لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ تهران ۰۹:۵۸

عمر البشیر؛ ۲۰ سال حکومت در تلاطم و جنگ


عمر البشیر (جلو)
عمر البشیر (جلو)
عمر البشیر، رئیس جمهوری سودان که روز چهارشنبه حکم بازداشت وی از سوی دادگاه بین‌المللی جنایات علیه بشریت صادر شد با وجود ۲۰ سال بحران از جمله یک جنگ داخلی ، حملات هوایی آمریکا، تحریم‌های غرب و جنگ در دارفور توانسته حاکمیت خود را بر این کشور پهناور آفریقایی حفظ کند.

عمر البشیر که ۶۴ سال دارد از سال ۱۹۵۸ میلادی و استقلال سودان طولانی‌ترین دوره زمامدار این کشور را در دست دارد. وی با اتکا به حکومتی اقتدارگرا و تکیه بر ائتلافی بین بنیادگرایان و نیروهای مسلح و در عین حال عقب نشینی‌های موضعی در قبال فشارهای غرب، توانسته است عمده علیه حکومت خود را خنثی کند.

عمر البشیر که سرهنگ ارتش سودان بود، در سال ۱۹۸۹ با یک کودتای نظامی که به «انقلاب نجات بخش» معروف شد به قدرت رسید.

مغز متفکر این انقلاب، همکار سیاسی وی حسن ترابی بود، که یک اسلام‌گرای تندرو است. حکومت البشیر به محض رسیدن به قدرت، تمام احزاب و گروه‌های مخالف را غیرقانونی و ممنوع کرد و قوانین شریعت را بر کشور حاکم نمود.

در طول سالهای دهه ۱۹۹۰ میلادی حکومت البشیر ارتباط خود با گروه‌های تندرو و خشونت طل را تقویت کرد؛ از جمله اسامه بن لادن رهبر القاعده در سال ۱۹۹۲ به سودان رفت و مراکز آموزشی و فرماندهی گروه خود را در این کشور مستقر کرد.

دولت آمریکا حکومت سودان را به خاطر حمایت از تروریسم، در لیست سیاه قرار داد و مجازاتهایی را در مورد آن به اجرا گذاشت.

پناهجوی سودانی که از دارفور به چاد گریخته است؛ صدها هزار نفر در خشونت‌های دارفور جان خود را از دست داده‌اند، بی‌خانمان شده‌اند و یا از سودان گریخته‌اند

عمر البشیر در سال ۱۹۹۶، اسامه بن لادن را تحت فشارهای آمریکا مصر و عربستان سعودی از سودان اخراج کرد. با این وجود در سال ۱۹۹۸ آمریکا به تلافی بمب گذاری‌ها در سفارت آن کشور در دو پایتخت آفریقایی که به نظر می‌رسید القاعده در آن دخالت داشته است، یک کارخانه داروسازی را در سودان با موشک‌های دوربرد هدف حمله قرار دارد.

در تمام مدت ۲۰ سال حکومت خود، عمر البشیر با شورشیان جدایی طلب مسیحی در جنوب سودان در حال جنگ بوده است. تحت فشارهای بین المللی، بشیر در سال ۲۰۰۵ معاهده صلحی را با شورشیان جنوب امضا کرد که هدف آن خودگردانی جنوب و تشکیل یک دولت ائتلافی در پایتخت بود. در عین حال وعده داد یک رفراندوم در سال ۲۰۱۱ را برای تصمیم‌گیری در مورد استقلال این ناحیه برگزار کند. این پیمان صلح هنوز هم شکننده است، هر از چند گاهی بین دو طرف زد و خوردهای مسلحانه روی می‌دهد و بسیاری به وعده‌های دولت مرکزی سودان برای موافقت با استقلال این ناحیه باور ندارند.

در سال ۲۰۰۳ یک جنگ دیگر در دارفور -منطقه‌ای در غرب سودان- آغاز شد، که اکثر ساکنان آن آفریقایی تبار هستند و به خاطر تبعیض‌های دولت مرکزی سودان علیه آنها دست به شورش زدند.

پاسخ دولت سودان حمله نظامی بود و در عین حال استفاده از گروه شبه‌نظامی عرب تباری به نام «جان جاوید» که به روستاهای آفریقایی تباران این منطقه حمله کرده و ساکنان آنها را به قتل رسانده و روستاها را غارت می‌کند. دولت سودان حمایت از این گروه شبه نظامی را تکذیب می‌کند.

عمر البشیر که دو همسر دارد ولی فرزندی ندارد، در میان مردم از خود وجهه‌ای ساده و فروتنانه ارائه می‌دهد. او معمولا در مراسم عروسی یا خاکسپاری مردم عادی شرکت می‌کند. با مردم می‌رقصد و به جای اونیفورم نظامی، لباس محلی می‌پوشد.

در اواخر دهه ۱۹۹۵ همکار سیاسی خود حسن ترابی را از قدرت برکنار کرد. هر چند هنوز هم حزب سیاسی البشیر اسلام گرایی تندروانه خود را حفظ کرده است. حسن ترابی یک چهره پر قدرت مخالف حکومت قلمداد می‌شود و در حال حاضر به خاطر اظهار نظرهایی در حمایت از صدور حکم بازداشت عمر البشیر در بازداشت است.

جنگ و عوارض آن در منطقه دارفور، سبب شد غرب حکومت بشیر را شدیدا محکوم کند. اما در عین حال بشیر از طریق همکاری در زمینه مقابله با تروریسم و حصول توافقی برای صلح در جنوب سودان توانست موقعیت خود را در رابطه با دولت آمریکا بهبود بخشد. در عین حال پایان جنگ داخلی سودان بین شمال و جنوب باعث رونق اقتصادی این کشور و جلب سرمایه‌گذاران خارجی، به خصوص از سوی چین شد. این شرایط جدید باعث تقویت موقعیت عمر البشیر شده است.
XS
SM
MD
LG