لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۶:۴۶

بیانیه‌ای از وزارت اطلاعات و مسئله‌ای به نام 'خبررسانی آزاد'


عکس تزئینی است
عکس تزئینی است
وزرات اطلاعات ایران با انتشار بیانیه‌ای، همکاری با ۶۰ بنیاد و مؤسسۀ خارجی را ممنوع اعلام کرد که در میان آن‌ها رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور هم وجود دارند.

معاون خارجى وزارت اطلاعات جمهورى اسلامى در گفت‌و‌گويى كه متن آن در خبرگزارى‌هاى داخلى ايران منتشر شده است اسامى ۶٠ بنياد و موسسه كه به گفته اين مقام امنيتى با «جنگ نرم» عليه جمهورى اسلامى در ارتباط هستند را منتشر كرد.

اين مقام امنيتى در اظهارات خود «شبكه‌هاى رسانه ‌اى، ماهواره ‌اى و اينترنتى» به گفته وى، «معاند و مخالف نظام جمهورى اسلامى» را شامل راديو و تلويزيون هاى فارسى زبان خارج از كشور از جمله صدای آمریکا، رادیو فردا، بی بی سی، رادیو اسرائیل دانسته است و از شبكه‌هاى ماهواره ‌اى «مجاهدين خلق، سلطنت‌ طلب، پارس، رنگارنگ، كانال يک» و همچنين برخى از سايت‌هاى اينترنتى مانند «جرس» به عنوان مصاديق سازمان‌هاى «برانداز بيگانه» نام برده است.

بیشتر بخوانید: وزارت اطلاعات ایران همكارى با ۶۰ بنياد و موسسه خارجى را ممنوع كرد

در عین حال کم نیستند منتقدانی که می‌گویند مقام‌های دولتی ایران خود از هر فرصتی که پیش آید برای گفت‌وگو با رسانه‌های خارجی استفاده می‌کنند ولی همین اجازه را به دیگران نمی‌دهند.

موضع‌گیری وزارت اطلاعات حتی با واکنش‌هایی متناقض در دولت دهم هم رو‌به‌رو شده است. منوچهر متکی، وزیر خارجه می‌گوید که ارتباط با افکار عمومی، رسانه‌ها، موسسه‌های مطالعاتی و تشکل‌های غیردولتی آمریکایی جزء «مرزهای ممنوعه» این وزارتخانه نیست.

بیشتر بخوانید: متکی برخلاف دستور وزارت اطلاعات موضع گرفت

بیانیه وزارت اطلاعات که ظاهری تازه دارد، اما عملا در ادامه تفکری که کم و بیش همیشه وجود داشته، صادره شده است سبب شده تا دوباره پرسش‌هایی مطرح شوند.

پرسش‌هایی که در ارتباط با مسئله‌ای اساسی در شرایط فعلی ایران است: اطلاع‌رسانی آزاد و بی‌طرفانه.

به‌نظر شما آیا این بیانیه می‌تواند جلو اطلاع‌رسانی به شهروندان ایرانی را بگیرد؟

رضا، یکی از شنوندگان و بینندگان رسانه‌های فارسی زبان خارج از ایران در این مورد به رادیو فردا می‌گوید: اصلاً نمی‌توانند این کار را بکنند، چون مردم با پیامک به هم اطلاع‌رسانی می‌کنند و هرچه هم جلو این کار را بگیرند، مردم جری‌تر می‌شوند. مثل این است که بخواهیم از یک بچه چیزی را پنهان کنیم، او بیشتر کنجکاو می‌شود. به‌نظر من، هرچه بیشتر سرکوب کنند، برای ما بهتر است.

بیاینه تازه وزارت اطلاعات در حالی منتشر می‌شود که نشریات داخلی ایران به شکل بی‌سابقه‌ای با سانسور روبه‌رو هسستند و هر روز بر تعداد آن دسته که تذکر می‌گیرند یا توقیف می‌شوند اضافه می‌شود.

