ساعاتی پس از انتشار خبری درباره ارسال نامه به رهبر جمهوری اسلامی، دونالد ترامپ در مصاحبهای دیگر خبر داد که در مورد مسئله ایران «خیلی خیلی زود اتفاقاتی میافتد».
رئیس جمهور آمریکا روز جمعه، ۱۷ اسفندماه، در گفتوگویی در دفتر کارش در کاخ سفید بدون ورود به جزئیات گفت که «روزهای جالبی در پیش است» و «در مورد ایران به حرکات نهایی رسیدهایم».
او گفت: «به لحظات نهایی رسیدهایم. نمیتوانیم اجازه بدهیم که به سلاح اتمی دست یابند.»
ترامپ اما در ادامه اضافه کرد: «با ایران در موقعیتی هستیم که خیلی خیلی زود اتفاقاتی خواهد افتاد. امیدوارم بتوانیم به یک قرارداد صلح برسیم. حرف از موضع ضعف یا قدرت نیست، فقط دارم میگویم که دوست دارم گزینه صلح را ببینم تا آن گزینه دیگر، ولی آن دیگری مسئله را حل خواهد کرد.»
«مسئله ایران یک راه حل نظامی دارد، یک راه حل مذاکره و صلح»
پیش از این اظهارات رئیسجمهور آمریکا، بخشی از یک مصاحبه دیگر او منتشر شده بود که خبر میداد خواستار مذاکره درباره برنامهٔ هستهای ایران است و به همین دلیل نامهای برای رهبر جمهوری اسلامی فرستاده است.
دونالد ترامپ در این گفتوگو با شبکه «فاکس بیزنس» که قرار است روز یکشنبه آینده پخش شود دربارهٔ محتوای این نامه میگوید: «گفتم امیدوارم مذاکره کنید، چون برای ایران خیلی بهتر است.»
رئیسجمهور ایالات متحده افزود: «فکر میکنم آنها میخواهند این نامه را دریافت کنند. گزینهٔ دیگر آن است که باید کاری بکنیم، چون نمیتوان اجازهٔ (ساخت) یک سلاح هستهای دیگر را داد.»
بر اساس تأکید دونالد ترامپ، مسئله ایران دو راه حل دارد: راه حل نظامی یا صلح، و او به دنبال جنگ نیست و مذاکره و صلح را ترجیح میدهد.
او در این مصاحبه هم تأکید میکند که وقت آن رسیده که در این زمینه اتفاقی بیفتد.
خبرگزاری رویترز میگوید ظاهراً نامه مورد اشاره ترامپ برای علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، نوشته شده است. کاخ سفید هنوز در این زمینه اظهارنظر نکرده است.
در نخستین واکنش از سوی مقامهای جمهوری اسلامی، نمایندهٔ ایران در سازمان ملل گفته است که ایران تاکنون نامهای در این زمینه دریافت نکرده است. در مصاحبه به شکل مبهم اشاره میشود که این نامه روز قبل از انجام مصاحبه ارسال شده است.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، هم روز جمعه به خبرگزاری فرانسه گفت تا زمانی که ایالات متحده، راهبرد «فشار حداکثری» را علیه ایران اعمال کند، تهران مذاکرات هستهای را با آمریکا از سر نخواهد گرفت.
عراقچی که برای شرکت در نشست سازمان همکاری اسلامی به عربستان سعودی، سفر کرده اشارهای به گزارشها در خصوص نامه ترامپ نکرده اما گفته است: «تا زمانی که آمریکا به سیاست فشار حداکثری و تهدیدهای خود ادامه دهد، ما هیچ مذاکره مستقیمی با آنها نخواهیم داشت.»
دونالد ترامپ روز ۱۶ بهمن پس از امضای یادداشت ریاستجمهوری برای احیای سیاست «فشار حداکثری» بر ایران گفت مایل به دیدار با رئیسجمهور ایران است تا تهران را ترغیب کند دست از تلاش برای رسیدن به سلاح هستهای بردارد.
