وزیر انرژی عربستان سعودی روز پنجشنبه، ۱۸ مرداد، به کانادا اطمینان داد که تنش سیاسی جدید بین دو کشور بر صادرات نفت این کشور به کانادا تأثیری نخواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری رویترز، خالد الفالح در بیانیهای اعلام کرد که عربستان به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت در جهان، این سیاست «باثبات و درازمدت» را دنبال میکند که تأمین نفت نباید تحت تأثیر ملاحظات سیاسی قرار گیرد.
این بیانیه در شرایطی منتشر میشود که ریاض به خاطر تنش ایجادشده با کانادا، هرگونه مناسبات تازه تجاری با این کشور را متوقف کرده و تلاشهای میانجیگرانه دیگر کشورها را نیز نپذیرفته است.
در همین پیوند، عربستان سعودی روز دوشنبه سفیر کانادا را نیز از ریاض اخراج کرد و سفیر خود را فراخواند.
این اختلاف دیپلماتیک پس از آن به وجود آمد که دیپلماتهای کانادایی در شبکه توئیتر با ارسال پیامهایی خواهان «آزادی بلادرنگ» فعالان حقوق زنان در عربستان شدند.
یکی از بازداشتشدگان، سمر بدوی، خواهر رائف بدوی، نویسنده و وبلاگنویسی است که در سال ۲۰۱۲ در عربستان بازداشت و سپس به جرم توهین به اسلام به هزار ضربه شلاق و ده سال زندان محکوم شد.
گروههای حقوق بشری و دیپلماتهای غربی از جمله کانادا بارها پرونده رائف بدوی را مطرح کرده و خواستار آزادی او شدهاند. انصاف حیدر همسر آقای بدوی ساکن کانادا است و در روز ملی این کشور در ماه ژوئیه، شهروندی کانادا به او اعطا شد.
خشم عربستان از پیام دیپلماتهای کانادایی باعث شد که علاوه بر موارد یادشده، ریاض واردات گندم از کانادا را نیز قطع کرده و تأمین مالی برنامههای آموزشی و پزشکی خود در کانادا را نیز متوقف کند.
کانادا حدود ده درصد از نفت خام مورد نیاز خود را از عربستان وارد میکند.
ارزش مبادلات تجاری کانادا و عربستان سعودی نزدیک به ۴ میلیارد دلار در سال است. کانادا از مشتریان عمده فرآوردههای پتروشیمی، پلاستیک و محصولات مشابه عربستان است. مهمترین صادرات کانادا به عربستان در سالهای اخیر تانک و خودروهای زرهی بوده است.
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، سعی در کاستن از تنشها داشته و گفته است که «گفتوگوهای دیپلماتیک ادامه دارد … و ما نمیخواهیم روابطی ضعیف با عربستان سعودی داشته باشیم. این کشور اهمیت زیادی در جهان دارد و در زمینه حقوق بشر در حال پیشرفت است.»
او در عین حال افزود که تلاشهای کشورش برای گسترش آزادیهای مدنی در عربستان ادامه خواهد یافت.
عربستان هرچند دست به اقداماتی مانند صدور اجازه رانندگی برای زنان، بازگشایی سینماها و دیگر تغییرات در ساختار اجتماعی خود زده، اما همچنان از جمله کشورهایی با پایینترین رتبه آزادی بیان، آزادیهای سیاسی و مدنی به شمار میرود. حکومت عربستان بیش از ده تن از کنشگران معروف حقوق زنان را نیز بازداشت کرده است.
یک مقام وزارت خارجه ایالات متحده نیز خبر داده است که از ریاض خواسته تا جزئیات بیشتری از بازداشتها در اختیار واشینگتن بگذارد و به «روند قانونی احترام بگذارد».
از سوی دیگر، روسیه، در جریان تنشهای عربستان و کانادا به دلیل بازداشت کنشگران سعودی، رسما از ریاض حمایت کرده و گفت درخواست اتاوا برای آزادی فعالان حقوق زنان، «غیر قابل قبول» است.
در عین حال این اولین بار نیست که عربستان سعودی با اقدامات دیپلماتیک به انتقادها در مورد پرونده رائف بدوی پاسخ میدهد. در سال ۲۰۱۵ نیز پس از آن که وزیر خارجه سوئد تصمیم دادگاه در مورد رائف بدوی را «قرون وسطایی» و خاندان آل سعود را حاکمان یک «دیکتاتوری» توصیف کرد عربستان سعودی سفیر خود را از سوئد فرا خواند.