نگراني آمريكا از دستيابي جمهوري اسلامي به سلاح هاي هسته اي: از ديد رئيس مركز مطالعات آسيا در بنياد هريتيج

مريم احمدي (راديو فردا): ديپلماتهاي اروپايي روز جمعه گفتند: اتحاديه اروپا روز دوشنبه ازايران خواهد خواست بازرسي هاي جدي تر از برنامه هسته اي کشور را فورا و بدون هيچ قيد و شرطي قبول کند و ادامه گفتگوهاي تجاري را منوط به انجام آن مي داند. به گزارش خبرگزاري رويتر از بروکسل، در پيش نويس بيانيه اي که قرار است روز دوشنبه در جلسه وزيران امور خارجه اتحاديه اروپا در بروکسل مطرح شود، گفته مي شود ايران حق دارداز نيروي هسته اي براي مقاصد غير نظامي استفاده کند اما ماهيت برخي از جنبه هاي اين برنامه موجب نگراني است. در همين زمينه با پيتر بروکس از بنياد هريتيج در واشنگتن گفتگويي داشتم که توجه تان را به آن جلب مي کنم. در پي سفر هيئت بازرسان سازمان بين المللي انرژي اتمي به ايران و نگراني هاي آمريکا در مورد برنامه هاي هسته اي ايران، با پيتر بروکس رئيس مرکز مطالعات آسيا در بنياد هريتيج در واشنگتن، گفتگويي داشتم و در ابتدا از نظر او نسبت به نگراني هاي ايالات متحده در اين زمينه پرسيدم. پيتر بروکس (رئيس مرکز مطالعات آسيا در بنياد هريتيج، واشنگتن): نگراني زيادي در مورد برنامه هسته اي ايران وجود دارد و اين که از اين برنامه ها براي مقاصد غير نظامي و صلح آميز استفاده نشود. براي بسياري از غربيان جالب توجه است که ايران، با منابع غني نفتي بخواهد يک برنامه هسته اي براي توليد برق را دنبال کند. اما فکر مي کنم نگراني واقعي در اين است که اين به اصطلاح برنامه هسته اي غير نظامي، پوششي باشد براي برنامه سلاح هسته اي. گزارشهاي مربوط آنچه را که بازرسان سازمان بين المللي انرژي اتمي مي خواستند انجام دهند ندادند، به خودي خود نگران کننده است. م.ا : آقاي بروکس در پاسخ به اين سوال که اقدام بعدي سازمان انرژي اتمي چه خواهد بود مي گويد: آنچه که اتفاق مي افتد اين است که بازرسان از بازرسي هاي خود گزارشي تهيه مي کنند. اما تصميم با آنهاس که گزارش را به شوراي امنيت ارجاع دهند يا خير. مي پرسم واکنش آمريکا به گزارش تازه سازمان بين المللي انرژي اتمي چه خواهد بود؟ پيتر بروکس: دولت آمريکا پيشتر هم در اين زمينه نگراني داشت. ايران يکي از امضا کنندگان پيمان منع گسترش سلاحهاي هسته اي است که اين کشور را ملزم مي سازد از نيروي هسته اي تنها براي مقاصد صلح آميز استفاده کند و به نظر مي رسد ايران در حال نقض اين پيمان است. همچنين تصور مي رود که ايران ميثاق مربوط به سلاحهاي شميايي و ميکروبي را هم نقض مي کند. اين ميثاق مي گويد: امضا کنندگان نمي توانند سلاحهاي ميکروبي يا شيميايي توليد کنند يا در اختيار داشته باشند و تصور مي رود که ايران هر دو اين سلاحها را دارد. شايد بزرگترين نگراني اين است که به نظر مي رسيد ايران يکي از کشورهاي بسيار فعال در زمينه حمايت از تروريسم است. از جمله گروههايي چون حماس، حزب الله، وحتي شايد القاعده و اين حقيقت که ايران از اين گروهها حمايت مي کند و سلاحهاي کشتار جمعي دارد؛ به شدت موجب نگراني است. نه تنها براي دولت، بلکه براي مردم آمريکا. م.