او همچنین روز ۲۲ بهمن در گفتوگو با فاکسنیوز اعلام کرد که ترجیح میدهد به جای حملهٔ نظامی به ایران، با تهران به توافق هستهای برسد.
این در حالی است که رهبر جمهوری اسلامی در بهمنماه در یک سخنرانی به طور اکید مذاکره با دولت دونالد ترامپ را رد کرد. پس از آن بود که مسعود پزشکیان رئیسجمهور ایران نیز با چرخش از مواضع قبلی خود در زمان انتخابات، مذاکره با ایالات متحده را منتفی دانست.
در خرداد ۱۳۹۸ و در زمان دور نخست حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید نیز، شینزو آبه، نخستوزیر وقت ژاپن در سفر خود به تهران، پیامی از دونالد ترامپ برای علی خامنهای آورده بود که در نهایت بینتیجه ماند. بر اساس گزارشها، رئيسجمهور وقت ایالات متحده، از آبه خواسته بود که ابراز تمایل او برای گفتوگو با ایران را به اطلاع رهبران جمهوری اسلامی برساند.
علی خامنهای اما در پاسخ گفته بود: «من شخص ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی نمیدانم و هیچ پاسخی هم به او ندارم. اینکه ترامپ میگوید قصد تغییر رژیم را ندارد یک دروغ است زیرا اگر میتوانست این کار را انجام دهد، انجام میداد اما نمیتواند.»
رویکردی که بهنظر میرسد دستکم تاکنون بدون تغییر باقی مانده و رهبر جمهوری اسلامی، همچنان با هرگونه گفتوگو با دولت آمریکا مخالف است.
در همین زمینه، مسعود پزشکیان هفته گذشته در جریان استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر پیشین اقتصاد، در مجلس خبر داد که خود موافق مذاکره با آمریکا بوده و اعتقاد دارد گفتوگو با ایالات متحده مشکلات را حل میکند، اما پس از منع علی خامنهای، این ایده را کنار گذاشته است.
اظهارات تازه دونالد ترامپ در حالی روز جمعه منتشر شد که گمانهزنیهایی از تلاش مسکو برای وساطت در حلوفصل پرونده هستهای جمهوری اسلامی مطرح شده و مقامهای کرملین هم آنرا تأیید کردهاند.
علاوه بر این، وزارت خارجه روسیه روز ۱۷ اسفند اعلام کرد سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه این کشور، در دیدار با کاظم جلالی، سفیر ایران در مسکو، در مورد «تلاشهای بینالمللی برای حلوفصل وضعیت برنامه هستهای ایران» گفتوگو کرده است.
این دیدار روز پنجشنبه انجام شده و وزارت خارجه روسیه به جزئیات بیشتری اشاره نکرده، اما کرملین روز چهارشنبه اعلام کرده بود گفتوگوهای آتی میان روسیه و آمریکا شامل «بحثهایی پیرامون برنامه هستهای ایران» خواهد بود، موضوعی که بهگفتهٔ کرملین، در دور نخست مذاکرات مسکو و واشینگتن در ماه گذشته به آن اشاره شده بود.
پیشتر خبرگزاری بلومبرگ در روز ۱۴ اسفند گزارش داده بود که مسکو موافقت کرده به دولت ترامپ برای برقراری ارتباط با تهران در مورد موضوعاتی مانند برنامه هستهای و حمایت جمهوری اسلامی از گروههای نیابتیاش در خاورمیانه کمک کند.
سخنگوی کرملین هم اعلام کرد دور بعدی مذاکرات روسیه و آمریکا شامل برنامه هستهای ایران نیز خواهد بود و از دید روسیه، حل تمام مسائل موجود پیرامون برنامه هستهای ایران از طریق سیاسی-دیپلماتیک «بهترین راهحل» است.