لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۱۶ مهر ۱۴۰۳ تهران ۲۰:۰۱

دلشوره‌های شیخ انقلابی؛ همه نامه‌های کروبی به «خبرگان»


نامه‌نگاری‌های مهدی کروبی از حصر ادامه دارد. او پیش از نامه اخیر به مجلس خبرگان رهبری هفت نامه به دو رئیس و اعضای این مجلس نوشته است. نامه‌هایی که از سال ۷۷ آغاز شده و اکثر آنها مربوط به موضوع انتخابات این مجلس و حذف جریان موسوم به چپ از آن بوده است.

تأکید بر نقش منفی اکبر هاشمی رفسنجانی در مطلقه شدن قدرت آیت‌الله خامنه‌ای و حذف جریان چپ، وجه مشترک اکثر نوشته‌ها و نامه‌های مهدی کروبی است. در این میان او اما درباره نقش دیگر بازیگران کلیدی آن ماه‌ها به خصوص احمد خمینی سکوت کرده است.

مهدی کروبی در سوم دی ماه ۷۷ در نامه‌ای به علی مشکینی، رئیس مجلس خبرگان رهبری، نسبت به رد صلاحیت نامزدهای جریان چپ و تغییر آیین‌نامه انتخابات مجلس خبرگان رهبری که تأیید صلاحیت نامزدها را به شورای نگهبان واگذار می‌کرد، انتقاد کرد.

دبیرکل مجمع روحانیون مبارز در این نامه پیشنهاد کرد که تأیید صلاحیت نامزدها در اختیار هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری یا مراجع تقلید قرار گیرد.

کروبی در سال‌های ۸۴ و ۸۵ نیز دو نامه مشابه با موضوع نامه اول به رئیس مجلس خبرگان رهبری نوشت.

هاشمی رفسنجانی، در مقام رئیس وقت مجلس خبرگان رهبری مخاطب یکی از نامه‌های مهدی کروبی بود.
هاشمی رفسنجانی، در مقام رئیس وقت مجلس خبرگان رهبری مخاطب یکی از نامه‌های مهدی کروبی بود.

انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، اما لحن و محتوای نامه‌های کروبی را به مجلس خبرگان رهبری متفاوت کرد. این نامزد معترض انتخابات ۷ مرداد ۸۸ در نامه‌ای به اکبر هاشمی رفسنجانی، از «تعرض‌های جنسی» به معترضان بازداشت شده «در بازداشتگاه‌ها» خبر داد و او خواست که به عنوان رئیس مجلس خبرگان رهبری این موضوع را پیگیری کند.

او ششم مهر ۸۸ نیز در نامه دیگری به اکبر هاشمی رفسنجانی موضوع «بحران مشروعت» را مطرح کرد و به اینکه رئیس مجلس خبرگان رهبری از «شرایط کشور» انتقاد نکرده و در نشست اختتامیه این مجلس «غایب» شده است، اعتراض کرد.

برخورد اعضای مجلس خبرگان رهبری با علی‌محمد دستغیب که مطالبات معترضان را مطرح می‌کرد و «فتته» خواندن شدن اعتراض‌ها در بیانیه مجلس خبرگان رهبری، از جمله دیگر موضوعات مورد انتقاد کروبی در این نامه بود.

عملکرد نهادهای زیر نظر رهبری جمهوری اسلامی از جمله صدا و سیما و فعالیت‌های اقتصادی برخی از این نهادها از جمله دیگر موضوعاتی بود که کروبی خواستار رسیدگی مجلس خبرگان رهبری به آنها شده بود.

کروبی حدود یک سال بعد و چند ماه قبل از حصر خود، یعنی در ۲۲ شهریور ۸۹، نیز آخرین نامه به رئیس مجلس خبرگان رهبری را در زمان آزادی نوشت.

درخواست برای نظارت مجلس خبرگان رهبری بر نهادهای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی محتوای نامه پایانی کروبی بود. او از جمله با اشاره به اتفاقات پس از انتخابات و سرکوب معترضان، از فعالیت‌های سپاه پاسداران در سیاست و اقتصاد انتقاد کرده بود.

کروبی که در میان شخصیت‌های سیاسی جمهوری اسلامی بیش از همه نامه‌های سرگشاده اعتراضی نوشته، پیش از حصر ۱۳ نامه و پس از حصر یک نامه به آیت‌الله خامنه‌ای نوشته که نامه‌های قبل از حصر، کمتر در زمان ارسال خود علنی شده‌اند.

