيني، روسي و ايتاليايي-اسپانيايي بر سر بهره برداري از منابع گاز عربستان سعودي به امضا رسيد، دستکم از دو نظر جلب توجه ميکند :
نخست اين که عربستان سعودي، چهارمين کشور دارنده منابع گاز بعد از روسيه وايران و قطر، بيش از پيش به اين محصول به عنوان مهم ترين انرژي آينده علاقه نشان ميدهد و دروازه هاي خود را، در اين عرصه، بر سرمايه گذاري خارجي ميکند.
نکته دوم اين که آرامکوي سعودي با شرکت هاي غير آمريکايي قرار داد مي بندد، شايد با اين نيت که بر جهتگيري هاي تازه رياض در يافتن شرکاي تازه در عرصه انرژي تأکيد کند، به ويژه با توجه به فضاي تازه اي که در روابطش با واشينگتن، بعد از رويداد يازدهم سپتامبر به وجود آمده.
به هر حال ابتکار تازه سعودي ها از اوجگيري رقابت بر سر توليد گاز در منطقه خليج فارس حکايت ميکند که منابع نفت ايران و قطر را نيز در بر دارد و شايد در آينده با ورود بازيگر تازه اي به نام عراق هم روبرو شود.
اين رقابت و چشم انداز اوجگيري آن ضرورت مجهز شدن ايران را به اهرم هاي تازه در راه جذب سرمايه گذاري هاي خارجي بيشتر ميکند. جمهوري اسلامي در اين راه تلاش کرده و به نتايجي هم رسيده، از جمله تفاهم نامه اي که حدود دو هفته پيش با توتال فرانسوي و پتروناس مالزيايي امضا کرد. با اينهمه شرايط سياسي داخلي و بين المللي همراه با قرار داد هاي بيع متقابل، که جمهوري اسلامي به دليل تضييقات ناشي از قانون اساسي از سر ناچاري به شرکت هاي خارجي پيشنهاد ميکند، قطر را تاکنون به برنده جنگ تازه گاز در خليج فارس بدل کرده است. شتاب عربستان سعودي در روي آوردن به گاز مي تواند دامنه مانور ايران را در اين عرصه، تنگ تر کند. قرار دادي که يکشنبه هفتم مارس بين شرکت ملي آرامکو و سه شرکت چيني، روسي و ايتاليايي-اسپانيايي بر سر بهره برداري از منابع گاز عربستان سعودي به امضا رسيد، اهميت زيادي دارد: ابتکار تازه سعودي ها از اوجگيري رقابت بر سر توليد گاز در منطقه خليج فارس حکايت ميکند که منابع نفت ايران و قطر را نيز در بر دارد و شايد در آينده با ورود بازيگر تازه اي به نام عراق هم روبرو شود. اين رقابت و چشم انداز اوجگيري آن ضرورت مجهز شدن ايران را به اهرم هاي تازه در راه جذب سرمايه گذاري هاي خارجي بيشتر ميکند. شتاب عربستان سعودي در روي آوردن به گاز مي تواند دامنه مانور ايران را در اين عرصه، تنگ تر کند.