ا: آقاي بروکس در پاسخ به اين سوال که بازتاب عملي اين نگراني ها چه خواهد بود مي گويد: پيتر بروکس: يکي از مواردي که مورد نظر ماست، اين است که شوراي امنيت سازمان ملل به اين مسئله بپردازد و قطعنامه اي در محکوميت اقدامات ايران صادر کند و اينکه ديگران هم به آنچه در ايران درباره برنامه هسته اي مي گذرد توجه نشان دهند و اميدوارم بسياري از کشورهايي که با ايران مناسبات اقتصادي و سياسي دارند، بر حمايت ايران از تروريسم و تعقيب هدف دستيابي به سلاحهاي کشتار جمعي هم توجه داشته باشند. م.ا : مي گويم يکي از بحثهايي که گهگاه مطرح مي شود، اين است که با توجه به موقعيت جغرافيايي ايران، حتي اگر ايران در صدد دستيابي به سلاح هسته اي باشد، اين تلاش با منافع ملي ايران مغايرتي ندارد. نظر شما چيست؟ پيتر بروکس: اين استدلال مسخره اي است. واقعيت اين است که امروزه عراق ديگر تهديدي عليه ايران نيست. ايران و عراق مشکلات زيادي داشتند. 8 سال جنگ که طي آن هر دو طرف از سلاحهاي شيميايي و ميکروبي استفاده کردند. گفته مي شد که صدام به دنبال سلاح هسته اي است اما امروز، صدام تهديدي عليه ايران نيست. م.ا : از آقاي بروکس مي پرسم بر اساس همين استدلال هند، پاکستان، روسيه و اسرائيل، همسايگان و کشورهاي نزديک به ايران سلاح هسته اي دارند. از سوي ديگر تاريخ دويست سال گذشته ايران نشان مي دهد که ايران هرگز يک نيروي تهاجمي نبوده و هرگز به هيچ کشور همسايه حمله نکرده است. گرچه ايران مي گويد به دنبال سلاح هسته اي نيست، اما انگيزه خود را براي دستيابي به موشکهاي پيشرفته انگيزه دفاعي مي داند. آيا هيچ اعتباري در اين استدلال مي بينيد؟ پيتر بروکس: نه، من با اين استدلال موافق نيستم. سيستم موشکي که ايران توليد مي کند در جهت منافع استراتژيک ايران نيست. ايران موشکهاي کوتاه برد دارد که مي تواند براي مقاصد دفاعي مورد استفاده قرار گيرد. اما به دنبال موشکهاي بالستيک و قاره پيما هم هستند و من فکر نمي کنم اينها براي مقاصد دفاعي باشد. بعلاوه شخصا تصور نمي کنم که اسرائيل تمايلي براي حمله به ايران داشته باشد. اين در جهت منافع استراتژيک اسرائيل هم نيست. به نظر من ايران بايد بيشتر نگران همسايگان و مرزهاي خود باشد. افغانستان، پاکستان و عراق، و حتي در اين مورد هم فکر نمي کنم تعقيب برنامه هاي دستيابي به سلاحهاي کشتار جمعي هدف مناسبي باشد چون شرايط امنيتي در منطقه، به استثناي خطر بالقوه تروريسم کاملا بي خطر است. يك ديپلمات ارشد اتحاديه اروپا گفت كشورهاي اروپائي همه نگران اقدامات جمهوري اسلامي براي دستيابي به سلاح هاي هسته اي اند. از سوي ديگر در پي سفر بازرسان سازمان بين المللي انرژي اتمي به ايران، بر نگراني هاي آمريكا در مورد برنامه هاي هسته اي ايران افزوده شد. پيتر بروكس، رئيس مركز مطالعات آسيا در بنياد هريتيج در واشنگتن در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: نگراني زيادي در مورد برنامه هسته اي ايران وجود دارد، براي بسياري از غربيان جالب توجه است كه ايران با منابع غني نفتي بخواهد يك برنامه هسته اي براي توليد برق دنبال كند. اما فكر مي كنم نگراني واقعي اينست كه اين برنامه هسته اي غيرنظامي پوششي باشد براي برنامه سلاح هسته اي. وي مي افزايد: دولت آمريكا پيشتر هم اين نگراني را داشت. همچنين تصور مي رود ايران ميثاق سلاح هاي ميكربي و شيميايي را هم نقض مي كند. از سوي ديگر اين حقيقت كه جمهوري اسلامي از گروه هاي تروريستي مثل حزب الله، حماس و حتي القاعده حمايت مي كند و سلاح هاي كشتار جمعي دارد، به شدت موجب نگراني است، نه تنها براي دولت آمريكا بلكه مردم نيز.