مجمع عمومی سازمان ملل روز سهشنبه ۲۹ شهریور با سخنرانی آنتونیو گوترش گشایش یافت. دبیرکل سازمان ملل هشدار داد که تحت تاثیر افزایش چشمگیر قیمت کالاهای اساسی، گرمایش زمین و ادامه درگیریهای نظامی مرگبار و ویرانگر، جهان به سوی «زمستان نارضایتی» میرود.
با پشت سرگذاشتن محدودیتهای مربوط به دوران همهگیری کرونا سازمان ملل از تمامی رهبران جهان خواسته است که اگر قصد سخنرانی دارند باید شخصا در اجلاس شرکت کنند. ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، از این قاعده مستثنی شده است.
آقای گوترش در سخنرانی افتتاحیه مجمع عمومی ضمن ستایش از تلاشها برای اقدامات هماهنگ بینالمللی، در مورد وضعیت وخیم کره زمین هشدار داد.
او گفت: «یک زمستان نارضایتی برای سراسر جهان در افق دیده میشود. اعتماد در حال فروریزی است، نابرابری در حال انفجار و سیاره ما در حال سوختن است. مردم رنج میکشند و طبق معمول اقشار و افراد آسیبپذیر بیش از همه تحت تاثیر این وضعیت قرار میگیرند».
دبیرکل سازمان ملل با اشاره به جدیدترین فجایع طبیعی از جمله سیل گسترده و ویرانگر در پاکستان، به تولیدکنندگان سوختهای فسیلی تاخت و آنها را به «جنگ انتحاری علیه طبیعت» متهم کرد.
او افزود: «بگذارید حقیقت را همانطور که هست بازگو کنیم. جهان ما به سوخت فسیلی معتاد است. زمان دخالت فرارسیده است. باید تولیدکنندگان سوختهای فسیلی و حامیان آنها را پاسخگو کنیم. آلودهکنندگان باید هزینه این خسارات را بپردازند».
آقای گوترش از کشورهای ثروتمند خواست که از سود حاصل از فروش سوختهای فسیلی مالیات بیشتری بگیرند و این مبالغ را به جبران خسارتهای ناشی از تغییرات اقلیمی و مردم کمدرآمد که تحت فشار افزایش قیمتها هستند اختصاص دهند.
روال برگزاری جلسات مجمع عمومی تحت تاثیر مراسم خاکسپاری ملکه فقید بریتانیا تغییر کرده است و جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، که قرار بود سخنران دوم باشد روز چهارشنبه سخنرانی خواهد کرد.
دو سخنران دیگر روز سهشنبه، امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، رهبران دو اقتصاد بزرگ اروپایی هستند که در تحریمهای غرب علیه روسیه بهدلیل تجاوز نظامی آن به اوکراین نقش مهمی ایفا میکنند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در یک نشست خبری در نیویورک گفت: «امسال جنگ اوکراین از مهمترین مباحث مجمع عمومی خواهد بود. ما به خوبی میدانیم که مسائل و مشکلات دیگری وجود دارد ولی جنگ اوکراین به اشکال گوناگون وضعیت تمام کشورهای جهان را تحت تاثیر قرار داده است».
وزیر خارجه آلمان قبل از سفر به نیویورک وعده داد که اروپا از تمامی کشورهایی که تحت تاثیر پیامدهای جنگ اوکراین قرار گرفتهاند، حمایت خواهد کرد.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، نیز بهرغم تیرگی مناسبات با آمریکا در نشست مجمع عمومی سازمان ملل شرکت میکند.
بیش از ۲۰۰ نهاد مدنی و خیریه بینالمللی در بیانیهای خطاب به مجمع عمومی سازمان ملل خواستار انجام اقدامات فوری و موثر برای پیشگیری از تشدید بیمهار فقر و گرسنگی در جهان شدهاند.
در بخشی از این بیانیه گفته میشود: «حدود ۵۰ میلیون نفر در ۴۵ کشور جهان در معرض گرسنگی هستند و تخمین زده میشود که هر روز بیش از ۱۹ هزار نفر از گرسنگی میمیرند».
یکی دیگر از سخنرانان جلسه روز سهشنبه مجمع عمومی، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، است که کشورش در میانجیگری بین مسکو و کیيف از جمله توافق مربوط به از سرگیری صادرات غله اوکراین نقش مهمی ایفا میکند.
آقای اردوغان قرار است در حاشیه این اجلاس با یائیر لاپید، نخستوزیر اسرائیل، گفتگو کند که نشانهای از بهبود چشمگیر در مناسبات دو کشور تلقی میشود.
یکی دیگر از ملاقاتهای مهم در حاشیه این اجلاس، ديدار وزیران خارجه ارمنستان و جمهوری آذربایجان به میزبانی آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، است. این اولین دیدار مقامهای ارشد دو کشور پس از درگیریهای نظامی اخیر است.
یکی دیگر از موضوعات مهم در دستور جلسه مجمع عمومی، فعالیتهای هستهای ایران است.
ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری اسلامی ایران، که برای نخستین بار در این مجمع شرکت میکند صبح روز سهشنبه با امانوئل مکرون دیدار کرد. آقای رئیسی روز دوشنبه در مصاحبهای با شبکه خبری «ان بیسی» گفت شراط اصلی ایران برای احیای برجام دریافت تضمین از آمریکاست.