لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ تهران ۰۲:۱۳

ملک عبدالله در دمشق از هم‌پیمان ایران چه می‌خواهد


عبد الله بن عبد العزيز، پادشاه عربستان سعودی
عبد الله بن عبد العزيز، پادشاه عربستان سعودی
همزمان با نخستین سفر رسمی عبد الله بن عبدالعزيز، پادشاه عربستان سعودی، به سوریه روزنامه وال استریت جورنال ارزیابی کرده است که هدف از این سفر، تلاش عربستان برای دور کردن سوریه از هم پیمانی با جمهوری اسلامی ایران، و نزدیک کردن آن به محور حکومت های میانه روی عرب باشد.

سفر ملک عبدالله بن عبدالعزیز به سوریه پس از سال ۲۰۰۵ که وی برتخت سلطنت سعودی نشست، نخستین دیدار رسمی از دمشق محسوب می شود. این دیدار دو روزه از چهارشنبه هفتم اکتبر آغاز شد.

یخ مناسبات عربستان سعودی و سوریه هنگامی شروع به آب شدن کرد که بشار اسد ماه گذشته از جده دیدار کرد و ملاقات دو ساعته ای با ملک عبدالله انجام داد.

برای انجام این دیدار ماه ها تلاش پشت پرده صورت گرفته بود. عربستان که هم پیمان غرب است در کنار حکومت های میانه روی عرب در نقطه مقابل منافع محور سوریه - ایران و سازمان های مرتبط با آنها حزب الله و حماس قرار گرفته است.

از هنگام روی کار آمدن جمهوری اسلامی در ایران درسال ۱۹۷۹، سوریه نزدیک ترین هم پیمان راهبردی با ایران محسوب شده، که این امر حاکمیت سنی عربستان را هیچگاه آسوده خاطر نگذاشته است.

مقامات سعودی و سوری تاکید کرده اند که ملک عبدالله و بشار اسد بویژه در باره بن بست سه ماهه در صحنه سیاست لبنان، که مانع از تشکیل دولت جدید در بیروت شده، رایزنی می کنند.

عربستان و سوریه همواره از جناح های رقیب لبنانی حمایت کرده اند. عربستان پشتیبان ملی گرایان جناح «۱۴ مارس» است که در انتخابات پارلمانی لبنان در ماه ژوئن اکثریت کرسی های مجلس را در دست خود حفظ کردند اما آقای سعد حریری رهبر این جناح پس از سه ماه که مکلف به تشکیل دولت جدید شده، هنوز نتوانسته است این وظیفه را به انجام برساند.

سوریه حامی جریان های لبنانی عضو جناح «هشت مارس» است که حزب الله در صدر آن قرار دارد.

اختلافات جریان «۱۴ مارس» با «۸ مارس» از قتل رفیق حریری نخست وزیر اسبق لبنان شدت گرفت. رفیق حریری، پدر سعد حریری، میلیاردری که هم پیمان مهم خاندان سلطنتی عربستان و صاحب تجارتی عظیم با شاهزادگان سعودی بود، فوریه ۲۰۰۵ در انفجاری سهمگین در قلب بیروت کشته شد.

بسیاری از لبنانی ها و سعودی ها هنوز بر این باورند که مقامات سوریه در قتل رفیق حریری نقش داشتند؛ اتهامی که سوریه همواره آنرا رد کرده است. اما اقدام ملک عبدالله در تحریم نشست سران اتحادیه عرب که سال ۲۰۰۸ در دمشق برگزار شد، بر طعنه زنی های دمشق و ریاض افزود.

به نوشته وال استریت جورنال، عربستان که شاهد کاهش نقش خود در امور اعراب در برابر افزایش وزنه ایران در عراق، لبنان و امور فلسطینی هاست، اکنون تلاش می کند که سوریه را به سوی خود جلب کند، و در این راستاست که پس از یکسال و نیم نبود سفیر سعودی در دمشق، از اوت امسال، سفیر جدید عربستان به سوریه اعزام شد.

تلاش عربستان برای بررسی این احتمال که تا چه حد سوریه آماده نزدیک شدن به محور میانه روهای عرب منطقه است، با تلاش های آمریکا و فرانسه برای بهبود مناسبات با دمشق همزمان شده است.

وال استریت جورنال یاد آور می شود، عربستان که از ثروت سرشار نفتی خود برای ایجاد هم پیمانان مورد نظرخود استفاده کرده، امیدوار است که سفر ملک عبدالله به سوریه تاکیدی بر همکاری عربی باشد- هرچند که برخی تحلیلگران سوری نسبت به اثرات این دیدار چندان خوش بین نیستند.

مازن بلال، تحلیلگر سوری در دمشق، به وال استریت جورنال گفته است، سعودی ها نخواهند توانست مناسبات سوریه با ایران را قطع کنند ولی دست کم تلاش خود را برای کاهش نفوذ ایران خواهند کرد.

خبرگزاری رویترز نیز به نقل از «یک منبع دیپلماتیک در دمشق» می نویسد، «اوباما برای پیشبرد صلح خاورمیانه به کمک نیاز دارد و سوریه صاحب نفوذ زیادی بر گروه های مخالف صلح است».

ثابت سالم یک روزنامه نگار سوری نیز به رویترز می گوید، «چیزی که سوریه می تواند درباره ایران عرضه کند این است که روشن کند سوریه در اقدامات ایران علیه منافع اعراب نقشی نخواهد داشت».
XS
SM
MD
LG