اکثر نامه‌های مهدی کروبی به آیت‌الله خامنه‌ای نیز درباره موضوع انتخابات و اعتراض به تلاش نهادهای او برای حذف جریان چپ و یکدست‌تر شدن حاکمیت بوده است. برخی از این نامه‌ها نیز مربوط به وضعیت زندانیان سیاسی است.

او نامه‌نگاری‌های مفصلی نیز با احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، داشته است.

کروبی در این نامه‌ها و دیگر روایت‌های تاریخی خود از هم‌نوایی اکبر هاشمی رفسنجانی، جریان مشهور به راست و آیت‌الله خامنه‌ای برای حذف او و هم‌فکرانش سخن گفته است. موضوعی که در نامه اخیر او نیز تکرار شده و از این جهت روایت جدیدی نیست.

از جمله کروبی در کتاب «نامه‌ها» گفته است که همزمان با مجلس سوم که او ریاست آن را برعهده داشت، نشست تدوین آیین‌نامه مجلس خبرگان رهبری برخلاف روال معمول که در مجلس برگزار می‌شد، در حسینیه دفتر رهبر جدید جمهوری اسلامی برگزار شد.

به گفته کروبی، در این نشست‌ها نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری به فقهای شورای نگهبان که خود منصوب رهبری بودند سپرده شد و به این ترتیب «دور باطلی» به وجود آمد که مجلس خبرگان رهبری را « از جایگاه خود خارج و بی‌خاصیت ساخت».

در این انتخابات اکثر نامزدهای مجمع روحانیون مبارز حذف شدند و این گروه در انتخابات دومین دوره مجلس خبرگان رهبری شرکت نکرد و پس از آن عملاً از مجلس خبرگان رهبری حذف شد.

این اتفاق و پس از آن حذف جریان چپ از مجلس چهارم مبدأ اکثر نامه‌نگاری‌های مهدی کروبی است. نامه‌نگاری‌هایی که در آن تنها از زمان آغاز رهبری آیت‌الله خامنه‌ای سخن گفته می‌شود و درباره چند ماه سرنوشت‌ساز قبل از آن یعنی حذف آیت‌الله منتظری از قائم مقام رهبری سکوت کرده است.

در کتاب «نامه‌ها» یک نامه انتقادی کروبی به آیت‌الله منتظری نیز منتشر شده است. نامه‌ای که او به همراه حمید روحانی و مهدی امام جمارانی در بهمن ۶۷ به آیت‌الله منتظری نوشتند و از دیدگاه برخی از تحلیلگران از جمله محسن کدیور «آتش تهیه برکناری قائم مقام رهبری است».

کروبی در دوره رهبری آیت‌الله خمینی نیز نامه‌هایی نوشته که در کتاب «نامه‌ها» منتشر نشده است. از جمله نامه‌ای که علیه حزب جمهوری اسلامی نوشته شده است. نامه ای که از دیدگاه نزدیکان کروبی برای مقابله با «حاکمیت تک صدایی» این حزب بوده است.

کروبی در زمان رهبری آیت‌الله خمینی هم نامه‌نگاری‌هایی به او داشت، از جمله نامه‌ای به همراه محمد خاتمی در مورد وضعیت جنگ
کروبی در زمان رهبری آیت‌الله خمینی هم نامه‌نگاری‌هایی به او داشت، از جمله نامه‌ای به همراه محمد خاتمی در مورد وضعیت جنگ

برخی از چهره های سیاسی اما روایت دیگری دارند و این نامه را ناشی از تلاش کروبی برای تحکیم جایگاه احمد خمینی و حذف جریان مزاحم حزب جمهوری اسلامی می دانند.

از جمله احمد منتظری، فرزند آیت‌الله منتظری، اخیراً در مصاحبه‌ای با حسین دهباشی گفته که احمد خمینی نسبت به محمد حسینی بهشتی و حزب جمهوری اسلامی موضع منفی داشته و به گونه‌ای شرایط را فراهم کرده که آیت‌الله خمینی دستور انحلال حزب را صادر کند.

نامه مشترک کروبی و خاتمی به آیت‌الله خمینی درباره وضعیت جنگ نیز دیگر نامه منتشر نشده کروبی است.

پس از سال‌ها مبدأ نامه‌های مهدی کروبی همچنان سال ۶۸ است و او دلیل نامه‌نگاری‌هایش را نگرانی نسبت به وضعیت جمهوری اسلامی با قرائت خاص خود می داند. این دلشوره‌های شیخ انقلابی از حصر اما در میان مقامات جمهوری اسلامی چندان خریداری ندارد.

XS
SM
MD
LG