لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ تهران ۱۵:۰۷

افشای دادوستدهای سی‌آی‌ای و قذافی در میان اسناد تازه‌یاب


معمر قذافی، رهبر پیشین لیبی، در خیابان‌های طرابلس.
معمر قذافی، رهبر پیشین لیبی، در خیابان‌های طرابلس.
اسناد به دست آمده در دفتر اداره اطلاعات لیبی نشان‌دهنده جزئیات تازه روابط سی‌آی‌ای و سرویس‌های اطلاعاتی لیبی است. گفته می‌شود آمریکایی‌ها دست کم در هشت مورد، با وجود شهرت حکومت لیبی به شکنجه در جریان بازپرسی، متهمان مظنون به دست داشتن در عملیات تروریستی را به لیبی تسلیم کرده‌اند.

گرچه همکاری سرویس‌های اطلاعاتی غرب با لیبی در پی انصراف این کشور از ساخت جنگ‌افزارهای غیرمتعارف بر کسی پوشیده نبود، این اسناد که به دست نیروهای مخالف قذافی افتاده‌است نشان می‌دهد که همکاری با سازمان‌های سی‌آی‌ای آمریکا و ام‌آی۶ بریتانیا یک همکاری پرهزینه بوده‌است.

برخی از این اسناد نشان می‌دهد که سازمان اطلاعاتی بریتانیا حتی حاضر شده بود عملیات شنود مکالمات تلفنی را برای حکومت لیبی بر عهده گیرد.

در همین حال سندی نیز کشف شده که به نظر می‌رسد پیش‌نویس متن یک سخنرانی برای معمر قذافی است، زمانی که رهبر لیبی می‌خواست انصراف حکومتش را از ساخت سلاح‌های غیرمتعارف اعلام کند.

این اسناد روز جمعه توسط روزنامه‌نگاران و دیده‌بان حقوق بشر کشف شد. اسناد دست کم شامل سه پوشه به انگلیسی است که یکی از آنها مربوط به پرونده سی‌آی‌ای و دیگری مربوط به ام‌آی۶ بریتانیا است. بقیه اسناد به زبان عربی است.
برخی از این اسناد نشان می‌دهد که سازمان اطلاعاتی بریتانیا حتی حاضر شده بود عملیات شنود مکالمات تلفنی را برای حکومت لیبی بر عهده گیرد.

هنوز اعتبار اسناد، مورد تأیید قرار نگرفته و هیچ یک از آنها در کاغذهای سربرگ‌دار نوشته نشده‌است. این پوشه‌ها حاوی اطلاعاتی درباره جزئیات مربوط به انتقال مظنونان تروریسم برای بازجویی است. گرچه شمار این موارد تاکنون توسط هیچ مقامی تایید نشده‌است، گزارش رسانه‌های خبری حاکی از نقل و انتقال این متهمان است.

جنیفر یانگ سخنگوی سازمان سی‌آی‌ای روز جمعه از تأیید اعتبار این اسناد سرباز زد؛ با اینهمه تاکید کرد: «این که سی‌آی‌ای با دولت‌های بیگانه در راستای کمک به حفاظت جان شهروندان آمریکایی در برابر تهدیدهای مرگ‌آفرین تروریستی همکاری می‌کند عادی است و نباید سبب حیرت شود.»

وزارت امور خارجه بریتانیا نیز به نوبه خود اعلام کرد سیاست دولت این نیست که نسبت به امور امنیتی و اطلاعاتی واکنش نشان دهد. پیتر بوکارت، مدیر بخش موارد اضطراری سازمان دیده‌بان حقوق بشر که این اسناد را در طرابلس بررسی کرده‌بود، گفت این اقدامات در موارد مظنونان به تروریسم به این دلیل انجام می‌شد که لیبی با اعمال شکنجه اطلاعات لازم را از این افراد کسب کند.

اسناد یادشده مربوط به سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ است یعنی هنگامی که موسی کوسا ریاست بخش امنیت خارجی را به عهده داشت. آخرین شغل رسمی آقای کوسا تصدی وزارت امور خارجه لیبی تا زمان سرنگونی حکومت قذافی بود.

متن سخنرانی قذافی، تهیه و تنظیم: سازمان سیا

متنی که به نظر می‌رسد پیش‌نویس تهیه شده توسط سی‌آی‌ای برای قذافی است در کریسمس سال ۲۰۰۳ تهیه شده بود. این متن یک‌صفحه‌ای با این هدف تنظیم شده‌بود که دیکتاتور لیبی را فردی مثبت به نمایش بگذارد و شامل چنین جملاتی است: «همزمان با جشن زادروز مسیح توسط مردم دنیا و به عنوان مظهر مشارکت ما در راستای صلح، امنیت و ثبات و محبت برای مردم جهان، جمهوری بزرگ ما از صمیم قلب خواهان خاورمیانه‌ای آزاد از جنگ‌افزارهای کشتار جمعی است.»

سلسله مکاتبات مربوط به تسلیم مظنونان، تاریخ پس از اعلام انصراف لیبی از ساخت جنگ‌افزارهای غیرمتعارف را بر خود دارد. در برخی از این اسناد سخن از دستگیری یک مظنون توسط یک کشور دوست بوده‌است و توصیه شده که هواپیمایی برای آوردن این فرد و بازجویی از او اعزام شود. در یکی از این اسناد فهرستی از ۸۹ سؤال برای پرسیدن از مظنون طرح شده‌است.

برخی از اسناد به مقام‌های لیبی هشدار می‌دهد که حقوق اولیه زندانیان را رعایت کنند، با اینهمه سی‌آی‌ای با علم به رفتار وحشیانه ماموران اطلاعاتی لیبی مظنونان را در اختیار حکومت لیبی قرار می‌داد. یک سند موجود در این پوشه تصریح می‌کند که «روند تسلیم شیخ موسی هم‌چون دیگر موارد تسلیم اعضای برجسته سازمان جهاد اسلامی لیبی به آن کشور در جریان است.» هدف جهاد اسلامی لیبی تلاش برای ساقط کردن رژیم سرهنگ قذافی بود که به باور آمریکایی‌ها با گروه القاعده پیوند داشت.

بنا به یک سند دیگر در این پوشه، هنگامی که مقام‌های لیبیایی خواهان تسلیم ابوعبدالله الصدیق، یکی دیگر از اعضای این گروه شدند، مامور آمریکایی پرونده در روز چهارم مارس ۲۰۰۴ می‌نویسد: «ما به تعهد خود برای منافع دوجانبه دو کشور در راستای همکاری‌های اطلاعاتی پای‌بند هستیم.» و در پایان قول می‌دهد که تمام کوشش‌های آمریکا برای یافتن وی انجام خواهد شد.
XS
SM
MD
LG