درحاليکه کمتر از دو هفته به برگزاری انتخابات رياست جمهوری در آمريکا باقی نمانده است، بازار گمانه زنی ها در باره چگونگی سياست دولت آينده آمريکا در برابر ايران بسيار داغ است.
آن هم نه تنها در ميان تحليلگران سياسی در ايران و خارج از ايران بلکه در ميان جناح های سياسی جمهوری اسلامی هم پيش بينی هايی می شود که نشان از اهميت نتيجه اين انتخابات و تاثير آن در رفتار سياسی آينده دولت جمهوری اسلامی در برابر آمريکا دارد.
علی لاريجانی، رييس مجلس شورای اسلامی، روز چهارشنبه در مصاحبه با خبرنگاران خارجی در بحرين و در پاسخ به اين پرسش که پيروزی کدام يک از نامزدهای انتخاباتی امريکا برای ايران مهمتر است گفت: انتخابات مسأله داخلی امريکايیهاست، با اين حال حرفهايی که اوباما میزند مقداری معقولتر است.
اين جمله آقای لاريجانی به اين برداشت دامن زد که محافظه کاران هم در ايران مايل به پيروزی نامزد خزب دموکرات آمريکا در انتخابات هستند.
اما آيا پيروزی دموکراتها راه دست يابی به رابطه ديپلماتيک ميان ايران و آمريکا را هموارمی کند يا نه رابطه آمريکا با ايران فرا حزبی است و پيروزی اين يا آن حزب تاثيری بر آينده روابط دوکشور ندارد.
اشتراک راهبرد در قبال ايران
- «دو حزب دموکراتها و جمهوری خواهان در خطوط کلی مقابله با ايران اختلافی ندارند و تنها در تاکتيک روش های متفاوتی را پيشنهاد می کنند».
بهمن آقايی ديبا، تحليلگر سياسی در واشينگتن، به راديو فردا می گويد: نکته اصلی اين است که آيا خواست های دوکشور از يکديگر قابل برآورده شدن هستند يا نه.
به گفته آقای ديبا هم دموکراتها و هم جمهوری خواهان خواهان قطع دخالت ايران در مسائل و درگيری های منطقه ، تعليق غنی سازی اورانيوم و متوقف کردن پشتيبانی به گفته آنان از تروريسم از سوی ايران هستند. در مقابل ايران از آمريکا می خواهد از منطقه و عراق خارج شود، از حمايت از اسرائيل دست بردارد و در امور به گفته مقام های جمهوری اسلامی داخلی ايران دخالت نکند.
به باور آقای ديبا، جمهوری اسلامی به دليل اينکه از مخالفت با آمريکا برای توجيه مشروعيت خود استفاده می کند، مشکل خواهد بود اين سلاح مهم را براحتی بر زمين گذارد.
بهمن آقايی ديبا بر اين نظر است که دو حزب دموکراتها و جمهوری خواهان در خطوط کلی مقابله با ايران اختلافی ندارند و تنها در تاکتيک روش های متفاوتی را پيشنهاد می کنند.
آقای ديبا می گويد: پس از انتخابات و بدون توجه به اينکه چه کسی رييس جمهور آينده آمريکا باشد، مذاکراتی ميان ايران و آمريکا احتمالا آغاز خواهد شد اما اين مذاکرات به نتيجه خواهد بود .
رسول نفيسی، استاد دانشگاه و تحليلگر سياسی در واشنگتن، بر خلاف آقای ديبا به راديو فردا می گويد: اختلاف در برخورد با ايران ميان دوحزب عمده آمريکا تنها تاکتيکی نيست، بلکه جمهوری خواهان جنگ افروزند در حاليکه دموکراتها خواهان برخوردی نظامی با ايران نيستند.
به گفته اقای نفيسی هر دوحزب عمده آمريکا در دهه گذشته به راست روی گرايش داشته اند اما جمهوری خواهان به راستگرايی افراطی متمايل شده اند، در حاليکه دموکرات ها به ميانه روی گرائيده اند.
- «اختلاف در برخورد با ايران ميان دوحزب عمده آمريکا تنها تاکتيکی نيست، بلکه جمهوری خواهان جنگ افروزند در حاليکه دموکراتها خواهان برخوردی نظامی با ايران نيستند».
آقای نفيسی از بحث خود اين نتيجه گيری را می کند که انتخاب جان مک کين و سارا پی لين به سياست های جنگ طلبانه دامن می زند به ويژه اينکه خنم پی لين بسيار براست افراطی گرايش دارد.
به باور آقای نفيسی خوش بينی مقام های جمهوری اسلامی به پيروزی باراک اوباما هم بی مورد است چون درست به دليل اينکه دمو کراتها خواهان برخورد نظامی نيستند، سختگيری بيشتری در زمينه تحريم و فشار به ايران در پيش خواهند گرفت.
به رغم همه اينها آقا ی نفيسی بر اين نظر است، که پيروزی باراک اوباما می تواند راه بازگشت محمد خاتمی به قدرت را هموار کند و بالعکس پيروزی جمهوری خواهان حکومت محافظه کاران در ايران را تقويت مي کند.
اعتماد نظام به احمدی نژاد
مهدی مهدوی آزاد، روزنامه نگار و تحليلگر سياسی در تهران، در گفت وگو با راديو فردا می گويد جناح های سياسی در ايران در طول سه دهه گذشته بر سر برقراری رابطه با آمريکا با يکديگر درر قابتند اما در حال حاضر جناح پشت سر محمود احمدی نژاد به پيروزی باراک اوباما دل بسته اند، در حاليکه مخالفين دولت نه به دليل مخالفت با برقراری رابطه با آمريکا که به دليل مخالفت با دولت در اين راه مانع تراشی می کنند.
آقای مهدوی آزاد با تاکيد بر پيچيدگی روابط ايران وآمريکا بر اين باور است که نظام جمهوری اسلامی از آنجا که به محمد خاتمی اعتماد کافی نداشت، تلاشهای او برای عادی کردن رابطه با آمريکا را خنثی می کرد، در حاليکه در حال حاضر مسئولان نظام ظاهرا به دولت آقای محمود احمدی نژاد اعتماد لازم را دارند و بدين جهت است که مخالفتی جدی با تلاشهای رييس جمهوری ابراز نمی شود.
افزون براين آقای مهدوی آزاد بر اين نظر است که آقای احمدی نژاد در سه سال گذشته برخی تابوهای موجود را شکسته به طوری که اکنون در کشوری که به خاطر يک نظرسنجی از مردم در باره رابطه با آمريکا، چند سال پيش مسئولان اين نظر سنجی را سالها زندانی کردند، امروز طرح اين مساله موضوعی عادی است.
برنامه ديدگاه ها روزهای شنبه ساعت ۱۹: ۳۵ دقيقه بوقت تهران پخش و دوبار ديگر هم تکرار ميشود: نيمه شب شنبه يعنی سی و پنج دقيقه پس از نيمه شب و روزهای يکشنبه ساعت سيزده و پنج دقيقه بوقت تهران.
