زن‌ها در بریتانیا حکم می‌کنند؛ آینده اروپا با «می‌» و «مرکل»

ترزا می و همسرش فیلیپ جان می

در ادامه تحولات سیاسی پیش‌بینی نشده، شگفت‌انگیز و نفس‌گیری که از لحظه اعلام نتایج همه‌پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا آغاز شد، اعلام انصراف روز دوشنبه یازده ماه ژوئیه خانم اندریا لید سم، وزیر انرژی از ادامه رقابت با خانم ترزا می‌، وزیر کشور، برای تعیین رهبر بعدی حزب محافظه‌کار آن کشور، عمر باقی مانده نخست‌وزیری دیوید کمرون را از دو ماه به دو روز تقلیل داد.

بعد از اعلام نتایج همه پرسی دو هفته پیش و رای مردم بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا، دیوید کمرون که انتظار می‌رود نام او در تاریخ معاصر بریتانیا به عنوان یکی از محبوب‌ترین، قابل اعتماد‌ترین و موفق‌ترین نخست‌وزیران آن کشور ثبت شود، اعلام داشت که از پست نخست‌وزیری کناره‌گیری می‌کند.

تصمیم به انجام همه‌پرسی را برای باقی ماندن و یا خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، بعد از پیروزی حزب محافظه‌کار در انتخابات سراسری سال گذشته و تشکیل دولت اکثریت، پاره‌ای از ناظران به بزرگ‌ترین اشتباه محاسبه نخست‌وزیر جوان آن کشور نسبت می‌دهند، اگر چه تصمیم سیاسی او، با وجود تبعات بزرگ تاریخی، در داخل کشور مورد انتقاد جدی قرار نگرفت.

بعد از اعلام کناره‌گیری کامرون، و به‌منظور تامین زمان کافی برای ترسیم نقشه راه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا از یک سو، و از سوی دیگر رعایت مقررات تعیین جانشین رهبر حزب محافظه‌کار، که به دلیل داشتن اکثریت در پارلمان تا انتخابات بعدی نخست‌وزیر آن کشور نیز خواهد شد، انتظار می‌رفت نخست‌وزیر کنونی (کامرون) حداقل تا نیمه‌ماه سپتامبر اداره دولت را همچنان عهده‌دار باشد.

روز دوشنبه خانم می‌ به شهر بیرمنگام در انگلستان رفته بود تا زمینه فعالیت‌های تبلیغاتی خود را برای رسیدن به مقام رهبری حزب محافظه‌کار فراهم کند؛ مقامی که با کناره‌گیری ناگهانی خانم لید سم همراه با پست نخست‌وزیری، به سرعت در دامن او فرو افتاد.

علت کناره‌گیری خانم سم، انتقادات رسانه‌ها از وی، بعد از تاکید بر این نکته بود که، مادر بودن او را در موقعیت بهتری از ترزا می‌ (بدون فرزند) برای تصدی نخست‌وزیری قرار می‌دهد.

زنان در سیاست بریتانیا

اگر چه در پارلمان بریتانیا نسبت نمایندگان زن و مرد یک به دو است، در نتیجه تحولات دو هفته اخیر، نقش‌های کلیدی زنان در احزاب و دولت‌های ملی و محلی بریتانیا بیش از پیش افزایش یافته است.

خانم ترزا می‌ دومین زنی است که بپس از مارگارت تاچر در بریتانیا به مقام نخست‌وزیری می‌رسد.

علاوه بر جدی بودن در کار که از هم‌اکنون عنوان بانوی آهنین (لقب مارگارت تاچر) را برای او تامین کرده، دو حرف اول نام نخست‌وزیر تازه (ت-م) نیز با جابجایی ترتیب، شبیه دو حرف اول نام نخست وزیر پیشین (م-ت) است،

خانم سم، رقیب می‌ برای رسیدن به رهبری حزب محافظه‌کار، برای قرار گرفتن در لیست دو نامزد نهایی، ۳ سه نامزد مرد را با کسب آراء بیشتر نمایندگان حزب در مجلس، کنار زده بود.

علاوه بر نامزدی دو زن برای رسیدن به مقام نخست‌وزیری بریتانیا، در اسکاتلند نیز خانم نیکلا استرجون رهبر حزب ملی‌گرای آن کشور، در پست نخست‌وزیری قرار دارد و رهبر حزب اقلیت محافظه‌کار خانم روث دیوید سون ۳۸ ساله، خبرنگار پیشین بی‌بی‌سی است.

