یک مقام سازمان هواشناسی: ایران با بارش‌های اخیر از خشکسالی شدید نجات نمی‌یابد

یک مقام سازمان هواشناسی می‌گوید از آنجا که بدلیل افزایش دما٬ ذخایر برفی در ارتفاعات٬ آب شده٬ بارش‌های اخیر نمی‌تواند ایران را از خشکسالی شدید٬ «نجات» دهد.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی این موضوع را در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایسنا بیان کرده است.

صادق ضیائیان به عنوان مثال به «از دست رفتن کلیه ذخایر برفی» در کوه‌های زاگرس و البرز اشاره کرده و خواستار عملکرد هوشمندانه‌تر در فصل تابستان شده است.

اظهارات وی پس از آن مطرح می‌شود که وزیر نیرو ایران٬ امسال را سخت‌ترین سال از نظر تامین آب در کشور طی نیم قرن اخیر دانست و هشدار داد که ۳۳۴ شهر با جمعیت ۳۵ میلیون نفر امسال در وضعیت تنش آبی قرار دارند.

رضا اردکانیان در جمع مدیران ارشد دولت حسن روحانی آماری از شرایط آب در کشور ارائه داد که بر اساس آن حدود نیمی از جمعیت ایران سال دشواری را پیش رو قرار دارند.

به گفته وی، در ۵۰ سال گذشته وارد چرخه‌های بلند خشکسالی شده‌ایم، به طوری که میانگین ۱۰ ساله بارش در کشور از ۲۵۰ به ۲۱۷ میلیمتر رسیده، اما امسال از این نظر سخت‌ترین سال است.

سخنان وزیر نیرو در شرایطی مطرح می‌شود که گزارش‌های متعدد و ویدیوهایی از تجمع ادامه‌دار کشاورزان استان اصفهان به‌دلیل کم‌آبی که زندگی هزاران نفر از آنها را به طور جدی تحت تاثیر قرار داده٬ اعتراض آنها به انتقال آب از این استان به یزد و یا اعتراض‌های شماری از شهروندان استان چهارمحال و بختیاری به انتقال آب از این استان به رودخانه زاینده‌رود در اصفهان منتشر شده است.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی نیز با اشاره به کمبود بارندگی در ایران٬ به ارزیابی افزایش دمای هوا در کشور در ماه‌های گذشته به عنوان یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در ایجاد خشکسالی پرداخته است.

وی گفته که از ابتدای سال آبی یعنی از اول مهر ۹۶ تا انتهای فروردین ۹۷ ٬ دمای هوا در کل ایران٬ «۱.۸ درجه سلسیوس» افزایش داشته که با توجه به افزایش میزان تبخیر، وضعیت خشکسالی را در اغلب مناطق کشور به «شرایط حساسی» رسانده است.

این مقام سازمان هواشناسی٬ با اشاره به وضعیت دمای ایران در اولین ماه سال ۹۷ نیز گفته در فروردین‌ماه٬ کل کشور ۲.۱ درجه سانتیگراد افزایش دما را تجربه کرده است.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی همچنین میزان کل بارش در ایران از اول مهر ۹۶ تا پایان فروردین ۹۷ را ۱۱۳.۲ میلی‌متر عنوان کرده و از کاهش نزدیک به۴۱.۸ درصدی میزان بارش در این مدت نسبت به میزان بارش‌ها در بلندمدت خبر داده است.

وی در مقایسه بارش‌ها در یک ماه نخست سال ۹۷ در مقایسه با زمان مشابه در سال گذشته هم گفته که در سال جاری نسبت به سال قبل ۳۲.۲ درصد کاهش بارش ثبت شده است.

ضیاییان با این حال با اشاره به کم‌آبی شدید در سال آبی ۸۷-۸۶ گفته با توجه به بارش‌های اخیر٬ امیدواری‌ها مبنی بر اینکه سال ۹۷ نتواند رکورد کم‌بارشی سال ۸۶ را بزند٬ افزایش یافته است.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی همچنین استان سیستان و بلوچستان٬ کرمان٬ هرمزگان و کهگیلویه وبویراحمد را استان‌های کم‌بارش ایران طی ماه‌های گذشته اعلام کرد.

به گفته وی٬ با آنکه استان‌هایی چون آذربایجان شرقی و غربی٬ طی هفت ماه گذشته٬ «شرایط ترسالی» را تجربه کردند٬ اما به‌دلیل افزایش دما در همین استان‌ها٬ ذخایر برفی٬ زودتر از موعد مقرر ذوب شده است.

وی پیش‌بینی کرد که این دو استان٬ در فصل تابستان «شرایط سختی» را پیش رو داشته باشند.

اظهارات وی درباره افزایش امیدواری‌ها نسبت به مواجهه نشدن با خشکسالی شدیدتر از سال ۸۶ در ایران در حالی مطرح شده که رئیس سازمان هواشناسی احتمال دادهدر پایان سال زراعی جاری٬ رکورد سال ۸۶ شکسته شود.

به گفته داود پرهیزکار٬ «در ۱۱ سال گذشته هیچ سال پربارشی در تاریخ هواشناسی کشور نداشتیم؛ یعنی یا بارش‌ها در حد نرمال بوده و یا زیر نرمال و امسال دومین خشکسالی شدید را پیش رو داریم.»

این آمار در حالی ارائه شده که گزارش نهادها و شخصیت‌های مختلف بین‌المللی و ملی مسئله کم‌آبی در ایران امروز را از مهم‌ترین چالش‌های کشور معرفی می‌کند.

از جمله گری لوئیس، نماینده مقیم برنامه توسعه ملل متحد در ایران کمبود آب را اساسا عمده‌ترین چالش امنیتی انسانی در ایران دانسته است.

در این میان مناطقی مانند استان اصفهان یا سیستان و بلوچستان شرایط دشوارتری را سپری می‌کنند چنان که یکی از نمایندگان مجلس هشدار داده که کمبود آب در سیستان ‌و بلوچستان امنیت ملی را تهدید می‌کند.

گزارش شده که پنج میلیون نفر نیز در استان اصفهان از مردادماه دیگر آب آشامیدنی در اختیار نخواهند داشت.

خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز گزارشی را منتشر کرده که عنوان می‌کند از مجموع ۱۷۷ سد مهم سراسر ایران، ۷۳ سد، ذخیره آبی کمتر از ۴۰ درصد ظرفیت خود دارند.

بر پایه گزارش، ۳۳ سد کشور هم که ۲۵ درصد ظرفیت سدهای مهم را به خود اختصاص داده‌اند بین ۵۰ تا ۷۰ درصد ذخیره آبی دارند.

در همین حال٬ محمد درویش٬ عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع ایران به خبرگزاری مهر گفته که بحران آب در کشور٬ «خیلی جدی است» و «بدترین رخداد در بحران آب، نشست زمین است.»

به گفته درویش٬ بر اساس گزارش سال ۲۰۱۰ سازمان زمین‌شناسی ایران٬ میزان نشست زمین در دشت شهریار در جنوب تهران٬ به ۳۶ سانتی‌متر در سال رسیده که «چهار سانتی‌متر رکود کره زمین» را شکسته است.

با استفاده از گزارش‌های ایسنا٬ مهر و رادیو فردا