در عین حال پخش گسترده پارازیت بر امواج ماهواره‌ای چنان شدید است که سبب شده شبکه‌های غیرفارسی زبانی که برنامه‌هایشان مختل شده است هم لب به انتقاد بگشایند.

آیا محدود کردن رسانه‌های خارج از کشور موضوع تازه‌ای است؟

مهرزاد یکی از شنوندگان رادیو فردا می‌گوید: نه، تازه نیست. در این سی سال که این‌ها حکومت کرده‌اند، همیشه از رسانه‌های آزاد و خارجی که وقایع را به شکل واقعی منعکس می‌کنند ترسیده‌اند. این‌ها آرامش گورستانی و پادگانی می‌خواهند. می‌خواهند که مردم فقط همین چند تا روزنامۀ کیهان و جمهوری اسلامی و... را بخوانند و این پنج تا شبکۀ صدا و سیما را نگاه کنند. خیلی از این مؤسسات که نامشان را وزارت اطلاعات اعلام کرده اصلاً ربطی به ایران ندارند. این بیانیه بیشتر مصرف داخلی دارد. همان طور که گفتم این‌ها همیشه از رسانه‌های آزاد ترسیده‌اند، منتها الان چون جامعه خیلی ملتهب است، بیشتر می‌ترسند. ولی فکر نمی‌کنم موفق شوند، چون دنیای امروز دنیای ارتباطات است. شما می‌بینید که هر قتلی در ایران اتفاق می‌افتد، چند لحظه بعد از طریق اینترنت، در رسانه‌های جهان نشان داده می‌شود.

اما وزارت اطلاعات چرا باید شنیدن صدای رادیوها یا تلویزیون‌های فارسی‌زبان خارج از کشور را ممنوع کنند؟

عرفان به رادیو فردا می‌گوید: به‌نظر من خیلی عادی است و به‌راحتی می‌توان دلیلش را فهمید. شما ببینید، پنج تا شبکۀ تلویزیونی در ایران مدام دارند حرف‌های حکومت را تکرار می‌کنند. در کنارشان، روزنامه‌های کثیرالانتشار کیهان، ایران، وطن امروز و... با قیمت ارزان، یک شبکۀ گستردۀ تبلیغاتی برای نظام درست کرده‌اند. این‌ها دوست دارند در دنیا به‌عنوان یک جامعۀ تک‌صدا مطرح باشند و مردم ایران از دنیا هیچ خبری نداشته باشند. به‌نظر من، قصدشان این است که باز قانونی به تصویب برسانند تا بتوانند بار دیگر بریزند ماهواره‌ها را جمع کنند و افراد جامعه را به اتهام واهی «ارتباط با بیگانگان» دستگیر کنند. شاید هم هدف‌های جدیدی دارند. ولی ما دیگر در قرن بیست و یکم در یک دهکدۀ جهانی هستیم که نمی‌شود جلو ارتباطات را گرفت. کسی که مشتاق باشد، از هر طریقی که شده، خبرها را به دست می‌آورد.

در بیانیه وزارت اطلاعات نه تنها نام رسانه‌ها که نام برخی از سازمان‌های غیر دولتی و دو دانشگاه نیز به چشم می‌خورد. بنیاد سوروس، مركز وودرو ویلسون، خانه آزادی (فریدم هاوس)، بنیاد فورد،‌ موسسه هوور دانشگاه استانفورد، دانشگاه یل، دیده‌بان حقوق بشر و شورای روابط خارجی آمریکا از جمله موسسات ممنوعه دیگر وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی هستند.

معاون خارجی وزارت اطلاعات در مصاحبه-بیانیه خود می‌گوید: «هرگونه ارتباط، عقد قرارداد و اخذ امكانات از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی با این موسسات و بنیادهای جریان جنگ نرم غیرقانونی و ممنوع می‌باشد.»

جنگ نرم، واژگانی است که مقام‌های حکومتی و رسانه‌های دولتی ایران در ماه‌های اخیر به کرات از آن استفاده کرده‌اند.
XS
SM
MD
LG