خانم دیوید سون، بر خلاف خان استرجون، به‌شدت مخالف جدایی اسکاتلند از بریتانیا است.

رهبری حزب کارگر، سومین حزب بزرگ اسکاتلند را نیز خانم کیزا داگدیل بر عهده دارد که تا پیش از انتخابات سال گذشته، دومین حزب بزرگ اسکاتلند به‌شمار می‌رفت.

بعد از اعلام کناره‌گیری کامرون از پست نخست‌وزیری، و همچنین کناره‌گیری نایجل فراژ رهبر حزب دست راستی هوادار خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، جرمی کوربن رهبر دست چپی حزب کارگر بریتانیا، از سوی نمایندگان آن حزب در پارلمان زیر فشار شدید برای کناره‌گیری قرار گرفت.

نمایندگان حزب کارگر بر این باور‌ند که با وجود کوربن در منصب رهبری، حزب کارگر بخت شکست دادن حزب محافظه‌کار را در انتخابات بعدی نخواهد داشت، از این جهت طرح کنار گذاشتن وی و گماردن یک رهبر معتدل در منصب نخست‌وزیر سایه را به‌شدت پیگیری می‌کنند.

چهره‌ای که برای رویارویی با کوربن اعلام آمادگی کرده و احتمالا او را کنار خواهد زد، خانم انجلا ایگل (فرشته-عقاب) است که در دولت سایه بریتانیا عضویت دارد.

در بریتانیا به‌منظور حفظ تداوم در امور دولت، حزب اقلیت دارای کابینه سایه است و در صورت انتقال دولت از یک حزب به حزب دیگر، اعضاء دولت سایه به منصب‌های اصلی گمارده می‌شوند.

به این ترتیب با سرعت گرفتن تغییرات سیاسی در بریتانیا، آقای کامرون بعد از جلسه چهارشنبه مجلس پست نخست‌وزیری را ترک می‌کند.

بعد از او، خانم می‌ برای تایید نخست وزیری خود نزد خانم دیگری (ملکه) خواهد رفت و غروب آن روز در خانه شماره ۱۰ خیابان داونینگ –لندن مستقر خواهد شد.

بریتانیا، اروپا و جهان با سه زن

خانم می‌ اگر چه موافق باقی ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا بود، ولی شعار تبلیغاتی خود را برای جانشینی کامرون «معنی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا خروج از آن است» قرار داد.

او در منصب وزارت کشور بریتانیا سعی در محدود کردن ورود مهاجران داشت.
در مورد ۳ میلیون اتباع ممالک عضو اتحادیه اروپا که هم‌اکنون در بریتانیا زندگی می‌کنند، خانم می‌ اعلام داشته که نگاه داشتن آنها بعد از خروج از اتحادیه عملی نیست-اگر چه از این موضوع در آینده و ضمن انجام مذاکره برای تعیین شرایط خروج از اتحادیه به عنوان وسیله چانه‌زنی استفاده خواهد کرد.

دولت خانم می‌ برای مذاکرات اصلی با اتحادیه اروپا دو موضوع بزرگ روبرو است:
۱-ادامه دسترسی به بازار مشترک و ۵۰۰ میلیونی اروپا
۲-تامین آزادی سفر اتباع اروپایی به بریتانیا

برای رسیدن به توافق در این زمینه، طرف اصلی دولت خانم می‌، دولت خانم مرکل، صدر اعظم آلمان، بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی اتحادیه اروپا است.

در مورد پرداختن به ضوابط امنیتی و نحوه انجام تعهدات دفاعی، همکاری‌های اطلاعاتی و شکل عضویت بریتانیا در پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) که بازوی نظامی جامعه اروپا بشمار می‌رود، احتمالا خانم می‌به انتظار تعیین تکلیف سرنشین آینده کاخ سفید خواهد نشست؛ انتظاری مفهوم تحقق آن، در صورت پیروزی خانم کلینتون در انتخابات آمریکا، قرار گرفتن سه زن را در مقام رهبری بخش بزرگی از جهان است.

.....................................................................................................

نظر نویسنده بازتاب دیدگاه رادیو فردا نیست.